Mówi: | Karolina Duniec, Grupa Kruk prof. Dominika Maison, psycholog, Dom Badawczy Maison |
Na spłatę długów w terminie nie zawsze wpływa zasobność portfela. Często decydują o tym cechy charakteru i podejście do życia
Długi częściej wynikają nie z zasobności portfela, ale z cech charakteru, wyznawanych wartości czy podejścia do życia. Z badania „Portret zadłużonych Polaków” Grupy KRUK i Domu Badawczego Maison wynika, że największą grupę wierzycieli stanowią Zapominalscy. To grono osób, które po prostu zapomniało w terminie spłacić należność. Najmniejszą grupę, ale również najmniej rzetelną, stanowią Unikający, czyli osoby, które często nie czują potrzeby spłaty swoich zobowiązań.
– Przyczyn zadłużenia może być wiele, przede wszystkim są to sytuacje losowe, np. długotrwała choroba, utrata pracy czy powiększenie rodziny. Co może się wydawać zaskakujące, nie zawsze wpływa na to jednak tylko sytuacja finansowa. Może to być również nasze podejście do finansów, nasze cechy charakteru, a nawet wyznawane wartości – mówi agencji informacyjnej Newseria Karolina Duniec z Grupy KRUK.
Raport „Portret zadłużonych Polaków” Grupy KRUK i Domu Badawczego Maison wyodrębnia pięć charakterystycznych grup osób zadłużonych. Są to Zapominalscy, Zagubieni, Unikający, Zadłużeni dla innych oraz Beztroscy.
– Badanie wyodrębniło w miarę zrównoważone grupy. Może są dwie nieco większe (grupa zapominalskich i grupa zadłużonych dla innych), ale nie są to jakieś duże przewagi – wyjaśnia psycholog ekonomiczny prof. Dominika Maison z Domu Badawczego Maison.
Zagubieni to grupa, której sytuacja finansowa jest najgorsza, a wiek osoby zadłużonej jest najwyższy.
Najliczniejsza jest z kolei grupa Zapominalskich, która stanowi 27 proc. ogółu zadłużonych. Do tego grona zaliczają się głównie osoby, które zapomniały o terminowej spłacie należności, mimo to najsumienniej podchodzą do kwestii długów – 93 proc. z nich po kontakcie z firmą obsługującą zadłużenie spłaciło swoje zobowiązania.
– Z kolei osoby z grupy Beztroskich wydają pieniądze, których nie mają. Po prostu kupują to, co im się podoba w danej chwili, i nie myślą o konsekwencjach – tłumaczy Karolina Duniec.
Blisko co piąty badany zalicza się właśnie do tej grupy.
Dużą grupę (25 proc.) osób posiadających zaległości w spłacie stanowią Zadłużeni dla innych. Zaliczają się do niej osoby, które zaciągnięte zobowiązania przeznaczają głównie na pomoc bliskim. W tej kategorii przeciętna kwota długu wynosi blisko 36 tys. zł i jest dwukrotnie wyższa niż średnia dla wszystkich zadłużonych.
Najmniej liczną, ale również najsłabiej regulującą swoje długi jest grupa Unikających. Jej przedstawiciele często nie czują się odpowiedzialni za powstanie zobowiązania.
Badanie pokazuje, że osoby z poszczególnych grup mają różne podejście do życia. Zapominalscy częściej uważają, że są kowalami swojego losu, natomiast Zagubieni za swoje niepowodzenia winią raczej los i innych ludzi.
– Niezwykle ciekawe w tym badaniu jest to, że wyodrębnione przez nas grupy prawie w ogóle nie różnią się pod względem demograficznym. W niewielkim stopniu różnią się wiekiem, wykształceniem, miejscem zamieszkania. Różnice dotyczą raczej czynników psychologicznych: podejścia do życia, poczucia odpowiedzialności, zasad moralnych czy myślenia o przyszłości – mówi prof. Maison. – Ciekawa różnica demograficzna dotyczy jednak płci. Okazuje się, że wśród Unikających i Beztroskich, których cechuje brak odpowiedzialności, dominują mężczyźni, a nie kobiety.
Eksperci podkreślają, że problemy z terminowym spłacaniem długów często wynikają też z braku odpowiedniej edukacji finansowej. Wprawdzie 90 proc. Polaków stwierdza, że taka wiedza przydaje się w życiu, ale jej poziom w praktyce jest jednak zbyt niski. Dlatego Grupa KRUK współpracuje ze Stowarzyszeniem Krzewienia Edukacji Finansowej, z którym realizuje inicjatywy związane z edukacją finansową w szkołach podstawowych.
– Dzień bez Długów, który przypada 17 listopada, to jest przede wszystkim okazja do tego, żeby przyjrzeć się swoim finansom. Jeśli pojawia się jakieś zadłużenie, to jest to możliwość, żeby jak najszybciej je spłacić. Przede wszystkim zachęcamy do tego, żeby skontaktować się z wierzycielem – tłumaczy przedstawicielka Grupy KRUK.
