Wszystkie newsy

Spółdzielnie energetyczne i inne formy energetyki obywatelskiej mogą być czarnym koniem polskiej transformacji energetycznej. Wciąż jednak napotykają wiele barier, w tym m.in. brak instytucjonalnego wsparcia i ograniczenia prawne, a także brak szerszej świadomości zalet takiego rozwiązania wśród samorządów. Przeszkodą nie jest za to dostępność środków finansowych. – W najbliższych latach mamy w sumie ponad 2 mld zł, które mogą być przeznaczone na takie inwestycje – mówi Joanna Furmaga, prezeska Polskiej Zielonej Sieci. Dostępność funduszy europejskich spowodowała, że zainteresowanie tworzeniem spółdzielni energetycznych wśród samorządów w ostatnim czasie skokowo wzrosło.

Branża leasingowa to jeden z motorów polskiej gospodarki. Finansuje prawie 30 proc. nakładów inwestycyjnych i jest preferowaną formą finansowania dla sektora MŚP, który generuje blisko 50 proc. krajowego PKB – wynika z raportu opracowanego przez Związek Polskiego Leasingu i firmę doradczą EY-Parthenon. Jego szybszy rozwój wciąż hamują jednak bariery o charakterze prawnym, w tym m.in. brak możliwości zawierania umów leasingowych na odległość. – To sztandarowa rzecz, którą branża leasingowa w Polsce postuluje: objęcie umowy leasingowej formą dokumentową, żebyśmy nie musieli podpisywać jej długopisem, ale np. poprzez SMS-a, specjalny kod czy nawet korzystając z weryfikacji twarzy w telefonie komórkowym, tak jak to dzisiaj robimy w bankach – mówi Paweł Pach, przewodniczący Rady Związku Polskiego Leasingu.

Ubiegły rok nie był udany dla branży urządzeń grzewczych – przyznaje Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC). Sprzedaż w tym sektorze spadła o ponad 30 proc., a w przypadku domów jednorodzinnych o około 40 proc. Prezes zarządu tej organizacji liczy na aktywną politykę rządu. Wśród możliwych rozwiązań wymienia m.in. wprowadzenie specjalnej taryfy dla pomp ciepła oraz obniżenie VAT–u na energię elektryczną. Ocenia, że przy sprzyjających okolicznościach sprzedaż pomp ciepła w 2024 roku może wzrosnąć o 20 proc.

W tym tygodniu Parlament Europejski przyjął nowelizację unijnej dyrektywy EPBD, która wprowadza nowe wymogi efektywności energetycznej dla budynków w UE. Od 2030 roku nowe budynki mają być zeroemisyjne, a te już istniejące mają być stopniowo modernizowane do takiego stanu do 2050 roku. Nowe przepisy oznaczają szereg wyzwań i obowiązków dla państw członkowskich, dotyczących m.in. przygotowania krajowych strategii, programów wsparcia finansowego i doradczego, ale mają również przynieść wiele korzyści – zarówno środowiskowych, jak i ekonomicznych. To tym istotniejsze, że dziś budownictwo ma istotny udział w globalnych emisjach gazów cieplarnianych.

Krajowi inwestorzy mają zaledwie 2-proc. udział w polskim rynku nieruchomości, podczas gdy w Czechach ten odsetek wynosi 60 proc. Wynika to m.in. z faktu, że w Polsce wciąż brakuje legislacji, która umożliwiłaby lokalnym inwestorom indywidualnym i instytucjonalnym lokowanie kapitału w nieruchomościach komercyjnych, jak np. fundusze typu REIT, które od lat z powodzeniem funkcjonują m.in. w USA i krajach Europy. Teraz nadzieje na ich wprowadzenie ponownie się pojawiły po zapowiedziach ministra finansów Andrzeja Domańskiego, który zadeklarował, że resort jest gotów aktywnie włączyć się w dyskusje nad tym pomysłem. Eksperci podkreślają, że wprowadzenie polskich REIT-ów pomogłoby szybciej zaktywizować polski rynek nieruchomości komercyjnych po okresie spowolnienia.

