Mówi: | Marcin Roszkowski |
Funkcja: | prezes |
Firma: | Instytut Jagielloński |
Instytut Jagielloński: rządowy projekt e-podręcznik zdewastuje rynek wydawniczy
Za trzy lata do każdego przedmiotu w szkole ma być dostępny przynajmniej jeden bezpłatny e-podręcznik – to cel zapowiadany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Dodatkowo ma z nich korzystać 40 proc. uczniów i nauczycieli. – Rządowy projekt e-podręcznik zdewastuje rynek – uważają eksperci Instytutu Jagiellońskiego. Przede wszystkim dlatego, że zmniejszy się konkurencja. Zdaniem ekspertów, potrzebna jest lepsza współpraca między wydawcami, nauczycielami a rządem, który na e-podręcznik przeznaczył ponad 45 mln zł.
– Na razie te wszystkie decyzje rządu wskazują na to, że rząd wie lepiej. Ci, którzy mają wpływ na dzieci, czyli nauczyciele oraz wydawcy, którzy mają wypracowaną wiedzę i wiedzą jak pracować ze źródłami, powinni brać w tym udział, a nie zostać wyeliminowani z tego projektu – wyjaśnia Marcin Roszkowski, prezes Instytutu Jagiellońskiego. – W grudniu zeszłego roku minister Boni zapraszał wszystkich do rozmów, a teraz zlecił wykonanie jednego rządowego podręcznika kilku wybranym uniwersytetom specjalizujących się w danych dziedzinach.
Jeżeli autorzy projektu e-podręcznik nie natrafią na problemy, to bezpłatne elektroniczne podręczniki pojawią się w polskich szkołach za trzy lata. MEN zleciał już opracowanie 18 e-podręczników do nauki 14 przedmiotów (poproszono o to m.in. wykładowcy z ośrodków akademickich w Łodzi i Wrocławiu). Projekt wart jest około 45 mln złotych, ale pieniądze pochodzą z funduszy unijnych.
Obaw przed planami ministerstwa i podlegającemu mu Ośrodkowi Rozwoju Edukacji nie kryją wydawcy, którzy podkreślają, że ograniczenie im dostępu do 40 proc. rynku podręczników, zaszkodzi nie tylko wydawnictwom, ale całemu rynkowi.
Dziś rynek podręczników wart jest około 1 mld złotych.
– Efekt będzie taki, że dotychczasowy rynek zostanie zdewastowany. Nie będzie wolnorynkowego podejścia, które teraz mamy. Dziś wydawcy w ramach pewnych minimów programowych mogą rywalizować ze sobą autorami, atrakcyjnością podręczników, atrakcyjnością materiałów dodatkowych –twierdzi w rozmowie z Agencją Informacyjną Newseria Marcin Roszkowski.
Jako przykład podaje on skutki wdrażania podobnych projektów w Norwegii, Peru i Katalonii. Tam też próbowano zastąpić tradycyjne podręczniki wersjami elektronicznymi, przygotowanymi na zlecenie rządu, ale ponieważ nie spełniały one wymagań uczniów i nauczycieli, szybko porzucano tę formę edukacji.
– W Peru rozdanie 800 tysięcy notebooków nic nie dało. W Katalonii i Norwegii spowodowało protesty nauczycieli, uczniów i powrót do papierowych wersji – mówi prezes Instytutu Jagiellońskiego. – Setki milionów złotych, dolarów czy euro wydane bez pomysłu.
Wydawcy, którzy protestują przeciw programowi w formie wdrażanej przez Ośrodek Rozwoju Edukacji, m.in. zrzeszeni w Porozumieniu Nowoczesnej Edukacji (PWN, WSiP, Nowa Era), nie mówią "nie" samemu procesowi cyfryzacji szkoły.
– Nikt o tym nie dyskutuje. Koszty dodatkowe, wynikające z uplasowania tradycyjnych podręczników są naprawdę duże. Koszty dystrybucji, podatki to też jest przestrzeń do poprawy – uważa Marcin Roszkowski.
Za elektronicznym przemawia również potrzeba częstych aktualizacji podręczników tradycyjnych, co wiąże się ze znacznymi kosztami.
Dlatego – według ekspertów – warto rozważyć utworzenie wspólnej platformy, na której byłyby materiały powszechne, które rząd i różne instytucje publikują w ramach pieniędzy publicznych oraz rozszerzanie tej bazy, ale nie wyeliminowanie wszystkich innych podręczników.
Ograniczenie liczby podręczników na rynku wpłynęłoby na sytuację wydawców, ale również na jakość kształcenia.
– Ci, którzy mają wpływ na dzieci, czyli nauczyciele i ci, którzy mają tzw. trusted content, czyli wypracowaną wiedzę, jak pracować ze źródłami, mają te treści, powinni brać wspólnie w tym udział, a nie zostać wyeliminowani z tego projektu, bo to duże zagrożenie – zaznacza ekspert.
Zwolennicy e-rewolucji w polskich szkołach wskazują na sukcesy podobnego programu we Francji, który testowany jest tam od 2009 roku. Ich zdaniem, ta zmiana to recepta na walkę z ogromnymi kosztami zakupu podręczników.