Jak podkreśla, brak reakcji stanowi najgorsze możliwe rozwiązanie – skutkuje bowiem narastaniem długu za sprawą karnych odsetek i w konsekwencji może trafić do sądu i komornika. Poradzenie sobie z długiem powinno wpłynąć na jakość życia. Jak wskazuje badanie Grupy KRUK i Domu Badawczego Maison, średnie zadowolenie z życia osób zadłużonych plasuje się w granicach 61. punktu na skali od 0 do 100. To o ok. 10 punktów mniej w porównaniu z całą populacją dorosłych Polaków.
Czytaj także
- 2024-04-09: Sądy w Polsce nadużywają tymczasowego aresztowania. W wielu przypadkach mógłby go zastąpić areszt domowy
- 2023-11-24: Polski deficyt publiczny i dług niebezpiecznie szybko rosną. Dalsze wzrosty rodzą ryzyko dużego kryzysu w finansach publicznych
- 2023-09-07: Ekonomiści zaniepokojeni tempem zadłużania się kraju. Koszty obsługi długu należą do najwyższych w UE
- 2023-06-05: Coraz więcej Polaków przekonuje się do prywatnych polis zdrowotnych. Skłania ich do tego utrudniony dostęp do publicznej opieki
- 2023-01-03: WEI: Rok wyborczy będzie sprzyjać rozdawnictwu. W 2022 roku nowe „prezenty” od rządu kosztowały podatników ponad 57 mld zł
- 2022-07-28: Aż 65 proc. Polaków ogranicza konsumpcjonizm ze względu na drożyznę w sklepach. Tylko co szósta osoba robi to z pobudek ekologicznych
- 2021-11-17: Polska płaci za lockdowny najwyższym w historii zadłużeniem publicznym. W przyszłości ich wprowadzanie powinno być rozważane tylko punktowo
- 2021-09-02: Resort finansów: Polska będzie wracać do reguł fiskalnych sprzed pandemii, ale bez zbędnej surowości. Zależy nam na buforze w razie kolejnych fal wirusa
- 2021-07-29: FOR: Stan finansów publicznych jest poważny. Deficyt nadal jest jednym z większych w historii
- 2021-07-09: Marian Banaś: W przyszłym roku szczegółowe kontrole tarcz covidowych. Pomoc nawet w nadzwyczajnych sytuacjach musi być przejrzysta
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Konsument
Zmiany klimatu uderzają w portfele konsumentów. Podniosą ceny żywności nawet o 3 pkt proc. rocznie
Coraz wyższe średnie temperatury obserwowane na świecie przekładają się na wzrost cen żywności. Problem dotyczy zarówno krajów rozwiniętych, jak i rozwijających się. Naukowcy z Poczdamskiego Instytutu Badań nad Wpływem Klimatu obliczyli, że do 2035 roku zdarzenia klimatyczne podniosą ceny żywności o 0,9–3,2 pkt proc. rocznie, a ogólny poziom inflacji o 0,3–1,1 pkt proc. Naukowcy przeanalizowali dane dotyczące zmian cen artykułów żywnościowych ze 120 krajów świata w ciągu ostatnich 30 lat.
Transport
Chiny przyspieszają inwestycje w odnawialne źródła. Nie przestają jednak rozbudowywać mocy węglowych
Coraz dotkliwsze skutki zmian klimatycznych, ale przede wszystkim chęć zbudowania bezpieczeństwa energetycznego i uniezależnienia się od zewnętrznych dostaw surowców skłoniły rząd w Pekinie do ekspresowych inwestycji w nowe moce odnawialnej energii. W efekcie Chiny wyrastają na globalnego lidera transformacji energetycznej – odpowiadają dziś za największy na świecie przyrost mocy zainstalowanych w fotowoltaice i wiatrakach. Co ciekawe, nie rezygnują jednak przy tym również z inwestycji w energetykę węglową.
Konsument
Niska wiedza ekonomiczna Polaków może wpłynąć na większe zainteresowanie usługami doradców finansowych. Wciąż rzadko korzystamy z ich pomocy
Ponad 70 proc. Polaków ma niską lub przeciętną wiedzę finansową – wynika z badania „Poziom wiedzy finansowej Polaków 2024”. To przekłada się na niewielkie uczestnictwo w rynku kapitałowym i niską skłonność do inwestowania i oszczędzania. Dlatego eksperci upatrują istotnej roli doradców finansowych w zmianie tej tendencji. Większość gospodarstw domowych nie korzysta jednak z tego typu usług. Branża od lat samoreguluje kwestię kompetencji i certyfikatów dla doradców, ale liczy na utworzenie publicznego rejestru, w którym klienci mieliby dostęp do takich informacji, w ten sposób zyskując większe zaufanie do przedstawicieli tego zawodu.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.