Mówi: | Prof. Elżbieta Traple |
Firma: | Katedra Prawa Cywilnego, Uniwersytet Jagielloński |
Eksperci z Uniwersytetu Jagiellońskiego: zakaz reklamy aptek jest niekonstytucyjny i sprzeczny z prawem UE
Niekonstytucyjny i szkodliwy dla aptek oraz pacjentów – tak obowiązujący zakaz reklamy aptek oceniają eksperci z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ich zdaniem, ograniczenie swobody prowadzenia działalności gospodarczej nie jest w tym przypadku uzasadnione żadnym interesem publicznym. A tylko ogranicza konkurencję i sprawia, że pacjenci przepłacają za leki.
Według prof. Elżbiety Traple z Katedry Prawa Cywilnego Uniwersytetu Jagiellońskiego, przepis zakazujący reklamy aptek jest niejasny, ponieważ nie definiuje jasno, czym jest reklama. Wątpliwości wzbudza też interpretacja tej ustawy.
– Interpretacja przepisu nie podąża w kierunku uzgodnienia jego zakresu z konstytucją, lecz idzie w poprzek rozwiązaniom konstytucyjnym – mówi Agencji Informacyjnej Newseria prof. Traple. – W związku z tym uważam, że ta interpretacja jest z pewnością nieprawidłowa i niekorzystna również dla pacjentów.
Zakaz sprzeczny z zasadą wolnej konkurencji
Zakaz reklamy aptek w praktyce uniemożliwia konkurencję między aptekami, nie daje możliwości promowania placówek lepszych dla klientów. Co więcej, zaburza również konkurencję z innymi podmiotami, ponieważ np. drogerie, sklepy spożywcze czy stacje benzynowe mogą reklamować dostępne u nich leki bez recepty.
Tymczasem takie produkty, jak np. dermokosmetyki, suplementy diety, środki higieniczne etc. są dla aptek sieciowych znaczącym źródłem zysku.
– Jest to absolutne zachwianie równowagi – twierdzi prof. Traple. – Tak daleko idący zakaz reklamy jest w moim przekonaniu sprzeczny z regulacjami unijnymi. Dyrektywa o świadczeniu usług na rynku wewnętrznym wyraźnie nie dopuszcza tak dalece idącego ograniczenia reklamy w odniesieniu do podmiotów, które wykonują zawód reglamentowany.
Trybunał Sprawiedliwości uznał za niedozwolone ograniczenie przez ustawodawstwo niemieckie możliwości publikowania informacji o składzie, działaniu leku i listy tych leków wraz z cenami na stronach internetowych aptek.
– W tym przypadku sytuacja jest analogiczna i przypuszczam, że orzeczenie również byłoby analogiczne – twierdzi rozmówczyni Newserii.
Sytuacja, w której nie można reklamować aptek, a można reklamować lekarstwa prowadzi do kuriozalnych sytuacji. Polskie władze traktują nawet listę aptek uczestniczących w programie opieki farmaceutycznej za niedozwoloną reklamę.
– Reklamowanie lekarstw w samej aptece jest traktowane jako reklama apteki. Dlatego też niektóre apteki wynajmują część swojej powierzchni dla prowadzenia reklamy produktów leczniczych przez inny podmiot. Wówczas nie jest to traktowane przez prawo jako reklama apteki – wyjaśnia prof. Traple.
Brak uzasadnienia w interesie publicznym
Zdaniem profesor UJ, zakazywanie reklamy jest niekonstytucyjne.
– Konstytucja wymaga w przypadku ograniczenia podstawowych swobód, takich jak swoboda prowadzenia działalności gospodarczej, wskazania interesu publicznego, który uzasadnia wprowadzenia takich ograniczeń. Ponadto nawet w takim przypadku ograniczenia nie mogą zaprzeczać istocie danej swobody – twierdzi Traple.
Według niej, zakaz reklamy aptek nie znajduje swojego uzasadnienia w żadnym interesie publicznym. Nie wymaga go ani ochrona środków budżetowych wydawanych na finansowanie leków, ani ochrona pacjenta.
Zakaz reklamy aptek obowiązuje na mocy art. 94a ustęp 1 ustawy Prawo Farmaceutyczne. Nowelizacja weszła w życie 1 stycznia 2012 r. Zmiana prawa od początku wzbudzała kontrowersje. Według jej zwolenników jest ona korzystna dla mniejszych aptek, które nie mają dostatecznych środków na reklamę, a ponadto podkreśla rolę aptek jako podmiotów nastawionych na ochronę zdrowia, a nie zysk. Natomiast przeciwnicy zakazu zwracają uwagę na prawne nieścisłości, wynikające z braku jasnego rozróżnienia między reklamą a informacją. Wskazują też na sprzeczność regulacji z konstytucyjnie gwarantowanymi swobodami, jak również szkodę dla klientów, którzy z powodu braku wiedzy o cenach konkurencji często przepłacają za leki. W październiku ubiegłego roku NFZ wydał komunikat informując, że za złamanie ustawy grozi kara do 50 tys. zł.
