News powiązane z finansowanie start-upów

Wojna w Ukrainie spowodowała wzmożone zainteresowanie ukraińskich przedsiębiorców działalnością na polskim rynku, choć już przed wojną było ono wysokie. Dotyczy to zwłaszcza spółek na wczesnym etapie rozwoju i możliwości pozyskiwania przez nie finansowania, czy to poprzez giełdę, czy fundusze venture capital. Dla Polski jest to zwłaszcza szansa na przyciągnięcie ukraińskich spółek technologicznych. Zagrożenie stanowi perspektywa emigracji tych spółek z Polski po etapie inkubacji, brakuje bowiem źródeł finansowania w kolejnych etapach rozwoju, a globalna wojna o talenty trwa.

W Polsce działa dziś dwa razy więcej start-upów niż jeszcze w 2015 roku. Wiele z nich łączy metody finansowania swoich pomysłów, angażując własne pieniądze i środki pozyskane na rynku prywatnym i publicznym. Mimo coraz większego zainteresowania inwestorów i kolejnych programów dla start-upów dostęp do finansowania jest wciąż utrudniony. Przeszkodą jest m.in. nadmierna biurokracja, ale też błędy popełniane przez samych wnioskodawców.

Pandemia może okazać się katalizatorem wzrostu dla wielu polskich start-upów. Z badania Fundacji Startup Poland wynika, że miała ona pozytywny wpływ na działalność 34 proc. tego typu firm. – Perspektywy na 2021 rok dla start-upów są takie, że będziemy wychodzili z pandemii i ten rok będzie temu poświęcony – wskazuje Tomasz Snażyk, prezes Fundacji Startup Poland. Branża w tym roku liczy na większe środki w ramach finansowania start-upów. To z kolei może przełożyć się na powstanie pierwszego polskiego „jednorożca”. Do tej pory żadna z polskich firm nie osiągnęła wyceny na poziomie 1 mld dol., chociaż np. Litwa czy Estonia już takie przedsiębiorstwa mają.

Blisko połowa polskich start-upów pracuje nad rozwiązaniami telemedycznymi. Często działają też w zakresie nowoczesnej diagnostyki, mHealth i rynku urządzeń medycznych. Rynek start-upów medycznych w Polsce jest jeszcze stosunkowo mało rozwinięty zarówno pod względem liczby start-upów działających w tym obszarze, jak i inwestorów wspierających ten rynek. Trzeba inwestować we współpracę pomiędzy start-upami a systemem opieki zdrowotnej. Konieczne jest też odejście od tradycyjnego modelu inwestycyjnego – radzi Yael Ophir z Izraelskiego Instytutu Innowacji.

Większość start-upów finansuje się z własnych środków, ale 40 proc. z nich korzysta również ze środków PARP czy NCBiR. Jest im trudno pozyskać wsparcie z sektora finansowego, ponieważ są to często projekty ryzykowne, ich potencjał komercjalizacyjny jest jeszcze nieznany i potrzebne są prace badawczo-rozwojowe. W Polsce szczególnie dynamicznie rozwija się sektor biotechnologii. Obecnie to ok. 300 firm i jednostek badawczych, z których większość to szybko rozwijające się młode spółki, tworzące innowacyjne rozwiązania.

Polskie start-upy odchodzą od skupiania się wyłącznie na lokalnym rynku. Są coraz odważniejsze w globalnej ekspansji i coraz śmielej wychodzą na rynki zagraniczne. – Wątpię, czy w krótkim czasie powstaną u nas takie giganty jak w USA, ale uważam, że sukces Izraela jest do powtórzenia, i to szybciej niż nam się wydaje – ocenia Tomasz Gondek, prezes zarządu SensDX. – Musimy znaleźć swoją niszę.

Liczba start-upów w Polsce rośnie, ale od trzech lat utrzymuje się poniżej 3 tys. – wynika z raportu ExMetrix „Przedsięwzięcia w fazie start-up oraz nakłady na badania i rozwój – sytuacja w Polsce i na świecie” przygotowanego na zlecenie Zespołu Usług Technicznych Rady Stołecznej NOT. Pod względem nakładów na badania i rozwój znacznie odbiegamy od europejskiego rynku. Najlepsza sytuacja panuje w Danii oraz Luksemburgu, gdzie w przedsięwzięcia rozwijające się angażowanych jest ponaddziesięć razy więcej kapitałów venture niż w Polsce. Ponadto koszty założenia start-upu są u nas cztery razy wyższe niż w innych krajach bałtyckich. Prezentując raport, ZUT NOT chce zaprosić start-upy do udziału w konkursie Laur Innowacyjności 2018, który promuje innowacyjne produkty, technologie i usługi.

Od kilku lat Polska awansuje w rankingach innowacyjności. Na tle sąsiadów z regionu Europy Środkowo-Wschodniej wypada dobrze, choć wiele do nadrobienia ma jeszcze w obszarze badań i rozwoju. Wydatki na ten cel wprawdzie rosną, ale zbyt wolno. Problemem jest też dostęp start-upów do finansowania. To właśnie wsparciu innowacyjnych mikrofirm służyć ma konkurs Laur Innowacyjności, którego 7. edycja zakończy się 15 października.

Duże firmy potrzebują start-upów. Dzięki nim zwiększają swoje szansę, aby nadążyć za zmianami w branży i reagować na nowe sytuację na rynku. Modeli współpracy jest wiele, korporacje mogą występować w roli klienta, partnera biznesowego czy inwestora. Obecnie jednak niewielki odsetek przedsięwzięć jest finansowany przez fundusze venture capital. Piotr Bucki z Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku wskazuje, że zainteresowanie start-upami wzrośnie, jeżeli rynek będzie bardziej dojrzały.

Stabilność gospodarcza i polityczna, duży rynek wewnętrzny oraz zdrowy system finansowy – te atuty Polski decydują o tym, że przypada na nią połowa inwestycji private equity w Europie Środkowo-Wschodniej. W ostatniej dekadzie zanotowano tu jedne z najwyższych stóp zwrotu na świecie. Potencjał do rozwoju niepublicznego rynku kapitałowego w Polsce jest jednak wciąż duży, bo private equity stanowi tylko 0,1 proc. PKB.

Dobra koniunktura w polskiej gospodarce sprzyja rynkowi private equity. Fundusze dysponują coraz większym kapitałem, a przedsiębiorcy są bardziej skłonni do podejmowania ryzyka niż w okresie kryzysu. Polski niepubliczny rynek kapitałowy wciąż należy do niewielkich, ale będzie szybko nadrabiał zaległości w stosunku do rozwiniętych rynków w zachodniej Europie. Dla gospodarki ma to ogromne znaczenie, bo fundusze private equity chętnie inwestują w innowacyjne, szybko rosnące firmy.