Mówi: | dr Anna Knapińska |
Firma: | Laboratorium Baz Danych i Systemów Analityki Biznesowej, Ośrodek Przetwarzania Informacji - Państwowy Instytut Badawczy |
Tylko co trzeci student na politechnikach to kobieta. Winne są stereotypy i klimat panujący na uczelniach
Kobiety stanowią 35 proc. studentów na publicznych uczelniach technicznych. Na kierunkach IT i związanych z nowymi technologiami ich udział jest jeszcze niższy i wynosi ok. 15 proc. Dla porównania na uczelniach medycznych to prawie 70 proc. Jedną z barier w upowszechnianiu kierunków technicznych wśród kobiet jest stereotyp, że to mężczyźni mają większe zdolności w tym obszarze. Drugą, równie istotną, jest klimat panujący na uczelniach technicznych i niewielka liczba kobiet w ich strukturach – podkreślają eksperci OPI-PIB. W efekcie panie stanowią większość studentów na kosmetologii czy pedagogice, a mężczyźni dominują liczebnie na automatyce i robotyce czy elektrotechnice.
Jak pokazał tegoroczny raport „Kobiety na politechnikach” opracowany przez Ośrodek Przetwarzania Informacji – Państwowy Instytut Badawczy, w poprzednim roku akademickim kobiety stanowiły 58 proc. ogółu studentów wszystkich uczelni publicznych. Największą popularnością wśród pań cieszą się uczelnie pedagogiczne, medyczne i artystyczne. Udział kobiet w gronie studentów wynosi tam odpowiednio 78 proc., 72 proc. i 68 proc. Zdecydowanie mniej studentek jest na publicznych uczelniach technicznych – udział kobiet wynosi tam tylko 35 proc. W dodatku często wybierają one kierunki nietechniczne. Trzy najpopularniejsze to kosmetologia (99 proc. kobiet), pedagogika przedszkolna i wczesnoszkolna (98 proc.) i zoofizjoterapia (95 proc.).
– Badaliśmy studia na kierunkach związanych z nowymi technologiami oraz kierunkach informatycznych i tutaj jest zdecydowanie gorzej – udział kobiet wynosi ok. 15 proc. Co ważne, w ostatnich pięciu latach, czyli w okresie od roku akademickiego 2014/2015 do roku akademickiego 2019/2020, ten wskaźnik poprawił się tylko o 1–2 pkt proc. Przyrost liczby kobiet na uczelniach technicznych jest zdecydowanie zbyt wolny, by w krótkim czasie doprowadzić do równości płci na nich – mówi agencji Newseria Biznes dr Anna Knapińska, socjolożka z Laboratorium Baz Danych i Systemów Analityki Biznesowej OPI-PIB.
Wśród uczelni technicznych największy udział kobiet na kierunkach nowo technologicznych w roku akademickim 2019/2020 miała Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, jednak nawet tam tylko nieznacznie przekroczył on jedną piątą ogółu studentów. Z kolei najniższe wskaźniki odnotowano na Uniwersytecie Technologiczno-Humanistycznym imienia Kazimierza Pułaskiego w Radomiu, Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej oraz na Uniwersytecie Morskim w Gdyni (po 5 proc.).
Badacze przyjmują, że zrównoważona sytuacja kobiet i mężczyzn ma miejsce, gdy udziały przyjmują wartości od 40 do 60 proc. W gronie uczelni akademickich większą równowagę płci wśród studentów kierunków informatycznych odnotowały w roku akademickim 2019/2020 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu i Szkoła Główna Handlowa w Warszawie (odpowiednio 60 proc. i 41 proc.). Stosunkowo bliskie tego są również Uniwersytet Jagielloński w Krakowie i Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu (35-proc. udział kobiet w obu przypadkach). Zarządzanie informacją na UJ jest kierunkiem informatycznym z najwyższym udziałem kobiet wśród studentów uczelni badawczych (71 proc.). Krakowski uniwersytet dokonał również największego postępu pod względem zwiększania udziału pań wśród studentów kierunków nowo technologicznych i informatycznych – w ciągu czterech lat wzrósł on odpowiednio z 30 do 36 proc. oraz z 29 do 35 proc. Sześciopunktowy wzrost udziału kobiet na kierunkach informatycznych odnotowała także Akademia Górniczo-Hutnicza imienia Stanisława Staszica w Krakowie (z 18 do 24 proc.).
– Wśród kierunków, które mają najwięcej studentek, wyróżnia się inżynieria biomedyczna, gdzie studiuje 65 proc. kobiet. Tak jest w zasadzie na wszystkich publicznych uczelniach technicznych. To jest taka dziedzina, która łączy w sobie medycynę, biologię i technikę, a więc jest kierunkiem interdyscyplinarnym. Być może z tego powodu, że jest to też kierunek, w którym można wnosić istotny wkład do społeczeństwa, częściej wybierają go kobiety, bo jak pokazują badania, to rzeczywiście jest dla nich istotna motywacja – podkreśla dr Anna Knapińska.
W ocenie ekspertów OPI-PIB wciąż istnieją bariery dla szybszego wzrostu liczby kobiet wśród studentów. Jedną z nich są pokutujące stereotypy dotyczące kierunków studiów i zawodów właściwych dla kobiet lub mężczyzn. Dodatkowo niewielka liczba pań na uczelniach technicznych zniechęca kolejne kandydatki.
