News powiązane z profilaktyka zdrowotna

Eksperci biją na alarm, że mimo niskiego bezrobocia w Polsce brakuje rąk do pracy w praktycznie każdej dziedzinie gospodarki. W 2022 roku w naszym kraju było nieco ponad 22 mln osób w wieku produkcyjnym, w tym aktywnych zawodowo mniej niż 17 mln. Grupa aktywnych zawodowo jest uszczuplana przez osoby, które nie pracują z przyczyn zdrowotnych lub też często korzystają ze zwolnień lekarskich. Wśród najczęstszych dolegliwości pracowników są bóle pleców, ale też nadciśnienie tętnicze, zbyt wysoki poziom cholesterolu i cukru. Wiele z nich wynika ze złego stylu życia i braku aktywności fizycznej. Wśród powodów L4 coraz częściej pojawiają się też zaburzenia psychiczne.

Tylko 44 proc., czyli mniej niż połowa Polaków, regularnie poddaje się badaniom profilaktycznym – pokazało niedawne badanie Instytutu IQS na potrzeby kampanii Pobierz Zdrowie. W Polsce ten obszar pozostaje od lat zaniedbywany, co przekłada się na rosnącą liczbę problemów zdrowotnych w społeczeństwie oraz wysokie koszty po stronie systemu ochrony zdrowia. – Popularność badań profilaktycznych można by zwiększyć, ułatwiając do nich dostęp. Gdyby były one dostępne „od ręki”, bez konieczności długiego czasu oczekiwania, to z pewnością częściej sprawdzalibyśmy swój stan zdrowia – mówi Dominika Dusza z Comarch SA. Jak wskazuje, już w tej chwili umożliwiają to nowe technologie i rozwiązania telemedyczne, dzięki którym zdalną profilaktykę można przeprowadzić nawet w miejscu pracy, bez konieczności odwiedzania gabinetu lekarskiego.

– Głos pacjentów jest coraz mocniej słyszalny w systemie ochrony zdrowia – ocenia Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta. Jak podkreśla, organizacje pacjenckie odgrywają w nim fundamentalną rolę, niejednokrotnie odciążając sektor publiczny. Ich znaczenie i bezpieczeństwo pacjentów dodatkowo wzmocni procedowana właśnie ustawa o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, która została już skierowana do Stałego Komitetu Rady Ministrów.

Udar mózgu to w Polsce przyczyna śmierci ok. 30 tys. osób rocznie i główny powód niepełnosprawności dorosłych Polaków. Jeżeli osoba z udarem szybko trafi na szpitalny oddział, ma szansę tego uniknąć. – Udar mózgu wciąż stanowi większe zagrożenie niż COVID-19 – podkreśla neurolog, prof. Adam Kobayashi. W tym roku po raz kolejny wystartowała kampania ALERT UDAROWY, która ma przypomnieć Polakom, jakie są charakterystyczne objawy udaru i jak na nie reagować.

Według WHO, cukrzyca jest epidemią XXI wieku, a liczba chorych na całym świecie sukcesywnie rośnie. W Polsce cierpi na nią ok. 3 mln osób. a 5 mln Polaków ma już stan przedcukrzycowy. Lekarze i pacjenci podkreślają, że w Polsce przez długie lata leczenie cukrzycy – zwłaszcza typu II – zasadniczo odbiegało od standardów europejskich. Zmieniło się to niedawno, głównie za sprawą refundacji nowoczesnych leków. - Trzeba powiedzieć, że dzięki temu Polska doszlusowała do standardów europejskich i w tej chwili jesteśmy krajem, który trzyma europejskie standardy leczenia cukrzycy – podkreśla prof. Edward Franek ze Szpitala Klinicznego MSWiA.

3 mln Polaków choruje na cukrzycę, a około 5 mln ma stan przedcukrzycowy. Szacuje się, że nawet co trzeci chory nie został jeszcze zdiagnozowany i nie wie o swojej chorobie. Tymczasem wczesne rozpoznanie i właściwe leczenie daje możliwość uniknięcia groźnych dla zdrowia powikłań, takich jak utrata wzroku, niewydolność nerek, udar mózgu czy zawał serca. Dlatego kluczowa jest edukacja, która pozwala uświadomić pacjentom, jak wiele zależy od nich samych. O roli edukacji diabetologicznej mówiono podczas obchodów Światowego Dnia Walki z Cukrzycą, zorganizowanych przez Polskie Stowarzyszenie Diabetyków.

Udar mózgu każdego roku dotyka około 75 tys. Polaków i powoduje ok. 30 tys. zgonów. Ryzyko jego wystąpienia jest bardzo wysokie. To trzecia, po chorobach serca i nowotworach, najczęstsza przyczyna śmierci i główny powód trwałej niepełnosprawności wśród dorosłych. W leczeniu udaru mózgu kluczowy jest czas reakcji. Im szybciej od jego wystąpienia zostanie wdrożone leczenie, tym większa szansa na uniknięcie powikłań i niepełnosprawności. Dlatego w tym roku w ramach ogólnopolskiej kampanii społecznej „Stop udarom” Polacy dostaną specjalny „Alert udarowe udarowy”, czyli wiadomość z informacją, jakie są podstawowe objawy i jak należy reagować w przypadku ich zauważenia.

