Mówi: | Marcin Czech, wiceminister zdrowia Grzegorz Cessak, prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych Zbigniew Niewójt, Główny Inspektor Farmaceutyczny |
Pacjenci będą skutecznie chronieni przed fałszowanymi lekami. Ministerstwo Zdrowia chce edukować Polaków
Jeżeli uszczelnimy legalną sieć dystrybucji leków, pacjenci będą mieć dostęp do bezpiecznych leków – mówi wiceminister zdrowia Marcin Czech. Dodaje, że pacjenci muszą wykazać szczególną ostrożność związaną z nielegalnym obrotem lekami. Do tego potrzebne są działania edukacyjne. Co trzeci sfałszowany lek w ogóle nie zawiera substancji czynnej. Pacjent przyjmuje taki lek, ale nie jest leczony. To może być bardzo niebezpieczne dla jego zdrowia, a nawet życia. W 2019 roku wdrożony zostanie system informatyczny, dzięki któremu przestępcy nie będą mieli szans na wprowadzenie fałszywych leków do legalnego obrotu.
W ocenie Interpolu, który od kilku lat prowadzi międzynarodową operację Pangea – wymierzoną w rynek nielegalnych farmaceutyków, Polska jest pod tym względem krajem podwyższonego ryzyka. Wiedzie tędy szlak tranzytowy ze Wschodu do państw Europy Zachodniej. Co więcej, Polska sąsiaduje z krajami byłego bloku radzieckiego, gdzie proceder fałszowania leków odbywa się na dużo większą skalę.
Problem narasta jednak we wszystkich krajach Europy. W ramach ostatniej edycji operacji Pangea Interpol skonfiskował 20,7 mln opakowań podrabianych leków, w tym również leków na nowotwory, wartych ok. 81 mln dol. W Polsce zabezpieczono 20 tys. sztuk farmaceutyków o wartości przekraczającej 244 tys. zł.
– Polska stała się państwem buforowym w zakresie zjawiska sfałszowanych produktów leczniczych. W tej chwili wykrywamy w obrocie produkty i leki, które wędrują do państw Europy Zachodniej, ale nie dotyczą polskich aptek. Niemniej zjawisko jest o tyle groźne, że ma tendencję rozszerzającą się. Nie możemy czuć się bezpieczni, musimy podejmować takie działania, aby całościowo przeciwdziałać temu zjawisku – podkreśla w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes Zbigniew Niewójt, p.o. Głównego Inspektora Farmaceutycznego.
Jak wynika z oficjalnych statystyk, w 2016 roku Główny Inspektorat Farmaceutyczny otrzymał 58 zgłoszeń dotyczących nielegalnego obrotu produktami leczniczymi oraz 18 powiadomień w międzynarodowym systemie WGEO Rapid Alert System dotyczących wykrycia nielegalnych farmaceutyków. Z kolei Służba Celna zatrzymała w ubiegłym roku ponad 18,6 tys. sztuk podrabianych produktów leczniczych o wartości przekraczającej 830 tys. zł.
Niemal dokładnie rok temu CBŚP zlikwidowało największą na świecie fabrykę podrabianych farmaceutyków, sterydów i środków na potencję, która działała pod Bydgoszczą. Policjanci zabezpieczyli prawie 50 różnego rodzaju maszyn służących do produkcji sfałszowanych leków i przejęli podróbki warte przeszło 17 mln zł. Te powstawały w większości z tanich, chińskich półfabrykatów. Rozbito też zorganizowaną grupę przestępczą, która zajmowała się produkcją i obrotem fałszywkami na wielką skalę – według szacunków policji przestępcy zdążyli wprowadzić na rynek podrabiane farmaceutyki o wartości kilkudziesięciu milionów złotych. Komisja Europejska szacuje, że wartość całego rynku nielegalnych produktów leczniczych w Polsce sięga ok. 62 mln euro.
Sfałszowane leki nie podlegają żadnej kontroli jakości ani skuteczności, mogą być toksyczne i szkodliwe dla zdrowia. Podrabiane są antybiotyki, leki psychotropowe, kardiologiczne czy nawet cytostatyki.
– Zgodnie z raportem WHO 32 proc. sfałszowanych leków w ogóle nie ma substancji czynnej. To oznacza, że lek w ogóle nie będzie działał. Brak skuteczności to jedno z najpoważniejszych działań niepożądanych. W przypadku poważnych chorób, w tym nowotworowych, może to nawet doprowadzić do zgonu pacjenta – mówi Grzegorz Cessak, prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych.
Według szacunków Interpolu każdego roku z powodu zażywania podrobionych farmaceutyków ginie około miliona osób, czyli więcej niż z powodu terroryzmu.
Bez specjalistycznego sprzętu odróżnienie sfałszowanego leku od oryginału jest prawie niemożliwe. Przestępcy są coraz dokładniejsi w podrabianiu opakowań i hologramów, przerzucają się też na bardziej opłacalną produkcję skomplikowanych leków, zawierających wiele substancji czynnych. Wciąż jednak najpowszechniej fałszowane są suplementy diety, preparaty przeciwbólowe, na odchudzanie i zwiększenie potencji.
Wiceminister zdrowia Marcin Czech podkreśla, że w walce z tym procederem, poza rozwiązaniem informatycznym, które wdrażane jest zgodnie z tzw. unijną dyrektywą fałszywkową, kluczowa jest edukacja oraz świadomość konsumentów i pacjentów.