– Wszystko zaczyna się znacznie wcześniej niż na studiach, już na etapie szkoły podstawowej, a może nawet przedszkola. Trzeba walczyć z negatywnymi stereotypami, uprzedzeniami i tak projektować programy nauczania, aby zachęcać dziewczęta do programowania i podejmowania nauki w kierunku bardziej technicznym – radzi socjolożka.
Jej zdaniem oprócz zachęcania kobiet do podjęcia nauki na kierunkach technicznych istotna jest zmiana klimatu uczelni, aby stały się bardziej przyjazne dla studentek.
– Ważne jest także, żeby istniały kobiece wzory do naśladowania, czyli tzw. role models, za którymi dziewczęta i młode kobiety mogłyby podążać. Mam na myśli większy udział kobiet wśród profesorów oraz w kadrze zarządzającej firm technologicznych. To na pewno przełożyłoby się na wzrost udziału kobiet wśród studentek kierunków technicznych – podsumowuje dr Anna Knapińska.
Czytaj także
- 2024-04-15: Mocny wzrost sprzedaży paliw płynnych w 2023 roku. W tym roku popyt napędzą nowe inwestycje
- 2024-04-18: Polacy mało wiedzą o instytucji rodzicielstwa zastępczego. Dwie trzecie społeczeństwa nigdy nie spotkało się z tym pojęciem
- 2024-04-10: Co czwarty mikro- i mały przedsiębiorca pracuje 40–60 godzin tygodniowo. Ostrożnie podchodzą do planowania inwestycji i zwiększania zatrudnienia
- 2024-04-16: Polskie uczelnie są coraz bliższe wprowadzenia mikropoświadczeń. Dla studentów takie certyfikaty to szansa na wzmocnienie pozycji na rynku pracy
- 2024-04-09: Polska w czołówce krajów UE pod względem odsetka kobiet badaczek. Ich udział spada jednak na wyższych szczeblach kariery naukowej
- 2024-03-20: Polski rynek leasingu jest jednym z największych w UE. Prawie 1/3 inwestycji jest finansowana leasingiem
- 2024-03-22: Polskie firmy poniżej unijnej średniej pod względem cyfryzacji. Większość nie korzysta z chmury, elektronicznej wymiany informacji czy sztucznej inteligencji
- 2024-03-29: Polacy jedzą coraz mniej jaj. Częściej sięgają po te z chowu alternatywnego, za które są skłonni zapłacić więcej
- 2024-03-07: Polki należą do najbardziej przedsiębiorczych kobiet w UE. Jednak wciąż jest ich zbyt mało w zarządach i radach nadzorczych firm
- 2024-03-19: Niska dostępność małych i tanich samochodów elektrycznych blokuje rozwój rynku. W ciągu kilku lat mają się pojawić modele w przystępnej cenie
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Infrastruktura
Padają kolejne rekordy generacji energii z OZE. Przez jakość sieci duży potencjał wciąż jest niezagospodarowany
W Polsce padają w ostatnim czasie kolejne rekordy generacji prądu z OZE. – Potencjał wzrostu wciąż jednak mamy bardzo duży – zauważa Krzysztof Cibor z Greenpeace Polska. W tej chwili ten potencjał pozostaje w dużej mierze niewykorzystany m.in. przez regulacje hamujące rozwój energetyki wiatrowej na lądzie i zły stan sieci elektroenergetycznych, który przekłada się na dużą liczbę odmów przyłączania nowych źródeł odnawialnych albo konieczność ich czasowego wyłączania. Ekspert wskazuje, że to dwa najważniejsze zadania dla nowego rządu, który na czerwiec br. zapowiedział już liberalizację tzw. ustawy wiatrakowej.
Edukacja
Polacy mało wiedzą o instytucji rodzicielstwa zastępczego. Dwie trzecie społeczeństwa nigdy nie spotkało się z tym pojęciem
Aż 64 proc. Polaków nigdy nie spotkało się z pojęciem rodzicielstwa zastępczego zawodowego – wynika z badania przeprowadzonego w marcu br. na zlecenie Fundacji Happy Kids. Najliczniejszą grupą, która nie zna tego pojęcia, stanowią respondenci między 18. a 22. rokiem życia. Co 10. badany nie wie, jaka jest różnica między rodzicem zastępczym a rodzicem adopcyjnym. Zdaniem ekspertów brak świadomości ma konsekwencje dla rozwoju instytucji pieczy zastępczej w Polsce.
IT i technologie
Nowy ośrodek w Krakowie będzie wspierać innowacje dla NATO. Połączy start-upy i naukowców z sektorem obronności
Połączenie najzdolniejszych naukowców oraz technologicznych start-upów z firmami z sektora obronnego i wojskowego – to główny cel akceleratora, który powstaje w Krakowie. Będzie on należał do natowskiej sieci DIANA, która z założenia ma służyć rozwojowi technologii służących zarówno w obronności, jak i na rynku cywilnym w krajach sojuszniczych NATO. Eksperci liczą na rozwiązania wykorzystujące m.in. sztuczną inteligencję, drony czy technologie kwantowe. Dla sektora to szansa na pozyskanie innowacji na skalę światową, a dla start-upów szansa na wyjście na zagraniczne rynki i pozyskanie środków na globalny rozwój.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.