– Ceny podręczników to ważny zarzut. Ale trzeba je wymieniać, bo świat się zmienia, często zmieniają się minima programowe. Więc e-rozwiązania są tu dobrymi rozwiązaniami. Rząd wyszedł temu naprzeciw, pokazując, że podręczniki powinny być w obiegu trzy lata i nie mogą być co chwilę zmieniane. Musi być rynek wtórny, żeby uczniowie mogli kupować książki taniej – zauważa Roszkowski.
Istnieje jeszcze jedno zagrożenie w przypadku cyfryzacji polskiej szkoły. Na swoich stronach internetowych pisze o nim Ministerstwo Cyfryzacji i Administracji: to zagrożenie płynące z uzależnienia najmłodszych od komputera i sieci. Resort wskazuje na przykład Korei Południowej. Tamtejszy rząd wycofał się z e-podręczników po tym, jak badania wskazały, że 10 proc. uczniów w wieku 5-9 lat zdradza objawy e-uzależnienia.
Czytaj także
- 2024-04-02: Marta Wiśniewska: Otwieram kolejne filie mojej szkoły tańca. Cieszę się, że pomagają mi w tym moje dzieci
- 2024-03-01: Szykują się gruntowne zmiany w polskich szkołach. MEN: Chcemy, żeby zdobywana wiedza nie była okupiona cierpieniem psychicznym
- 2024-03-07: Psycholog w każdej szkole priorytetem MEN w kontekście zdrowia psychicznego uczniów. Planowane są także programy dla rodziców i nauczycieli
- 2024-02-23: Coraz gorsza kondycja psychiczna polskich nastolatków. Szkoły potrzebują narzędzi, żeby reagować na depresję i kryzysowe sytuacje
- 2024-03-19: Szkoły potrzebują procedur związanych z próbami samobójczymi uczniów. Niezbędne są także szkolenia dla nauczycieli i rodziców
- 2024-02-16: Polacy lubią leczyć się sami. Samoleczenie pozwala zaoszczędzić ok. 41 mln wizyt u lekarzy rodzinnych rocznie
- 2024-03-13: Niski poziom wiedzy finansowej powstrzymuje Polaków przed inwestowaniem na giełdzie. Ruszają zapisy na bezpłatne szkolenia dla tysiąca chętnych
- 2024-03-05: Polacy inwestują niechętnie i zachowawczo. W wielu wypadkach umiejętności nie dorównują wyobrażeniom o nich
- 2024-03-04: Wpływ robotyzacji na rynek pracy będzie bardziej widoczny w ciągu dekady. To dobry czas na zaplanowanie zmian w systemie edukacji i zabezpieczenia społecznego
- 2024-02-19: Diametralne zmiany w sposobie nauki języków obcych. Sztuczna inteligencja wspiera uczniów i nauczycieli
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Farmacja
Sztuczna inteligencja pomaga odkrywać nowe leki. Skraca czas i obniża koszty badań klinicznych
Statystycznie tylko jedna na 10 tys. cząsteczek testowanych w laboratoriach firm farmaceutycznych pomyślnie przechodzi wszystkie fazy badań. Jednak zanim stanie się lekiem rynkowym, upływa średnio 12–13 lat. Cały ten proces jest nie tylko czasochłonny, ale i bardzo kosztowny – według EFPIA przeciętne koszty opracowania nowego leku sięgają obecnie prawie 2 mld euro. Wykorzystanie sztucznej inteligencji pozwala jednak obniżyć te koszty i skrócić cały proces. – Dzięki AI preselekcja samych cząsteczek, które wchodzą do badań klinicznych, jest o wiele szybsza, co zaoszczędza nam czas. W efekcie pacjenci krócej czekają na nowe rozwiązania terapeutyczne – mówi Łukasz Hak z firmy Johnson & Johnson Innovative Medicine, która wykorzystuje AI w celu usprawnienia badań klinicznych i opracowywania nowych, przełomowych terapii m.in. w chorobach rzadkich.
Zagranica
Chiny przygotowują się do ewentualnej eskalacji konfliktu z USA. Mocno inwestują w swoją niezależność energetyczną i technologiczną
Najnowsze dane gospodarcze z Państwa Środka okazały się lepsze od prognoz. Choć część analityków spodziewa się powrotu optymizmu i poprawy nastrojów, to jednak w długim terminie chińska gospodarka mierzy się z kryzysem demograficznym i załamaniem w sektorze nieruchomości. Władze Chin zresztą już przedefiniowały swoje priorytety i teraz bardziej skupiają się na bezpieczeństwie ekonomicznym, a nie na samym wzroście gospodarczym. – Chiny szykują się na eskalację konfliktu z USA i pod tym kątem należy obserwować chińską gospodarkę – zauważa Maciej Kalwasiński z Ośrodka Studiów Wschodnich. Jak wskazuje, Chiny mocno inwestują w rozwój swojego przemysłu i niezależność energetyczną, chcąc zmniejszyć uzależnienie od zagranicy.
Infrastruktura
Inwestycje w przydomowe elektrownie wiatrowe w Polsce mogą się okazać nieopłacalne. Eksperci ostrzegają przed wysokimi kosztami produkcji energii
Małe przydomowe elektrownie wiatrowe mogą być drogą pułapką – ostrzega Fundacja Instrat. Jej zdaniem koszt wytworzenia prądu z takich instalacji może być kilkukrotnie wyższy od tego z sieci. Tymczasem rząd proponuje program wsparcia dla przydomowych instalacji tego typu wart 400 mln zł. Zdaniem ekspertów warto się zastanowić nad jego rewizją i zmniejszeniem jego skali.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.