Mówi: | Jakub Gogolewski |
Funkcja: | Koordynator ds. energii |
Firma: | CEE Bankwatch Network/ Polska Zielona Sieć |
Rosną koszty wydobycia węgla. Coraz więcej trafia go do Polski z importu
Polski węgiel przestaje być konkurencyjny, a koszty jego wydobycia rosną. Pokutujący mit, że jest tanim surowcem, przekreśla szanse na rozwój technologiczny kraju i przestawienie się na tańsze źródła energii. Płacą za to Polacy swoim zdrowiem i w rachunkach za opiekę socjalną oraz ochronę środowiska. Co więcej, inwestorzy i banki wycofują się z finansowania budowy nowych bloków węglowych.
– Pokutuje przekonanie, że węgiel jest tani i jest naszym bogactwem. On staje się takim bogactwem jak ropa dla Nigerii, czyli „przekleństwem zasobów”, jedyną rzeczą, która nie pozwala nam wyjść na szersze wody. Co więcej, wbrew powszechnej opinii, Polska zaczyna importować coraz więcej węgla – mówi Jakub Gogolewski, koordynator ds. energii CEE Bankwatch Network/ Polska Zielona Sieć.
Import węgla kamiennego w 2011 roku wyniósł 15 mln ton, głównie z Rosji, ale także z Czech i ze Stanów Zjednoczonych. Zaś na początku tego roku wielkość węgla leżącego na zwałach osiągnęła ponad 8 mln ton. Surowiec już dziś przestaje być konkurencyjny, a jego koszty mają rosnąć.
– UE wyraźnie pokazuje w swoim prawodawstwie, że koszty produkcji energii opartej na paliwach kopalnych będą rosły. Wpływają na to dyrektywa o emisjach przemysłowych, ramowa dyrektywa wodna i szereg tych, które wdrażają zasadę: zanieczyszczający płaci, czyli ten, który generuje koszty dla społeczeństwa, powinien je uwzględnić w swoim rachunku inwestycyjnym. Z drugiej strony odnotowujemy trend spadku cen wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych – informuje Jakub Gogolewski.
Z węglowych projektów wycofują się i instytucje pożyczkowe, i firmy energetyczne. Pod koniec lipca Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) ogłosił, że ogranicza wsparcie dla projektów z opartych na węglu kamiennym, brunatnym i ropie naftowej. W ciągu ostatnich pięciu lat kredyty EBI dla projektów energetycznych wykorzystujących paliwa kopalne znacznie spadły i podczas tego okresu kredytowania elektrownie na węgiel kamienny lub brunatny stanowiły mniej niż 1,5 proc. całkowitego finansowania energii.
– Jest to kolejny sygnał od zarówno instytucji finansowych i politycznych, że Polska powinna się poważnie zastanowić nad tym, czy wybór rozwoju sektora energetycznego, który tak bardzo promuje, jest właściwy – uważa Jakub Gogolewski.
Ekspert przypomina, że na przestrzeni ostatnich czterech lat, od ogłoszenia krajowej polityki energetycznej i planów w tym zakresie, regularnie kolejni inwestorzy wycofują się lub redukują swoje plany.
– Nie inwestuje już w węgiel większość firm zagranicznych – wycofał się Vattenfall, wycofało się RWE, zaś Électricité de France zamroziło swoją inwestycję w Rybniku. Zostaliśmy w zasadzie tylko ze spółkami Skarbu Państwa, które chcą kontynuować te inwestycje. Niestety doszło do pomieszania interesu Skarbu Państwa z interesami obywateli – mówi Agencji Informacyjnej Newseria Jakub Gogolewski.
Dlatego zdaniem eksperta należy przeanalizować różne scenariusze rozwoju – czy opłacalne będzie oparcie energetyki na większym udziale źródeł odnawialnych, czy na elektrowniach jądrowych, gazie łupkowym, czy może na większym udziale importu.
– Jest szereg różnych scenariuszy analizujących ważne kwestie, o których w Polsce się nie myśli, a mianowicie koszty zewnętrzne, czyli te wszystkie koszty, których nie ponosi firma podczas decyzji inwestycyjnej, a ponoszą je obywatele np. w postaci większych rachunków za zdrowie, opuszczonych miejsc pracy – wylicza przedstawiciel CEE Bankwatch Network.
Organizacja Health and Environment Alliance (HEAL) opublikowała w tym roku raport „Niepłacony rachunek za leczenie. Jak energetyka węglowa niszczy nasze zdrowie. Wynika z niego, że roczne koszty zdrowotne związane z energetyką węglową w Polsce wynoszą ponad 8,2 mld (miliarda) euro (dane z 2009 roku). Dla całej UE (nie licząc Chorwacji) wynoszą ok. 42,8 mld euro. Wliczone są w to straty, wynikające z opieki zdrowotnej oraz tego, że pracownicy łącznie opuszczają 4 miliony dni każdego roku w całej Unii. Łącznie elektrownie opalane węglem z Polski, Rumuni i Niemiec są odpowiedzialne za więcej niż połowę tych kosztów.
