News powiązane z Forum Obywatelskiego Rozwoju

Obniżenie wieku emerytalnego, zaniżanie przewidywanej długości trwania życia czy zbyt hojnie przyznawane renty wdowom przyczyniają się do problemów w obecnym systemie emerytalnym – ocenia Aleksander Łaszek, główny ekonomista Fundacji FOR. Niski wiek emerytalny i wciąż mała aktywność zawodowa kobiet oznaczają, że nawet 40 proc. z nich będzie w przyszłości otrzymywało minimalną emeryturę. Ratunkiem może się okazać – poza wydłużaniem czasu pracy – zwiększanie oszczędności pracowników na emeryturę, czemu sprzyjać będzie utworzenie pracowniczych planów kapitałowych. O ile środki na nich gromadzone nie będą upolitycznione – podkreśla ekonomista.

Młodzi ludzie nie mają wystarczającej wiedzy ekonomicznej. Dotyczy to także ubezpieczeń społecznych. Może mieć to konsekwencje w ich dorosłym życiu. Dlatego eksperci postulują, by edukację zacząć jak najwcześniej. Uczniów szkół ponadgimnazjalnych, a od tego roku także gimnazjów w temacie ubezpieczeń społecznych zaczął edukować ZUS.

Pod koniec czerwca br. szacunkowa wartość długu publicznego wyniosła 975 mld zł, co daje 25,5 tys. zł. na każdego mieszkańca Polski. Do tego dochodzą jeszcze zobowiązania emerytalne państwa, których wartość tylko ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynosi 3235 mld zł, czyli 85,2 tys. zł na przeciętnego Polaka. Według Forum Obywatelskiego Rozwoju obietnice ograniczenia przez rząd wydatków publicznych w latach wyborczych 2018 i 2019 są mało wiarygodne, a rosnący dług publiczny zniechęca zagraniczny kapitał do inwestowania i tym samym osłabia złotego.

Blisko 10 proc. Polaków przyznaje się do pracy w szarej strefie. Dla wielu jest to jedyna forma zdobywania środków na utrzymanie. Praca na czarno zajmuje statystycznemu Polakowi średnio 18 godzin w tygodniu. Głównymi przyczynami są wysokie opodatkowanie legalnego zatrudnienia oraz obawa przed utratą pomocy socjalnej. Podobnie wysoki odsetek odnotowano na Białorusi.

W tym roku na konto Funduszu Ubezpieczeń Społecznych trafi 145 mld zł. Na emerytury, renty i zasiłki wydanych zostanie 200 mld zł. W dużej mierze brakującą kwotę pokryje dotacja z budżetu państwa. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który zarządza funduszem, może dodatkowo na ten cel zaciągać kredyty na rynku komercyjnym i skorzystać z pożyczek z budżetu.

W Sejmie trwają prace nad nowym prawem upadłościowym i restrukturyzacyjnym. Nowe przepisy mają zapewnić przedsiębiorstwom większe szanse na gospodarcze przeżycie. Do tej pory zbyt mocno koncentrowały się na procesie likwidacji, a za mało na naprawie – ocenia prof. Leszek Balcerowicz.

Ustawę śmieciową trzeba zmienić, a prawo Unii Europejskiej na to pozwala – przekonują eksperci Fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju. Ich zdaniem Polska przyjęła zbyt restrykcyjne przepisy, na których stracą obywatele – bo zapłacą dużo więcej, i przedsiębiorcy z branży – bo wielu z nich będzie musiało zakończyć działalność. Zdaniem FOR, o sposobie wywozu śmieci powinno się decydować w gminnych referendach, a obecny system wcale nie zlikwiduje nielegalnych wysypisk.

Polska należy do europejskich liderów pod względem zatrudnienia w sektorze publicznym. Z danych fundacji FOR wynika, że pracuje w nim co piąty zatrudniony. W Niemczech czy w Hiszpanii odsetek zatrudnienia w budżetówce oscyluje w granicach 15 proc., a w Danii – 35 proc. – To niepokojące, że państwo w każdej branży ma swój udział – uważa ekspert FOR, Aleksander Łaszek.