Polska firma meblarska w finale konkursu DesignEuropa Awards

• Nowy Styl, polski producent mebli, otrzymał nominację za innowacyjne krzesło obrotowe WithME.
• Projekt polskiej firmy konkurował z innymi wzorami, takimi jak Smeg’s Full Automatic Espresso Coffee Machine z Włoch, którego autorzy ostatecznie otrzymali nagrodę branżową.
• Słoweński projekt elektrycznego silnika zaburtowego RemigoOne zdobył nagrodę w kategorii  małych i nowo utworzonych przedsiębiorstw.
• Nagrodę za całokształt osiągnięć przyznano Marii Benktzon, która zdobyła rozpoznawalność za sprawą swoich inkluzywnych projektów, takich jak niekapiący dzbanek do kawy czy widelec Knork.
• Od 2003 r. w EUIPO zgłoszono około 65 000 polskich wzorów przemysłowych.

BERLIN. Podczas czwartej edycji konkursu DesignEuropa Awards, która odbyła się w ośrodku konferencyjnym Axica w Berlinie, uhonorowano dwa wyjątkowe wzory. Pierwszym jest RemigoOne, elektryczny silnik zaburtowy stworzony przez słoweńską projektantkę Ajdę Bertok, zaprojektowany zgodnie z zasadami innowacyjności morskiej i zrównoważonego rozwoju, zdobył nagrodę dla małych i nowo utworzonych firm. Z kolei nagroda branżowa trafiła do Full Automatic Espresso Coffee Machine, którą zaprojektowali Vittorio Bertazzoni, Matteo Bazzicalupo i Raffaella Mangiarotti dla Smeg. Ta kompaktowa maszyna umożliwia profesjonalne przygotowanie kawy w prosty i intuicyjny sposób.

Wicemistrzem w tej kategorii branżowej została polska firma meblowa Nowy Styl. Firma z Krosna zgłosiła do rywalizacji produkt WithME, w pełni funkcjonalne krzesło obrotowe z niezależnymi komponentami: siedziskiem, oparciem i podłokietnikami wraz z ich konstrukcją nośną, które zostało zaprojektowane przez Martina Ballendata. W przeciwieństwie do standardowych krzeseł nie wymaga ono mechanizmu z metalowymi sprężynami, aby uzyskać wygodną sekwencję ruchów. System ten został zastąpiony inteligentnym, opatentowanym oparciem na ramię, którego dolna poprzeczka działa jak sprężyna skrętna. Rezultatem jest lekka, przezroczysta i zredukowana podstawa krzesła. Co istotne, dzięki zastosowaniu komponentów o niewielkiej wadze krzesło WithME jest również niezwykle lekkie.

Podczas ceremonii wręczenia nagród szczególne wyróżnienie za całokształt twórczości otrzymała szwedzka projektantka Maria Benktzon. Jako pionierka projektowania inkluzywnego i ergonomicznego wzornictwa oraz pierwsza kobieta, która otrzymała tę nagrodę, Benktzon poświęciła swoją karierę pomaganiu innym poprzez projektowanie, we współpracy ze Svenem-Erikiem Juhlinem. Jej najbardziej rozpoznawalnym projektem, który z pewnością można znaleźć w wielu domach jest niekapiący dzbanek do kawy, który zaprojektowała dla SAS.

W konkursie DesignEuropa Awards organizowanym przez Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) nagradza się wyróżniające się wzory chronione jako zarejestrowane wzory wspólnotowe (ZWW) oraz czołowe postaci w tej dziedzinie. Istnieją trzy kategorie nagród: małe i nowo utworzone przedsiębiorstwa, branżowe oraz całokształt osiągnięć. Nagroda za całokształt osiągnięć jest zarezerwowana dla projektantów ze znacznym dorobkiem zgromadzonym w trakcie całej kariery, mającym wpływ na dziedzinę wzornictwa.

Przewodnicząca jury, francuska projektantka Isabelle Vérilhac, przewodnicząca Biura Europejskich Stowarzyszeń Wzorniczych (BEDA), powiedziała:

Otrzymaliśmy prawie 700 doskonałych zgłoszeń reprezentujących liczne gałęzie przemysłu z całej UE. Wyłonienie zwycięzcy było więc bardzo trudnym zadaniem. Zwycięzcy tej edycji są przykładem doskonałego myślenia projektowego, zrozumienia celów zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności za środowisko w europejskim wzornictwie. Zwycięskie projekty stanowią doskonały przykład estetyki, emocji, funkcjonalizmu, wykorzystania w obiegu zamkniętym i projektowania inkluzywnego. Pokazują one również, w jaki sposób projektowanie stanowi kluczowy atut biznesowy dla innowacyjnych przedsiębiorstw, zarówno dużych, jak i małych, w całej Europie.