Zaledwie 7 proc. Polaków uważa, że ich wiedza na temat inwestowania, giełdy i rynku kapitałowego jest duża lub bardzo duża – wynika z cyklicznego badania Warszawskiego Instytutu Bankowości i Fundacji GPW. Dane Komisji Europejskiej pokazują z kolei, że w skali UE Polska zajmuje szóste miejsce od końca pod względem poziomu wiedzy finansowej społeczeństwa. – Trzeba przede wszystkim poszerzać wiedzę i umiejętności Polaków po to, aby byli bardziej świadomi i potrafili samodzielnie korzystać z instrumentów oferowanych na rynku finansowym – mówi Alina Bączar, wiceprezeska zarządu Fundacji GPW. Jedną z ukierunkowanych na to inicjatyw jest szkolenie Santander Szkoła Giełdowa GPW & SGH 2024​ – bezpłatny kurs z inwestowania na giełdzie, przygotowany przez Santander Bank Polska razem ze Szkołą Główną Handlową w Warszawie i Fundacją GPW. Zapisy właśnie ruszyły.

Polska została przyjęta do NATO 25 lat temu. – Nie było i nie ma lepszego gwaranta bezpieczeństwa niż Sojusz Północnoatlantycki – podkreślił w orędziu prezydent Andrzej Duda. Obchody rocznicy zbiegają się w czasie z przyjęciem do grona państw sojuszniczych Szwecji, która będzie istotnym wzmocnieniem NATO, szczególnie wschodniej flanki. Przed europejskimi członkami Sojuszu stoi poważne wyzwanie związane z budowaniem potencjału odstraszania i obrony przed ewentualnym atakiem ze strony Rosji. Temu ma służyć propozycja prezydenta, by wymagane 2 proc. PKB inwestycji na obronność podnieść do 3 proc.

Według Instytutu Badań Strukturalnych w Polsce ubóstwo energetyczne dotyka ok. 1,5 mln gospodarstw domowych. Statystyki pokazują, że jest to również kobiecy problem – prawie co czwarte z tych gospodarstw jest prowadzone przez samotnie mieszkającą kobietę lub samotną matkę. Eksperci wskazują, że rozwiązanie tego problemu wymaga nie tylko wsparcia finansowego, np. w termomodernizacji budynków, ale również promowania różnych form energetyki obywatelskiej i inwestowania w nie, jak np. klastry energii czy spółdzielnie energetyczne. Ich zaletą są m.in. niższe rachunki za prąd, większe bezpieczeństwo energetyczne, ale i wzmacnianie lokalnych więzi.

Pandemia, wojna, inflacja, czyli gwałtowne wydarzenia z ostatnich kilku lat, spowodowały, że Polacy zaczęli mocniej się interesować zachowaniem wartości swoich pieniędzy. Dzięki temu bardziej aktywnie oszczędzają i inwestują, korzystając z lokat, aktywnych i pasywnych funduszy inwestycyjnych, inwestując w akcje, obligacje czy złoto. Jak mówi Dorota Sierakowska, finansistka, inwestorka i założycielka Girls Money Club, kobiety inwestują mniej ryzykownie niż panowie, dzięki czemu ponoszą mniej strat, choć zmniejszają w ten sposób szanse na imponujące zyski.

Wiedza inwestycyjna Polaków rośnie, ale wciąż pozostajemy pod tym względem w tyle za innymi społeczeństwami. Kilka lat wysokiej inflacji spowodowało wzrost zainteresowania tematem ochrony wartości pieniądza. Wciąż jednak Polacy inwestują bardzo zachowawczo, sięgając po najbezpieczniejsze fundusze lub niwelując ryzyko i potencjalne zyski na lokatach. Często wpadają też w pułapkę wygórowanego wyobrażenia o własnych umiejętnościach inwestycyjnych po pierwszych sukcesach.