Ustawa refundacyjna uniemożliwia informowanie pacjentów o tańszych lekach
Przez ustawę refundacyjną aptekarze nie mogą sprzedawać tańszych leków
Czytaj także
- 2024-05-10: Koniec „malowania trawy na zielono”. W komunikacji firm nie będzie miejsca na greenwashing [DEPESZA]
- 2024-05-08: Po kiełbaski wege czy roślinne burgery sięga coraz więcej konsumentów. Branża roślinna będzie walczyć o utrzymanie takiego nazewnictwa
- 2024-05-06: Coraz więcej Europejczyków ogranicza spożycie mięsa na rzecz produktów roślinnych. Większe wsparcie ze strony rządów i legislacji mogłoby zwiększyć ich popularność
- 2024-05-16: Nadchodzi kumulacja inwestycji finansowanych ze środków UE. Wykonawcy muszą się przygotować na problemy z dostępnością kadr i zasobów
- 2024-04-22: Rynek makaronów w Polsce wart jest około 800 mln zł. Producenci pracują nad nowymi funkcjami tych produktów w diecie
- 2024-04-09: Sądy w Polsce nadużywają tymczasowego aresztowania. W wielu przypadkach mógłby go zastąpić areszt domowy
- 2024-04-08: Całkowity zakaz sprzedaży e-papierosów jednorazowych może mieć skutek odwrotny do zamierzonego. Konsekwencje będą zarówno ekonomiczne, jak i zdrowotne
- 2024-03-19: Jan Wieczorkowski: Ktoś, kto w internecie udostępnia pracę aktorów, zarabia na tym, a my nie. Tantiemy dla aktorów to kluczowa sprawa
- 2024-03-27: Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego ws. sztucznej inteligencji będzie ogromną zmianą na tym rynku. Brakuje wciąż regulacji dotyczącej praw autorskich
- 2024-04-08: Aleksandra Popławska: To jest oczywiste, że powinniśmy mieć tantiemy z internetu. Platformy streamingowe nie chcą stracić, więc pewnie obciążą kosztami klientów
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Regionalne
Start-upy mogą się starać o wsparcie. Trwa nabór do programu rozwoju innowacyjnych pomysłów na biznes
Trwa nabór do „Platform startowych dla nowych pomysłów” finansowany z Funduszy Europejskich dla Polski Wschodniej 2021–2027. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości wybrała sześć partnerskich ośrodków innowacji, które będą oferować start-upom bezpłatne programy inkubacji. Platformy pomogą rozwinąć technologicznie produkt i zapewnić mu przewagę konkurencyjną, umożliwią dostęp do najlepszych menedżerów i rynkowych praktyków, ale też finansowanie innowacyjnych przedsięwzięć. Każdy z partnerów przyjmuje zgłoszenia ze wszystkich branż, ale także specjalizuje się w konkretnej dziedzinie. Jest więc oferta m.in. dla sektora motoryzacyjnego, rolno-spożywczego, metalowo-maszynowego czy sporttech.
Transport
Kolej pozostaje piętą achillesową polskich portów. Zarządy liczą na przyspieszenie inwestycji w tym obszarze
Nazywane polskim oknem na Skandynawię oraz będące ważnym węzłem logistycznym między południem i północą Europy Porty Szczecin–Świnoujście dynamicznie się rozwijają. W kwietniu 2024 roku wydano decyzję lokalizacyjną dotycząca terminalu kontenerowego w Świnoujściu, który ma szansę powstać do końca 2028 roku. Zdaniem ekspertów szczególnie ważnym elementem rozwoju portów, podobnie jak w przypadku innych portów w Polsce, jest transport kolejowy i w tym zakresie inwestycje są szczególnie potrzebne. – To nasza pięta achillesowa – przyznaje Rafał Zahorski, pełnomocnik zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście ds. rozwoju.
Polityka
Projekt UE zyskuje wymiar militarny. Wojna w Ukrainie na nowo rozbudziła dyskusję o wspólnej europejskiej armii
Wspólna europejska armia na razie nie istnieje, a w praktyce obronność to wyłączna odpowiedzialność państw członkowskich UE. Jednak wybuch wojny w Ukrainie, tuż za wschodnią granicą, na nowo rozbudził europejską dyskusję o potrzebie posiadania własnego potencjału militarnego. Jak niedawno wskazał wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz, Europa powinna mieć własne siły szybkiego reagowania i powołać komisarza ds. obronności, ponieważ stoi obecnie w obliczu największych wyzwań od czasu zakończenia II wojny światowej. – Musimy zdobyć własną siłę odstraszania i zwiększać wydatki na obronność – podkreśla europoseł Janusz Lewandowski.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.