Christian Archambeau, dyrektor wykonawczy EUIPO, stwierdził:

Konkurs DesignEuropa Awards prezentuje europejską kreatywność, innowacyjność i pomysłowość w najlepszym wydaniu. Wzornictwo jest kwintesencją Europy i mamy dwóch doskonałych zwycięzców, którzy demonstrują siłę wzornictwa. Europejscy projektanci i branża projektowa, w tym MŚP, przyczyniają się do rozwoju gospodarczego, społecznego, kulturalnego i środowiskowego. Nasza laureatka nagrody za całokształt osiągnięć, Maria Benktzon, jest mistrzynią innowacyjnego i inkluzywnego projektowania przedmiotów codziennego użytku, a jej inspirującą twórczość prezentowano w największych muzeach na świecie.

Europejska branża wzornictwa

W ostatnich dwóch dekadach przepisy w zakresie ochrony wzorów stanowiły przełomowe rozwiązanie dla przedsiębiorstw. Sektory intensywnie korzystające ze wzorów zapewniają bezpośrednio 26,8 mln miejsc pracy w UE, a ich łączny wkład w unijny PKB kształtuje się na poziomie 15,5%.

W EUIPO rejestrowanych jest obecnie ponad 100 000 wzorów rocznie, a od kwietnia 2003 r., kiedy Urząd zaczął zajmować się tym prawem własności intelektualnej, otrzymał ponad 1,6 mln ZWW. Niemcy są wiodącym państwem chroniącym wzory na szczeblu unijnym (łącznie ponad 347 000 wzorów), a kolejne miejsce zajmują Włochy – 202 000. Od 2003 r. Polska zgłosiła do EUIPO 64 882 wzory przemysłowe i ma również większy udział w PKB i zatrudnieniu w sektorach intensywnie korzystających ze wzorów (odpowiednio 17,6% i 14,9%) niż średnia unijna (15,5% i 12,9%).

Jeśli chodzi o równowagę płci, niedawne sprawozdanie EUIPO ujawniło, że tylko 26% wzorów zarejestrowanych przez właścicieli z siedzibą w UE w 2021 r. było autorstwa projektantki, co jest wynikiem gorszym, niż w Korei Południowej, Chinach i USA.

Jury konkursu DesignEuropa Awards, w skład którego wchodzą docenieni specjaliści z dziedziny wzornictwa, środowiska akademickiego, biznesu i własności intelektualnej, wybrało dwa zwycięskie wzory z listy ośmiu finalistów ogłoszonej w czerwcu.

Zwycięzcy w kategorii Małe i nowo utworzone przedsiębiorstwa: RemigoOne

RemigoOne to elektryczny silnik zaburtowy do łodzi. Silnik zaprojektowany został przez Ajdę Bertok dla słoweńskiej firmy Remigo jest lekki i łatwy w transporcie i obsłudze, nawet dla osób bez wiedzy żeglarskiej. Jest produkowany w Słowenii i nadaje się do wszystkich typów łodzi o masie do 1500 kg. Przy projektowaniu kierowano się zasadami innowacyjności i zrównoważonego rozwoju.

Zwycięzcy konkursu w kategorii branżowej to: w pełni automatyczny ekspres do kawy espresso

Ten ekspres do kawy ziarnistej, którego projektanci to Vittorio Bertazzoni, Matteo Bazzicalupo i Raffaella Mangiarotti, umożliwia profesjonalne przygotowanie różnych napojów kawowych w prosty i intuicyjny sposób. Łączy on również trwałą technologię z linią estetyczną Smega. Bezpośrednie mielenie ziaren kawy pozwala uniknąć stosowania kapsułek, co minimalizuje ilość odpadów.

Laureatka nagrody za całokształt osiągnięć: Maria Benktzon

Prace Marii Benktzon koncentrują się na wprowadzaniu elementów artystycznych do przedmiotów codziennego użytku, tworząc lepsze środowisko dla wszystkich mieszkańców. Jest ona pionierką wzornictwa sprzyjającego włączeniu społecznemu, a jej prace – od przyborów kuchennych po narzędzia higieny osobistej – podniosły standardy dostępności i funkcjonalności. To pierwsza kobieta, która otrzymała nagrodę za całokształt osiągnięć.

Kultowe projekty Benktzon, przy których współpracował również Sven-Eric Juhlin, obejmują nóż do chleba dla Gustavsberg (1974) uważany za pierwszy na świecie nóż kątowy, rewolucyjny w tamtym czasie widelec Knork dla RFSU/Etac (1978) oraz talerz Eat and Drink Plate, wszystkie wystawiane w Muzeum Sztuki Nowoczesnej (MoMA). Innym jej znanym projektem jest niekapiący dzbanek do kawy, który stworzyła wraz z Juhlinem dla Scandinavian Airlines (SAS) w 1987 roku. Korzystano z niego w ponad 30 liniach lotniczych na całym świecie, a wyprodukowano ponad 500 000 egzemplarzy.