Wszystkie newsy

Coraz dotkliwsze skutki zmian klimatycznych, ale przede wszystkim chęć zbudowania bezpieczeństwa energetycznego i uniezależnienia się od zewnętrznych dostaw surowców skłoniły rząd w Pekinie do ekspresowych inwestycji w nowe moce odnawialnej energii. W efekcie Chiny wyrastają na globalnego lidera transformacji energetycznej – odpowiadają dziś za największy na świecie przyrost mocy zainstalowanych w fotowoltaice i wiatrakach. Co ciekawe, nie rezygnują jednak przy tym również z inwestycji w energetykę węglową.

Postulat ochrony najcenniejszych lasów w Polsce znalazł się zarówno w „100 konkretach na pierwsze 100 dni rządów”, jak i w umowie koalicyjnej zawartej po wyborach 15 października 2023 roku. W wyznaczonym terminie nie udało się dotrzymać wyborczej obietnicy, ale prace nad nowymi regulacjami przyspieszają. Wśród priorytetów jest objęcie ochroną 20 proc. lasów najbardziej cennych przyrodniczo i ustanowienie kontroli społecznej nad lasami. Ministerstwo Klimatu i Środowiska konsultuje swoje pomysły z przedstawicielami różnych stron, m.in. z leśnikami, ekologami, branżą drzewną i samorządami.

– Polska jest w tej chwili liderem w NATO, jeśli chodzi o wydatki na obronność, dlatego że osiągnęliśmy 4 proc. PKB, gdy wymagane jest 2 proc. – mówi Krzysztof Krystowski, dyrektor generalny na Polskę Northrop Grumman. Według niego przez ostatnie trzy dekady świat tkwił w letargu, wierząc w koncepcję „końca historii”. Dopiero agresja Rosji na Ukrainę spowodowała przebudzenie. Jak na platformie X podkreślili przedstawiciele Sztabu Generalnego Wojska Polskiego z okazji 75. rocznicy powstania NATO, celem utworzenia Sojuszu Północnoatlantyckiego była obrona przed ewentualną agresją ze strony ZSRR. Dziś po rozpadzie Związku Sowieckiego i rozwiązaniu Układu Warszawskiego Sojusz wraca do swoich korzeni.

– Na poziomie Unii Europejskiej w kontekście nowego porozumienia o wolnym handlu z Ukrainą, które ma obowiązywać od czerwca tego roku do czerwca roku następnego, nie uzyskamy konsensusu – uważa Monika Piątkowska, prezes Izby Zbożowo–Paszowej. Zwraca uwagę, że w UE są różne interesy państw członkowskich, które trudno pogodzić. Obecnie obowiązuje embargo na import czterech podstawowych zbóż do Polski. – Patrząc na emocje polskich rolników i sytuację na polskiej wsi, nie wyobrażam sobie, aby dziś zboże z Ukrainy wpływało do Polski, zatem embargo to powinno zostać utrzymane co najmniej na poziomie krajowym – podkreśla ekspertka.

Trwające od kilku miesięcy protesty rolników siłą rzeczy spowodowały, że temat Europejskiego Zielonego Ładu oraz inne kwestie klimatyczne i energetyczne zdominowały kampanię przed wyborami samorządowymi. Z nowego raportu Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju wynika, że mogą też zdominować prace samorządów po wyborach. Nowe władze będą musiały przyspieszyć planowanie i wdrażanie transformacji w energetyce i ochronie środowiska. Eksperci wskazują, że wiele czynników, np. dostęp do funduszy europejskich, sprzyja teraz realizacji tych zadań, ale bez ułatwień ze strony rządu nie będzie to możliwe.

Silne poparcie dla Ukrainy w Europie sprawia, że politycy prezentujący odmienną wizję nie mają przestrzeni na próby wykorzystywania prorosyjskich postaw w kształtowaniu polityki zagranicznej. Badania naukowców z Uniwersytetu w Exeter przeprowadzone w kilkunastu europejskich krajach wskazują, że poparcie dla Ukrainy i polityki skupiającej się na pomocy zaatakowanemu krajowi jest szerokie, ale najsilniejsze w państwach mających doświadczenia z polityką Kremla w czasach Związku Radzieckiego. Najsilniejsza polaryzacja nastrojów w Europie jest zauważalna w kwestii ewentualnego przystąpienia Ukrainy do Paktu Północnoatlantyckiego.

– Protesty polskich rolników mają duży składnik emocjonalny, a na zamieszaniu korzysta Rosja – uważa dyrektor wykonawcza Związku Przedsiębiorców Ukraińskich Kateryna Glazkova. Przekonuje, że granica musi być odblokowana bezwarunkowo i dopiero wtedy można przystąpić do konstruktywnej rozmowy i negocjacji. Na obecnej sytuacji tracą ukraińskie przedsiębiorstwa, w tym przemysł obronny. Blokady szlaków komunikacyjnych z przyjaznym krajem, jakim jest Polska, są określane za naszą wschodnią granicą mianem „katastrofy”.

