Mówi: | Izabela Zygmunt |
Funkcja: | starsza analityczka ds. energii i klimatu |
Firma: | WISE Europa |
UE przyspiesza tempo walki ze zmianami klimatycznymi. Nowy pakiet Fit for 55 pozwoli zrealizować bardziej ambitne cele
14 lipca Komisja Europejska przyjęła pakiet zmian w przepisach, które pozwolą zrealizować nowe, bardziej ambitne cele klimatyczne, m.in. redukcję do 2030 roku emisji gazów cieplarnianych o 55 proc. względem 1990 roku. Proponowane w pakiecie Fit for 55 regulacje obejmują m.in. reformę handlu uprawnieniami do emisji czy wprowadzenie tzw. cła węglowego na niektóre kategorie produktów sprowadzanych spoza UE. – Te propozycje zostały tak zaprojektowane, żeby służyć nie tylko łagodzeniu zmian klimatu, ale też stymulowaniu rozwoju gospodarczego, nowych miejsc pracy i innowacji – podkreśla Izabela Zygmunt z WISE Europa.
– Do tej pory mieliśmy przepisy skalibrowane na niższy, 40-proc. cel redukcji emisji, teraz trzeba je będzie wszystkie poprawić, żeby doprowadziły do redukcji o co najmniej 55 proc. One dotyczą kilku obszarów – to są m.in. zmiany dotyczące obciążania opłatami emisji gazów cieplarnianych, zmiany dotyczące transportu i paliw w transporcie. Wreszcie są też nowe cele dotyczące udziału odnawialnych źródeł w wytwarzaniu energii czy efektywności energetycznej – mówi agencji Newseria Biznes Izabela Zygmunt, starsza analityczka ds. energii i klimatu w think tanku WISE Europa.
Komisja Europejska proponuje, by udział OZE w unijnym miksie energetycznym został zwiększony do 40 proc. do 2030 roku. Chce też określić bardziej ambitny cel dotyczący ograniczenia zużycia energii. Zwiększy on prawie dwukrotnie roczne zobowiązanie państw członkowskich w zakresie oszczędności energii.
Jednym z głównych założeń nowego pakietu jest reforma systemu EU ETS, czyli handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla. Dzięki wprowadzeniu opłat w ciągu 16 lat już udało się zredukować szkodliwe emisje w przemyśle o prawie 43 proc.
– Reforma będzie polegała na tym, że uprawnienia do emisji będą znikać z rynku szybciej i to będzie prowadziło do tego, że ich ceny będą rosnąć. To jest dla Polski impuls do tego, żeby szybciej podejmować ten wysiłek dekarbonizacyjny i przechodzić ze źródeł kopalnych na odnawialne – mówi Izabela Zygmunt. – Od momentu, kiedy pakiet wejdzie w życie, 100 proc. tych pieniędzy, które elektrownie czy zakłady przemysłowe wpłacają do budżetu państwa z tytułu opłat za emisje, będzie musiało być reinwestowane w transformację energetyczną, w przedsięwzięcia, które przyspieszą nam dojście do tego etapu, kiedy już nie będziemy musieli ponosić więcej opłat za emisje.
KE proponuje także, by zniknęły darmowe uprawnienia dla sektora lotnictwa oraz by sektor żeglugi również został objęty obowiązkiem płacenia za te uprawnienia.
– Aby rozwiązać problem braku redukcji emisji w transporcie drogowym i w budynkach, ustanowiono odrębny, nowy system handlu uprawnieniami do emisji w odniesieniu do dystrybucji paliwa dla transportu drogowego i budynków – czytamy w komunikacie Komisji Europejskiej. – Specjalna część dochodów z tego systemu powinna łagodzić ewentualne skutki społeczne dla gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu znajdujących się w trudnej sytuacji.
Ponadto KE wprowadzi bardziej rygorystyczne normy emisji CO2 dla samochodów osobowych i dostawczych (średnie emisje z nowych aut będą musiały zmaleć od 2030 roku o 55 proc., a od 2035 roku – o 100 proc. względem 2021 roku). To oznacza, że za 14 lat wszystkie nowe samochody będą bezemisyjne.
Kolejną zmianą będzie wprowadzenie tzw. cła węglowego pobieranego na granicach UE.
– Mechanizm ten będzie dotyczył kilku kategorii wysokoemisyjnych produktów, takich jak cement, nawozy sztuczne, stal czy energia. Będzie to opłata, która wyrówna koszty producentów z krajów trzecich z kosztami ponoszonymi przez producentów w UE. Chodzi o to, żeby np. huty szkła czy zakłady nawozowe nie przenosiły się poza granice Unii Europejskiej, a jednocześnie żeby producentów spoza UE zachęcać do obniżania emisji. Producent zainteresowany importem do UE będzie musiał albo w swoim kraju podlegać równorzędnemu mechanizmowi opłat za emisje, albo na własną rękę postarać się obniżyć swoje emisje po to, żeby ten produkt był równie niskoemisyjny jak ekwiwalentny produkt wytwarzany w Unii – wyjaśnia ekspertka WISE Europa.
Jak podkreśla, ten mechanizm będzie podlegał negocjacjom z partnerami handlowymi UE, również ze Światową Organizacją Handlu.