W ubiegłym roku oferta mieszkań na polskim rynku była nawet o 1/5 niższa niż w poprzednim. Analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego szacują, że w całym 2024 roku liczba mieszkań oddanych do użytkowania będzie najniższa od kilku lat. Ta niska podaż przekłada się nie tylko na rosnące ceny, ale też na proces poszukiwania własnego M. Kupujący mają coraz większy kłopot ze znalezieniem odpowiedniego dla siebie lokum. Na rynku działa kilkanaście dużych portali z ogłoszeniami, ale taka liczba serwisów wcale nie ułatwia poszukiwań. W rozwiązaniu tego problemu mogą pomóc narzędzia technologiczne, które znacznie upraszczają poszukiwania i proces wyboru mieszkania. Takie zadanie ma debiutująca właśnie na polskim rynku aplikacja Erevie.

W 2023 roku popyt ze strony najemców na powierzchnię biurową w Warszawie był niewiele niższy od rekordowego 2022 roku – wynika z analizy firmy Walter Herz. Zakontraktowana powierzchnia wyniosła 750 tys. mkw. W tym czasie do użytku oddano 60 tys. mkw., a w budowie pozostaje ok. 260 tys. mkw., z czego jedna czwarta może zostać oddana do użytku w tym roku. Aktywność deweloperów od kilku lat pozostaje jednak na niskim poziomie, co powoduje, że każda nowa powierzchnia wynajmuje się błyskawicznie, a stawki czynszów rosną.

Wysoka inflacja spowodowała, że wielu Polaków zainteresowało się inwestowaniem swoich oszczędności, aby zapobiec utracie ich wartości. – Ten trend przybiera na sile, obecnie dużo więcej osób interesuje się inwestowaniem, niż miało to miejsce jeszcze kilka lat temu – mówi ekonomista dr Wojciech Świder. Jak ocenia, Polacy wciąż jednak nadganiają pod tym względem bardziej rozwinięte, zachodnioeuropejskie gospodarki. Tym, co mogłoby skłonić ich do większego zainteresowania tematem inwestycji, byłoby złagodzenie 19-proc. podatku od zysków kapitałowych, czyli tzw. podatku Belki. – W Polsce przydałaby się kwota wolna, która umożliwiłaby drobnym inwestorom inwestowanie bez tego podatku – ocenia ekspert.

Koalicyjny rząd prowadzi przeglądy kluczowych inwestycji infrastrukturalnych, w tym projektów przewidzianych w Krajowym Programie Kolejowym, co ma pozwolić uniknąć kosztownych błędów i zapobiec realizacji nieefektywnych przedsięwzięć. – W inwestycjach na kwotę ponad 2 mld zł znalazły się już pewne mankamenty, które powodowały, że zbudowalibyśmy coś, co nie jest do końca funkcjonalne i nie dawałoby możliwości dobrego prowadzenia ruchu pociągów – mówi wiceminister infrastruktury Piotr Malepszak, który zapowiedział już zmiany w obowiązującym KPK. Jednocześnie trwa również audyt projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego, który ma go urealnić i pokazać, w jaki sposób dalej go realizować, jak również jego programu kolejowego.

W obliczu globalnych wyzwań związanych ze zmianami klimatu i degradacją środowiska coraz więcej firm uwzględnia ten obszar w swoich strategiach i decyzjach biznesowych. – Przedsiębiorstwa są gotowe do wprowadzania zmian prośrodowiskowych, a nawet pójścia o krok dalej, wyprzedzająco w stosunku do legislacji unijnej i krajowej – mówi ekonomistka UW dr Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek. Widać to na przykładzie branży opakowaniowej, która już w tej chwili wdraża na szeroką skalę recykling i szuka możliwości zastąpienia tworzyw sztucznych. Takie działania to w coraz większym stopniu wymóg szerokiego grona interesariuszy, ale podstawowym motorem zmian jest legislacja, przede wszystkim na poziomie UE.