– Rozwój innych rynków energetycznych pokazuje, że Polska staje się wyspą węglową. Jest to systemowo niebezpieczne. Kiedy wszystkie korzyści i koszty są policzone, okazuje się, że węgiel, wbrew pozorom, jest drogim rozwiązaniem – zwraca uwagę ekspert.
Jak tłumaczy, wydaje się, że inwestycje w to źródło energii opłacają się, ponieważ część kosztów nie jest wliczana do projektów. Oznacza to jednak, że są one „przerzucane” do innych sektorów gospodarki, jak np. służba zdrowia, opieka socjalna.
– Natomiast długofalowo te koszty odkładają się i kumulują. W przeciwieństwie do rozwoju energetyki rozproszonej czy wspierania efektywności energetycznej, w przypadku których wysokie koszty początkowe przynoszą korzyści przez bardzo długi czas – podkreśla Jakub Gogolewski.
Czytaj także
- 2024-05-13: Europejski Bank Inwestycyjny stawia na projekty niskoemisyjnej energetyki i bezpieczeństwa. Finansowanie dla Polski to 5 mld euro rocznie
- 2024-05-14: Projekt budowy pierwszej w Polsce elektrowni jądrowej nabiera tempa. Ruszają prace geologiczne w miejscu planowanej inwestycji
- 2024-04-30: Wzrost inwestycji prywatnych przesądzi o rozwoju polskiej gospodarki w najbliższych latach. Sektorami przyszłości są nowe technologie i zielona energetyka
- 2024-04-30: Miliony Polaków klikają w linki wyłudzające dane i pieniądze. Liczba oszustw w internecie będzie rosnąć
- 2024-05-13: Francuskie firmy z potężnym wkładem w polską gospodarkę. Reinwestują tu połowę wypracowywanych zysków i zatrudniają prawie 230 tys. osób
- 2024-04-26: T-Mobile startuje w Polsce z nowym konceptem. Pozwoli klientom przetestować i doświadczyć najnowocześniejszych technologii
- 2024-04-24: Ciech od czerwca będzie działać jako Qemetica. Chemiczny gigant ma globalne aspiracje i nową strategię na sześć lat
- 2024-05-08: Za dwa lata w gdańskim porcie ma powstać baza instalacyjna morskich farm wiatrowych. Będzie ponad pięć razy większa od krakowskiego Rynku Głównego
- 2024-04-17: Chiny przygotowują się do ewentualnej eskalacji konfliktu z USA. Mocno inwestują w swoją niezależność energetyczną i technologiczną
- 2024-04-25: Chiny przyspieszają inwestycje w odnawialne źródła. Nie przestają jednak rozbudowywać mocy węglowych
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Handel
Rewolucja w legislacji dotyczącej opakowań i powstających z nich odpadów. Działania firm wyprzedzają wymogi prawne
Po długich i burzliwych pracach Parlament Europejski przyjął ostatecznie pod koniec kwietnia br. rozporządzenie PPWR w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. Oczekuje się, że nowe przepisy wejdą w życie w 2026 roku i będą stanowić rewolucję nie tylko dla konsumentów, ale przede wszystkim dla przemysłu, który będzie musiał położyć dużo większy nacisk na ekoprojektowanie i wziąć odpowiedzialność za odpady powstające z wytwarzanych produktów. Część firm już zaczęła wprowadzać w tym zakresie zmiany na własną rękę, m.in. eliminując odpady z tworzyw sztucznych.
Infrastruktura
Polskie aglomeracje stają się coraz bardziej cyfrowe. Skokowo wzrasta zużycie danych w sieci
W 12 największych polskich metropoliach mieszka 16 mln Polaków, a każdego dnia z przedmieść do centrów dojeżdża do pracy i szkoły od 50 tys. do nawet 300 tys. ludzi – wynika z raportu Play. To duże wyzwanie dla infrastruktury miast, również telekomunikacyjnej, bo zużycie danych dynamicznie rośnie. W sieci Play wzrost ten już dwukrotnie przekroczył gwałtowny skok z okresu pandemii COVID-19. Dostęp do szybkiego internetu mobilnego i stacjonarnego jest obecnie kluczowy dla miast, a do tego konieczne są dalsze inwestycje w infrastrukturę sieciową.
Firma
Przedsiębiorcy chcą mieć wszystkie produkty finansowe i biznesowe na jednej platformie. W takie rozwiązania inwestują banki i firmy leasingowe
Niemal 70 proc. mikro-, małych i średnich firm chciałoby mieć zgromadzone wszystkie produkty finansowe na jednej platformie – wynika z raportu EFL „Cyfrowa (r)ewolucja na rynku leasingu. Pod lupą”. Dodatkowo chętnie korzystaliby w jej ramach z usług ułatwiających prowadzenie biznesu, jak wsparcie księgowe, prawne, możliwość załatwienia sprawy urzędowej, rezerwacji noclegu na podróż służbową czy zakupu pakietu usług medycznych. Nad takimi hubami dla przedsiębiorców intensywnie pracują zarówno banki, jak i firmy leasingowe. Takie narzędzie udostępnili właśnie Credit Agricole i Grupa EFL.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.