– Trump jest biznesmenem, więc on rozpatruje relacje na scenie politycznej z punktu widzenia, czy to się kalkuluje. Takie transakcyjne myślenie o świecie to jest podejście zabójcze dla wszelkich sojuszy – mówi dr hab. Bohdan Szklarski, profesor Uniwersytetu Warszawskiego. Ewentualna wygrana Trumpa w listopadowych wyborach prezydenckich w USA budzi obawy wśród sojuszników, m.in. w kontekście jego niedawnych wypowiedzi kwestionujących funkcjonowanie NATO i art. 5. Ekspert ocenia, że – choć raczej nie ma możliwości, aby Trump wyprowadził USA z Sojuszu – to może on w dalszym ciągu podkopywać zasadność jego funkcjonowania. – Martwić może się też Ukraina, bo pewność tego, że Stany Zjednoczone będą główną stroną finansującą wsparcie militarne, stoi pod znakiem zapytania i Donald Trump jest tutaj zwiastunem kłopotów – mówi ekspert.

W Polsce jest blisko 10 mln osób w wieku 60+. Według danych Eurostatu tylko niewielki procent tej grupy ma podstawowe umiejętności cyfrowe, a z badań Fundacji Digital Poland wynika, że 37 proc. polskich seniorów uznaje korzystanie z technologii cyfrowych i internetu za zbyt skomplikowane. – Mamy dużo do nadrobienia – podkreśla Marzena Okła-Drewnowicz, ministra ds. polityki senioralnej. Jak wskazuje, w tej grupie potrzebna jest przede wszystkim szersza edukacja, w którą zaangażowane będą m.in. media publiczne. Nowa perspektywa finansowa UE stwarza możliwość skorzystania z dużej puli środków przeznaczonych specjalnie na ten cel.

– Cyberbezpieczeństwo i cyfrowa transformacja powinny być ważnym punktem polskiej prezydencji w UE, która rozpocznie się 1 stycznia 2025 roku – ocenia minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Jak wskazuje, Polska ma wiele do nadrobienia w obszarze cyfryzacji, dlatego w nadchodzącym czasie mocno skupi się na realizacji celów wynikających z unijnej polityki Cyfrowej Dekady do 2030 roku. Minister zapowiada, że chce, by Polska stała się liderem cyfrowych przemian w Europie.

Według informacji UNICEF i OCHA ponad pół miliona ludzi w Strefie Gazy jest o krok od śmierci głodowej. Brak regularnych dostaw żywności i pomocy humanitarnej powoduje, że ryzyko śmierci z wygłodzenia zaczyna być w tej chwili wyższe niż z powodu walk i nalotów. Brakuje też czystej wody, dlatego Palestyńczycy piją półsłoną albo brudną wodę ze studni i innych zanieczyszczonych źródeł. W połączeniu z katastrofalnymi warunkami sanitarno-higienicznymi rodzi to coraz większe ryzyko wybuchu epidemii, a pomoc medyczna funkcjonuje już tylko w bardzo ograniczonym stopniu.

Polska została przyjęta do NATO 25 lat temu. – Nie było i nie ma lepszego gwaranta bezpieczeństwa niż Sojusz Północnoatlantycki – podkreślił w orędziu prezydent Andrzej Duda. Obchody rocznicy zbiegają się w czasie z przyjęciem do grona państw sojuszniczych Szwecji, która będzie istotnym wzmocnieniem NATO, szczególnie wschodniej flanki. Przed europejskimi członkami Sojuszu stoi poważne wyzwanie związane z budowaniem potencjału odstraszania i obrony przed ewentualnym atakiem ze strony Rosji. Temu ma służyć propozycja prezydenta, by wymagane 2 proc. PKB inwestycji na obronność podnieść do 3 proc.

Polska obchodzi w tym tygodniu 25. rocznicę przystąpienia do NATO. Z badań CBOS wynika, że 60 proc. Polaków uważa to za wydarzenie przełomowe, o historycznym znaczeniu, a przynależność do Sojuszu popiera 90 proc. społeczeństwa. Analitycy wskazują, że pronatowskie postawy nigdy wcześniej nie były tak wyraźne, co jest niewątpliwie wynikiem rosyjskiej agresji na Ukrainę. Wybuch wojny za wschodnią granicą przyczynił się również do zwiększonych wysiłków i wydatków Polski na rzecz wzmocnienia potencjału obronnego. – Polska z pewnością jest w tej chwili jednym z ważniejszych, bardziej liczących się krajów NATO-wskich – ocenił w rozmowie z dziennikarzami Aleksander Kwaśniewski, prezydent RP w latach 1995–2005.

Prezydent Andrzej Duda oraz premier Donald Tusk spotkają się z przywódcą USA w 25. rocznicę przystąpienia Polski do Sojuszu Północnoatlantyckiego (NATO). – Zaproszenie polskiego prezydenta i premiera do Białego Domu to ewenement, który można wyjaśnić na kilka sposobów – mówi profesor UW z Ośrodka Studiów Amerykańskich, dr hab. Bohdan Szklarski. W jego ocenie wizyta powinna mieć charakter prezydencki, jednak kluczowe jest zrozumienie pozycji prezesa Rady Ministrów w polskim systemie politycznym.

8,2 tys. zgłoszeń dotyczących zaginionych osób w związku z wojną w Ukrainie wpłynęło do Polskiego Czerwonego Krzyża. Największa fala miała miejsce na początku konfliktu, kiedy miliony uchodźców przemieszczały się w obrębie kraju i poza jego granice. Do tej pory organizacji udało się połączyć 21 rodzin. – Bywa jednak i tak, że trzeba przekazywać tragiczne wiadomości – przyznaje członek zarządu PCK Michał Mikołajczyk.