Świadomość na temat HIV wciąż zbyt niska. Młodzi ludzie błędnie kojarzą go tylko ze środowiskiem homoseksualnym, narkomanią czy prostytucją

Blisko 70 proc. nowych zakażeń HIV wykrywanych w Polsce dotyczy osób młodych, pomiędzy 20. a 39. rokiem życie. Wiele osób nawet nie wie o zakażeniu, a jeśli nie zostaną zdiagnozowane i nie rozpoczną leczenia w odpowiednim momencie, to kiedy trafią do szpitala, może być już za późno. Ankieta przeprowadzona przez Fundację Teraz Wy pokazała, że poziom wiedzy o wirusie HIV jest zatrważająco niski. Niemal jedna czwarta respondentów mylnie uważa, że ten problem w ogóle ich nie dotyczy. Młodzi ludzie nie wiedzą też, w jaki sposób mogą się zarazić i jakie zachowania są zbyt ryzykowne.

Według danych WHO 37,7 mln ludzi na świecie żyje z wirusem HIV. Eksperci przekonują, że zakażenie nie musi być wyrokiem śmierci, ale schorzeniem przewlekłym, z którym da się normalnie i długo żyć pod warunkiem wczesnego wykrycia i wdrożenia skutecznej terapii. Dostęp do leków antyretrowirusowych zapewnia Program Polityki Zdrowotnej Ministra Zdrowia. Według danych Krajowego Centrum ds. AIDS w Polsce objętych leczeniem jest ponad 13,6 tys. osób. HIV to jednak wciąż temat tabu – na co wskazuje kampania Fundacji Teraz Wy prowadzona w mediach społecznościowych.

– 82 proc. naszych odbiorców nie chce mówić o HIV, a ponad 3/4 osób deklaruje, że w ogóle nie powiedziałoby nikomu o zakażeniu lub poinformowałoby tylko najbliższych – mówi agencji Newseria Lifestyle Martyna Ditbrener, prezeska Fundacji Teraz Wy.

Duże braki w tej kwestii ma przede wszystkim młodzież, a to ona jest szczególnie narażona na zakażenie. Wciąż pokutuje wiele mitów i błędnych przekonań na temat HIV. Młodzi ludzie nie znają dróg zakażenia tym patogenem i często bagatelizują sprawę.

– Największym mitem jest to, że HIV kojarzy się ze środowiskiem homoseksualnym, z narkomanią, prostytucją i rozwiązłością seksualną, a wcale tak nie jest. Przede wszystkim bardzo wiele osób myśli, że nie można się zakazić HIV np. w takich miejscach jak studio tatuażu, kosmetyczka czy podczas jakiegoś zabiegu lekarskiego, a tak naprawdę wszędzie, gdzie mamy jakikolwiek kontakt z krwią, może dojść do zakażenia. Jest bardzo duża nieświadomość związana z ryzykownymi zachowaniami – mówi Martyna Ditbrener.

Jedynie 36 proc. osób udzieliło prawidłowej odpowiedzi, że mleko kobiety, która żyje z HIV, może być płynem zakaźnym. Podobnie jak krew, sperma, preejakulat, a także wydzielina z pochwy i szyjki macicy osoby zakażonej.

– W ankiecie, którą przeprowadziliśmy, co szósty młody człowiek odpowiedział, że należy często myć i dezynfekować ręce, zwłaszcza w miejscach publicznych, bo być może ławki albo poręcze czy przyciski były dotykane przez osoby z HIV. To oczywiście nieprawda. Bardzo dużo osób mylnie też sądzi, że całowanie się z osobą żyjącą z HIV stwarza duże ryzyko zakażenia – mówi prezeska Fundacji Teraz Wy.

Bardzo niepokojące jest również to, że niemal 1/4 respondentów uważa, że problem HIV ich w ogóle nie dotyczy. Eksperci przypominają, że do zakażenia może dojść nawet poprzez jeden niezabezpieczony prezerwatywą stosunek seksualny.

– O zakażeniu HIV możemy nawet nie wiedzieć, ponieważ jeżeli nie wykonamy testu, to nie będziemy posiadali wiedzy na temat tego, czy jesteśmy zakażeni, czy nie – podkreśla Martyna Ditbrener. – Jeżeli mieliśmy kontakty seksualne z jakąkolwiek osobą, której statusu serologicznego nie znamy, to jesteśmy w grupie, która jest narażona na zakażenie HIV. Tak więc jeżeli ktoś myśli, że HIV go nie dotyczy, to przeważnie jest w błędzie.

Niewiedza i brak świadomości mogą mieć groźne skutki. Choć HIV, dzięki nowym lekom, nie jest już tak niebezpieczny jak kiedyś, to jednak nieleczony może prowadzić do AIDS. Kto nie jest świadom zakażenia, ryzykuje zdrowiem swoim i partnera lub partnerów. Tymczasem połowa ankietowanych nigdy nie zrobiła testu na obecność HIV. 45 proc. osób nie wiedziało o tym, że test można wykonać samodzielnie w domu, ani też że może on być bezpłatny i anonimowy. Podobna grupa, bo 47 proc., nie wie, że aby wynik był wiarygodny, po zachowaniu ryzykownym trzeba odczekać z badaniem 6–12 tygodni (w zależności od testu).

– Taki test jest bezpłatny, anonimowy i szybki. Wystarczy wejść na stronę internetową www.projekttest.pl i możemy go sobie zamówić do domu, a wynik mamy już po 30 minutach. Jest to test III generacji o bardzo wysokiej skuteczności – mówi Martyna Ditbrener.

W ramach akcji „Mówię o HIV” Fundacja Teraz Wy przygotowała szereg materiałów edukacyjnych, które mają dotrzeć do młodych ludzi poprzez media społecznościowe. Wśród nich jest film, który przełamuje otaczające HIV tabu, gify informujące o faktach i obalające mity na temat wirusa oraz pierwsze polskie filtry na Instagramie o detabuizacji HIV.