News powiązane z psychiatria

Od zaburzeń i chorób psychicznych, przez autyzm, po schorzenia neurologiczne, jak choroba Parkinsona czy Alzheimera – naukowcy od lat badają zastosowanie w ich leczeniu substancji psychodelicznych. Kolejne badania naukowe w tym obszarze przynoszą nowe przeznaczenia. Rosnącą niszę rynkową wykorzystuje też biznes, m.in. terapeuci i kliniki, ale także, co nietypowe, software house’y czy muzycy. Wartość globalnego rynku substancji psychodelicznych jest szacowana 4,75 mld dol. i prognozowane są dynamiczne wzrosty. Dużym wyzwaniem w rozwoju tego rynku pozostają jednak kwestie prawa i legalności wykorzystania tych substancji.

Ministerstwo Zdrowia najprawdopodobniej przedłuży pilotaż Centrów Zdrowia Psychicznego do końca przyszłego roku, a docelowo chce przekuć go w rozwiązanie systemowe. Liczba takich placówek, gdzie można natychmiastowo, bez kolejek porozmawiać z psychologiem, stale rośnie. Tylko do końca tego roku przybędzie 35 takich placówek w całym kraju. Trwają też prace nad ujednoliceniem standardów diagnostyczno-terapeutycznych w ramach CZP. – Chodzi o to, żeby wszędzie, w każdym miejscu poziom wsparcia był podobny – mówi Katarzyna Szczerbowska z Biura ds. pilotażu Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego.

Uzależnienia od używek, ale też od mediów społecznościowych czy smartfonów w ostatnich miesiącach przybrały na sile, nie omijając żadnej z grup wiekowych. – Konsekwencją jest pogorszenie relacji międzyludzkich, ma to także wpływ na nasze zdrowie psychiczne, bo może prowadzić do ogromnej frustracji, a nawet do depresji – zauważa psycholożka Anna Zwolińska, dyrektor Centrum Psychoterapii Ametis. Przyczyniła się do tego pandemia COVID–19, powodując również wzmożenie występowania chorób psychicznych i schorzeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnych, alkoholu i narkotyków. O wiele trudniej jest także o pomoc specjalistów, która jest niezbędna w walce z nałogami.

Ministerstwo Zdrowia zapowiada więcej Centrów Zdrowia Psychicznego. Wojewódzkie oddziały NFZ-u otrzymały polecenie, aby do końca listopada br. przygotować mapy podziału województw na obszary działania CZP. – Zintensyfikowaliśmy proces kwalifikowania kolejnych świadczeniodawców. W grudniu – kiedy już uzyskamy mapy z regionów – będziemy mogli kontynuować proces kwalifikacji centrów i proces wsparcia inwestycyjnego – informuje dr n. med. Anna Depukat, kierownik biura ds. pilotażu Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. Do końca 2027 roku w Polsce ma być już ponad 300 CZP. Jednocześnie specjalny zespół powołany przez Ministra Zdrowia pracuje nad dalszym kształtem reformy w psychiatrii.

Platforma telemedyczna, wspierana przez sztuczną inteligencję aplikacja mobilna i czatbot usprawnią diagnostykę i leczenie w obrębie psychiatrii. Dzięki rozwiązaniu tworzonemu przez polski start-up natychmiastowy dostęp do leczenia uzyskają m.in. pacjenci wykluczeni komunikacyjnie. Podobna aplikacja, stworzona na rynek niemiecki, uzyskała pozytywną ocenę dotyczącą szans na poprawę diagnozowania i modelowania terapii. Rozwiązanie proponowane przez Polaków początkowo będzie przeznaczone na rodzimy rynek, ale docelowo ma być stosowane na całym świecie.

Psychopata, wariat, świr, czubek – takie określenia odnoszące się do osób z zaburzeniami psychicznymi są powszechnie używane w potocznym języku, ale równie często przewijają się w social mediach, internecie, a nawet w publicznej debacie. – Takie słowa stygmatyzują i ranią tych ludzi – podkreśla dr hab. Katarzyna Kłosińska z Rady Języka Polskiego PAN. Mimo że z zaburzeniami psychicznymi zmaga się prawie 25 proc. Polaków, wciąż pozostają one tematem tabu, przedmiotem drwin i stygmatyzacji. Dlatego też przy okazji Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego, ustanowionego przez WHO 10 października, ruszyła kampania edukacyjna „Wrażliwi na słowa. Wrażliwi na ludzi”, która ma zwracać uwagę na obraźliwe wyrażenia.

Schizofrenia to jedna z najcięższych i najbardziej stygmatyzujących chorób z obszaru zdrowia psychicznego. W Polsce ok. 180 tys. pacjentów jest leczonych z jej powodu, choć faktyczna liczba chorych może być dużo wyższa. Stereotypowy obraz schizofrenii to osoba z urojeniami i omami, często nieprzewidywalna i nadmiernie pobudzona. Dotyczy to jednak tylko około połowy chorych. Druga połowa cierpi na schizofrenię z przeważającymi objawami negatywnymi. Osoby te całkiem wycofują się z życia zawodowego i społecznego, są aspołeczne, wycofane emocjonalnie i obojętne na świat zewnętrzny. Lekarze podkreślają, że w poprawie jakości życia tej grupy pacjentów ważna jest świadomość występowania objawów negatywnych, ich odpowiednia diagnoza i terapia.

Niedofinansowanie, ograniczony dostęp do lekarzy specjalistów oraz nacisk na przestarzały model opieki szpitalnej – to obecnie największe bolączki polskiej psychiatrii. Rozwiązaniem najbardziej palących problemów mają być lokalne centra zdrowia psychicznego oferujące szybką diagnozę i opracowanie planu leczenia. Terapia blisko miejsca zamieszkania nie pozbawia chorych możliwości uczestniczenia w życiu społecznym i zawodowym, co w wielu przypadkach przyspiesza proces powrotu do zdrowia.

Psychiatria – przez lata zaniedbywana – jest na etapie głębokiej reformy, ale ten proces nie potrwa miesiąc czy nawet rok – mówi minister zdrowia Łukasz Szumowski. Jak ocenił, wprowadzony w ubiegłym roku pilotaż Centrów Zdrowia Psychicznego działa dobrze i zostanie rozszerzony. Niedługo ruszy też kompleksowa reforma psychiatrii dzieci i młodzieży, wśród których zaburzenia psychiczne są coraz częstszym problemem. Celem jest to, żeby opieka psychiatryczna była łatwiej dostępna, dostosowanego do indywidualnych potrzeb pacjentów i nie wiązała się z długimi pobytami na oddziałach psychiatrycznych.

Schizofrenia to jedna z najcięższych i najbardziej stygmatyzujących chorób psychicznych. Liczba chorych w Polsce może sięgać nawet miliona osób, ale trudno o oficjalne statystyki dotyczące skali problemu. Większość chorych w momencie postawienia diagnozy nie ma jeszcze 30 lat, a trzy czwarte z nich traci pracę. Szansą na normalne życie i przywrócenie ich na rynek pracy mogą być nowoczesne leki o przedłużonym działaniu i odpowiedni model opieki nad pacjentami z tym schorzeniem.