– Jeśli chodzi o nielegalny obrót lekami, to pacjenci muszą wykazać szczególną ostrożność. Trzeba pamiętać o tym, że leki kupowane w internecie, na bazarze, w sex shopie lub na siłowni nie są objęte żadnymi regulacjami – mówi Marcin Czech.
Do walki z coraz powszechniejszym procederem fałszowania leków stanęła Unia Europejska, która uchwaliła tzw. dyrektywę fałszywkową. Jej zapisy mają zacząć obowiązywać w państwach członkowskich najpóźniej od 2019 roku. Do tego czasu ma już działać system informatyczny, który będzie pełnić rolę centralnej bazy danych. Na opakowaniach leków będą umieszczane unikalne kody kreskowe z numerem seryjnym, który – przed wydaniem leku – zostanie zeskanowany i sprawdzony w bazie.
– Ważne, żeby wszystkie informacje znalazły się w europejskim systemie i krążyły z odpowiednią szybkością. Kolejna ważna rzecz to skuteczna reakcja na odkrycie leków fałszywych i podrobionych. Niesłychanie ważna jest też edukacja, aby sami pacjenci mieli świadomość, że po uszczelnieniu legalnej dystrybucji te leki, które przechodzą przez polskie hurtownie i apteki, będą na pewno bezpieczne – mówi wiceminister zdrowia.
Czytaj także
- 2024-03-20: Polski rynek leasingu jest jednym z największych w UE. Prawie 1/3 inwestycji jest finansowana leasingiem
- 2024-03-14: Zielona rewolucja w budownictwie staje się faktem. Nowa dyrektywa to szansa na czyste powietrze i niższe rachunki
- 2024-02-21: Uzgodniono szczegóły dyrektywy ds. jakości powietrza. Nowe normy zaczną obowiązywać w 2030 roku
- 2024-03-27: Poczucie bycia autentycznym w mediach społecznościowych wpływa pozytywnie na zdrowie psychiczne młodych ludzi. Autentyczność w prawdziwym życiu nie ma takiego znaczenia
- 2024-02-14: Kwestie klimatyczne coraz bardziej obecne w strategiach firm. Część z nich wyprzedza nawet unijne regulacje
- 2024-02-13: 82 proc. Polek doceniłoby randkę w obiekcie sportowym. Trening wspólnie z partnerem może pozytywnie wpływać na relacje
- 2024-02-27: Rejestratory aktywności fizycznej motywują do ruchu osoby starsze i w średnim wieku. Małżonkowie pełnią raczej rolę demotywującą
- 2024-02-08: Osteoporoza to problem ponad 2 mln Polaków, głównie kobiet. Może prowadzić do ciężkiego kalectwa i śmierci, ale w Polsce wciąż jest mocno lekceważona
- 2024-02-26: Ostatnie cztery lata mocno wpłynęły na spółki paliwowe. Branża szuka alternatyw dla paliw kopalnych
- 2024-02-05: Rekordowe wyniki lotniska w Gdańsku. Rozbudowa siatki połączeń pozwoli na obsłużenie w tym roku ponad 6 mln pasażerów
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Infrastruktura
Zorganizowane grupy cyberprzestępcze sięgają po coraz bardziej zaawansowane narzędzia sztucznej inteligencji. Często celem ataków jest infrastruktura krytyczna
Rozwój cyberprzestępczości postępuje w kierunku budowania powiązań o charakterze mafijnym i wykorzystywania zaawansowanych technologicznie rozwiązań, po jakie sięgają służby specjalne. Coraz częściej służy do tego także sztuczna inteligencja, która przyniosła ze sobą szereg nowych zagrożeń. Choć w ślad za technologicznym zaawansowaniem cyberprzestępców rozwijają się też narzędzia zapobiegające atakom, to wciąż najsłabszym ogniwem jest człowiek. Atrakcyjnym celem ataków dla hakerów są jednostki publiczne, infrastruktura krytyczna i samorządy, również te małe, którym brakuje zasobów finansowych i kadrowych, by zapewnić wystarczającą ochronę.
Handel
Polacy jedzą coraz mniej jaj. Częściej sięgają po te z chowu alternatywnego, za które są skłonni zapłacić więcej
Od 10 lat sukcesywnie rośnie udział alternatywnych systemów chowu kur niosek. Pochodzi z nich już co trzecie opakowanie jaj, choć nadal w klatkach żyje ponad 37 mln kur. Stopniowe zmiany w hodowli to skutek większej świadomości konsumentów, za którymi podąża branża HoReCa. Są oni gotowi nawet zapłacić więcej za jajka, które pochodzą z chowu nieklatkowego.
Problemy społeczne
Docenianie przez szefa jest równie ważne dla pracowników, co atrakcyjne wynagrodzenie i obowiązki. Kluczową rolę odgrywa komunikacja między liderem a zespołem
Niemal co czwarty pracownik chciałby, by jego przełożony częściej go doceniał. Blisko połowa jest gotowa odejść z pracy z powodu szefa, nawet mimo zadowolenia z firmy i zarobków – wynika z badania „Lider w oczach pracowników” zrealizowanego dla Pluxee. – Liderzy pełnią kluczową rolę w budowaniu zespołu – są też coraz lepsi w rozumieniu tego, że niezbędna jest wizja i cel, do którego można angażować ludzi – ocenia Monika Reszko, psycholożka biznesu.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.