Cukrzyca jest chorobą społeczną. Dotyka nie tylko pacjentów, lecz także ich rodziny i najbliższe otoczenie. Mniej lub bardziej bezpośredni kontakt ma z tą chorobą kilkanaście milionów Polaków. Jednak aż 2/3 osób z nich przyznaje, że temat choroby nigdy nie pojawia się w rozmowach. Także sami pacjenci w zbyt małym stopniu zdają sobie sprawę z własnej sprawczości i odpowiedzialności za kontrolę przebiegu cukrzycy – wynika z opublikowanego właśnie raportu „Polska rodzina z cukrzycą”.

Każdego roku udar mózgu dotyka ponad 80 tys. Polaków i powoduje ok. 30 tys. zgonów. To trzecia, po chorobach serca i nowotworach, najczęstsza przyczyna śmierci i główny powód trwałej niepełnosprawności Polaków po 40 roku życia. 90 proc. czynników, które potęgują ryzyko udaru mózgu, można zmodyfikować albo całkiem wykluczyć samodzielnie. Wystarczy zmienić styl życia i dietę, rzucić palenie, ograniczyć alkohol i więcej się ruszać. W praktyce poziom wiedzy dotyczący przyczyn oraz objawów udaru mózgu jest jednak wciąż niski. Dlatego ważne, żeby szerzyć ją od najmłodszych lat. To właśnie cel Ogólnopolskiego Programu na rzecz Profilaktyki Udarowej pt. „I Ty możesz zostać superbohaterem”, który jest właśnie realizowany w szkołach w całej Polsce.

Cukrzyca typu 2 jest istotnym zagrożeniem dla zdrowia, które kiełkuje przez wiele lat i może, nawet od dzieciństwie. To, że już dziś jest się o co martwić, potwierdzają wyniki Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Cukrzycy typu 2 i Chorób Cywilizacyjnych PoZdro!, w ramach którego badaniami przesiewowymi objęto w sumie blisko 24 tys. uczniów w całej Polsce. We Wrocławiu okazało się, że nadmierną wagę ciała ma 20 proc. dzieci, a u 38 proc. stwierdzono niewystarczającą wydolność fizyczną.

Mniej więcej co szósty uczeń szkoły podstawowej cierpi na zaburzenia słuchu. U młodszych dzieci częstym powodem są nawracające infekcje dróg oddechowych. U starszych uszkodzenia na ogół są trwałe i wymagają wysokospecjalistycznego leczenia. Blisko 30 proc. uczniów skarży się też na szumy uszne, które utrudniają koncentrację i mogą powodować problemy w nauce. Ani nauczyciele, ani rodzice zazwyczaj nie zauważają u dziecka problemów ze słuchem – takie wnioski płyną z programu badań przesiewowych, który od 20 lat prowadzi Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu.

Pod względem leczenia raka prostaty Polska znacząco odbiega od europejskich standardów. W krajach Europy Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych nowoczesne leki hormonalne są stosowane jeszcze przed chemioterapią, co pozwala poprawić jakość życia pacjentów i wydłużyć je nawet o cztery lata. Natomiast w Polsce lekarzy ograniczają sztywne wytyczne i brak dostępu do nowoczesnych terapii. W efekcie walkę z rakiem prostaty przegrywa średnio co trzeci mężczyzna.

Odsetek zaszczepionych osób w Polsce sięga 95 proc. Od kilku lat można jednak zaobserwować tendencję spadkową. Co roku o 40 proc. rośnie liczba nieszczepionych dzieci. Warto ufać lekarzom, a nie szamanom – przekonuje Jarosław Pinkas, wiceminister zdrowia i podkreśla, że to właśnie szczepieniom dzieci zawdzięczają zdrowie. Chronią one także dorosłych przed chorobami zakaźnymi, czy jak w przypadku szczepienia przeciwko HPV nowotworami.

Rak prostaty jest drugim, zaraz po raku płuc, najczęściej zabijającym mężczyzn schorzeniem. Rak jąder, choć stosunkowo rzadki, nieleczony potrafi doprowadzić do śmierci w ciągu kilku miesięcy. Chociaż to właśnie nowotworów mężczyźni obawiają się najczęściej, świadomość dotycząca regularnych badań jest wciąż niewielka. Podnieść ją chcą organizatorzy międzynarodowej kampanii Movember, która po raz trzeci w tym roku odbędzie się w Polsce. Panowie przez cały listopad mogą skorzystać z bezpłatnych badań USG w kilku polskich miastach.

Zdecydowana większość Polaków kupuje leki oraz decyduje się na badania bez konsultacji ze specjalistą. W dużej mierze wynika to ze zbyt długiego czasu oczekiwania na wizytę u lekarza oraz z tego, że duża część społeczeństwa myśli, że medycyna jest prosta i przewidywalna. Samodzielne decydowanie o terapii i wykonywanych badaniach może być jednak niebezpieczne dla zdrowia, często jest też równoznaczne ze stratą czasu i pieniędzy.