– Ten pakiet powstał po to, żebyśmy dali radę osiągnąć światowy cel wyznaczony w porozumieniu paryskim, jakim jest złagodzenie i zahamowanie zmian klimatu. To jest element światowego wysiłku. Wszyscy zgadzają się co do tego, że jest to jedyna droga, bo zmiany klimatu będą powodowały straty ekonomiczne, niebezpieczeństwo dla ludzi i dla przyrody. Ten pakiet jest tak zaprojektowany, żeby służyć nie tylko łagodzeniu zmian klimatu, obniżaniu emisji, ale też stymulowaniu rozwoju gospodarczego. Ma dać nowe miejsca pracy, wzrost gospodarczy i innowacje – wymienia Izabela Zygmunt.
Propozycje Komisji Europejskiej trafią teraz do Parlamentu Europejskiego i Rady UE, które najpierw wypracują swoje stanowiska wobec projektu, a następnie rozpoczną wspólne negocjacje.
– Jak wszystko dobrze pójdzie, skończy się to w połowie 2023 roku, więc to będzie długi proces, zanim ten przedstawiony pakiet stanie się prawem – mówi ekspertka.
Czytaj także
- 2024-04-09: Samorządy mogą wreszcie ubiegać się o pożyczki z KPO. Do pozyskania jest w sumie 40 mld zł na zielone inwestycje
- 2024-04-03: Klimat i energetyka zdominowały dyskusje przed wyborami samorządowymi. Wyborcy oczekują zielonych zmian i taniej energii [DEPESZA]
- 2024-03-28: Nowa kadencja samorządów pod znakiem działań energetycznych i klimatycznych. 15 mld euro z UE może przyspieszyć zmiany w tym zakresie
- 2024-03-28: Sektor ochrony zdrowia odpowiada za większe emisje CO2 niż lotnictwo. Zielone zmiany wymagają drastycznego przyspieszenia
- 2024-04-09: Integracja energetyki i ciepłownictwa w Polsce może przynieść 4 mld euro oszczędności. Emisja CO2 w tych sektorach może spaść o 57 proc.
- 2024-03-26: Trwają przygotowania do wdrożenia dużych zmian w zbiórce i recyklingu odpadów. Od przyszłego roku konsumenci będą musieli znacząco zmienić nawyki
- 2024-04-16: Coraz więcej głosów za przesunięciem systemu kaucyjnego na 2026 rok. Pospieszne zmiany mogą wywołać problemy w gminach
- 2024-04-02: Wiedza Polaków o wodorze zatrzymała się na etapie podstawówki. Większość nie zna zastosowań tego pierwiastka w energetyce
- 2024-03-27: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego ws. sztucznej inteligencji będzie ogromną zmianą na tym rynku. Brakuje wciąż regulacji dotyczącej praw autorskich
- 2024-03-27: Mimo utrudnień na drogach Polacy popierają protesty rolników. Ich postulatom towarzyszy jednak szereg mitów
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Bankowość
Ponad 70 proc. budynków w Polsce wymaga gruntownej modernizacji. 1 mln zł trafi na granty na innowacje w tym obszarze
Ograniczenie zużycia energii w budynkach to jeden z najbardziej efektywnych ekonomicznie sposobów redukcji emisji dwutlenku węgla. Tymczasem w Unii Europejskiej zdecydowana większość budynków mieszkalnych wymaga poprawy efektywności energetycznej. Innowacji, które mają w tym pomóc, poszukuje ING Bank Śląski w piątej edycji swojego Programu Grantowego dla start-upów i młodych naukowców. Najlepsi mogą liczyć na zastrzyk finansowania z przeznaczeniem na rozwój i komercjalizację swojego pomysłu. Budżet Programu Grantowego ING to 1 mln zł w każdej edycji.
Infrastruktura
Branża infrastrukturalna szykuje się na inwestycyjny boom. Projektanci i inżynierowie wskazują na szereg wyzwań w kolejnych latach
W kolejnych latach w polskiej gospodarce ma być odczuwalne przyspieszenie realizacji inwestycji infrastrukturalnych. Ma to związek z finansową perspektywą unijną na lata 2021–2027 i odblokowaniem środków z KPO. To inwestycje planowane na dziesiątki albo nawet na setki lat, a w dyskusji dotyczącej takich projektów często pomijana jest rola projektantów i inżynierów. Przedstawiciele tych zawodów wskazują na szereg wyzwań, które będą rzutować na planowanie i realizowanie wielkich projektów infrastrukturalnych. Do najważniejszych zaliczają się m.in. relacje z zamawiającymi, coraz mniejsza dostępność kadr, konieczność inwestowania w nowe, cyfrowe technologie oraz unijne regulacje dotyczące zrównoważonego rozwoju w branży budowlanej.
Konsument
Techniki genomowe mogą zrewolucjonizować europejskie rolnictwo i uodpornić je na zmiany klimatu. UE pracuje nad nowymi ramami prawnymi
Techniki genomowe (NTG) pozwalają uzyskiwać rośliny o większej odporności na susze i choroby, a ich hodowla wymaga mniej nawozów i pestycydów. Komisja Europejska wskazuje, że NTG to innowacja, która może m.in. zwiększyć odporność systemu żywnościowego na zmiany klimatu. W tej chwili wszystkie rośliny uzyskane w ten sposób podlegają tym samym, mocno wyśrubowanym zasadom, co GMO. Dlatego w ub.r. KE zaproponowała nowe rozporządzenie dotyczące roślin uzyskiwanych za pomocą technik genomowych. W lutym br. przychylił się do niego Parlament UE, co otworzyło drogę do rozpoczęcia negocjacji z rządami państw UE w Radzie. Wątpliwości wielu państw członkowskich, również Polski, budzi kwestia patentów NGT pozostających w rękach globalnych koncernów, które mogłyby zaszkodzić pozycji europejskich hodowców.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.