Wszystkie newsy

Jak wskazuje Komisja Europejska, technologie oparte na sztucznej inteligencji (AI) mogą pobudzić gospodarkę i poprawić jakość życia w niemal każdej sferze: od transportu i opieki zdrowotnej, poprzez zindywidualizowaną edukację, przyznawanie kredytów, po uwolnienie pracowników od uciążliwych i powtarzających się zadań. Jednak aby móc swobodnie korzystać z zalet AI oraz przeciwdziałać ich potencjalnemu nadużywaniu, konieczne jest przyjęcie regulacji prawnych w tym zakresie. Prace nad takimi przepisami na poziomie UE są już zaawansowane. Czekają na nie zwłaszcza przedsiębiorcy, którzy brak odpowiedniego ustawodawstwa i jasnych zasad odpowiedzialności za błędy AI wskazują jako jedną z największych barier w korzystaniu i wdrażaniu tej technologii.

Branża rolno-spożywcza, do niedawna uważana za jedną z mniej postępowych, dziś obfituje w innowacje. Napędzają je trzy trendy – wpływ żywności na zdrowie, oddziaływanie na środowisko oraz cyfryzacja produkcji. Inspiracją do tworzenia innowacji są potrzeby konsumentów i to właśnie ich zdanie producenci żywności coraz częściej biorą pod uwagę w pierwszej kolejności. W ramach projektu EIT Food Consumer Engagement Labs, koordynowanego przez Uniwersytet Warszawski, konsumenci pracują z firmami spożywczymi, współtworząc innowacyjne produkty spożywcze. Laboratoria Zaangażowania Konsumentów mają już na koncie ponad 20 wdrożeń produktów w różnych krajach europejskich, również w Polsce.

Najbliższe lata przyniosą kluczowe zmiany w polskim i europejskim rolnictwie. Reforma Wspólnej Polityki Rolnej i przyjęte strategie – bioróżnorodności oraz „Od pola do stołu” – mają przestawić je na bardziej zrównoważone tory, a przy tym zapewnić większą odporność na kryzysy wynikające ze zmian klimatycznych. – Polska jest w dobrym położeniu na tle innych krajów UE, ponieważ już w tej chwili zużywa mniej nawozów, środków ochrony roślin, ma dobrą glebę. Poradzimy sobie z realizacją tych celów – mówi Małgorzata Bojańczyk, dyrektor Polskiego Stowarzyszenia Rolnictwa Zrównoważonego „ASAP”. Badania pokazują, że takich zmian w sektorze rolno-spożywczym oczekują sami konsumenci.

– Świat restauracyjny wróci do jeszcze lepszej formy, niż miało to miejsce przed pandemią – prognozuje restaurator i ekspert tego rynku Maciej Żakowski. Jak wskazuje, to jednak dłuższa perspektywa, bo teraz branża boryka się z kolejnym w ostatnich latach poważnym wyzwaniem, jakim jest skokowy wzrost kosztów działalności. Restauracje muszą go w pewnej części przenosić na klientów, ale wiedzą, że znaczące podniesienie cen może zniechęcić gości. Tych na razie w restauracjach nie brakuje, ale wydają zauważalnie niższe kwoty. – Średni rachunek w restauracji jest już niższy niż średni rachunek w jedzeniu zamawianym do domu – zauważa ekspert.

– Rozmawiamy z wieloma producentami różnych biznesów: zaczęliśmy od ratowania jedzenia, ale widzimy, że coraz więcej zasobów jest spisanych na straty. Dlatego zaczęliśmy ratować również kwiaty, które więdną w kwiaciarniach, a wciąż mogą udekorować czyjś salon, jedzenie dla zwierząt czy kosmetyki z drogerii, które też mają określoną datę przydatności – mówi Mateusz Kowalczyk, współzałożyciel i prezes start-upu Foodsi. Podstawowym celem aplikacji wciąż jest jednak przeciwdziałanie marnowaniu żywności. Łączy w tym celu sklepy i restauracje mające nadwyżki jedzenia, z użytkownikami, którzy chcą je kupić w promocyjnej cenie. Liczba uratowanych paczek sięga już miliona, a twórcy aplikacji przygotowują się powoli do zagranicznej ekspansji.

Rynek diet pudełkowych mogą czekać przetasowania. Ze względu na skokowy wzrost cen żywności i energii firmy szukają możliwości oszczędzania, np. konsolidując marki albo łącząc zakupy czy dowozy do klienta. Chociaż ten segment rynku, podobnie jak cała gastronomia, obawia się dalszej inflacji i pogarszania się nastrojów konsumenckich, to optymistycznie podchodzi do kolejnych miesięcy. – Konsumenci rzadziej będą rezygnować z diet pudełkowych niż wyjść do restauracji – ocenia Tadeusz Müller, właściciel firmy cateringowej Dieta Z Liścia. Tym bardziej że oferta cateringów jest na tyle bogata, że każdy znajdzie coś na swoją kieszeń.

Polacy coraz chętniej decydują się na świąteczny catering, bo samodzielne przygotowanie wigilijnych posiłków dla całej rodziny jest niezwykle czasochłonne. Dodatkowo zamówienie gotowych porcji dla konkretnej liczby osób może być także bardziej opłacalne cenowo. – Wystartowaliśmy na początku grudnia ze sprzedażą posiłków na wigilię i mamy większy ruch niż rok temu – mówi kucharz Tadeusz Müller. To też oznacza, że coraz więcej osób zamawia dania wegańskie, bo takie oferuje jego firma cateringowa Dieta Z Liścia. Chociaż najczęściej zamawiane są pierogi i bigos wege, również ze względu na ich cenę, to dużym zainteresowaniem cieszą się nowości takie jak m.in. bakłażan po żydowsku czy śledzie roślinne po kaszubsku.

Pandemia wymusiła na branży HoReCa szukanie i wdrażanie kreatywnych rozwiązań. Restauracje uruchamiały dostawy do domu, rozszerzały oferty, m.in. o gotowe dania do odgrzania do domu. Pandemia nauczyła je szybko reagować na zmieniające się okoliczności, co teraz muszą wykorzystywać także w dobie rosnących cen i kryzysu energetycznego. – W tych wymagających warunkach utrzymanie konkurencyjności cenowej staje się jednym z priorytetów, co oznacza wyzwanie także dla branży handlu hurtowego – mówi Dominik Branny, prezes zarządu MAKRO Polska, gdzie sektor HoReCa wydaje co piątą złotówkę. Jest to wyraźnie odczuwalne także w drugim kluczowym dla spółki obszarze, czyli w handlu detalicznym, reprezentowanym przez sklepowy brand Odido.

W ramach ubezpieczeń obowiązkowych rolnicy są zobowiązani posiadać tylko dwie polisy: OC oraz ubezpieczenie budynków od ognia i innych zdarzeń losowych. Nie gwarantują one jednak pełnej ochrony, dlatego wielu właścicieli gospodarstw rolnych decyduje się rozszerzyć je o dodatkowe opcje. Do wyboru mają coraz więcej ubezpieczeń dobrowolnych – nie tylko związanych z działalnością rolniczą. To m.in. NNW, dodatkowe OC w życiu prywatnym, a także assistance zapewniające pomoc w razie domowej awarii albo nagłego zachorowania. Nowością jest też m.in. pomoc informatyczna dla rolników.

Inwazja Rosji na Ukrainę i sojusz Białorusi z agresorem skomplikowały i tak utrudnioną przez COVID-owe przerwy w łańcuchach dostaw wymianę handlową Polski z Chinami. Spada głównie eksport z Polski do Państwa Środka. Import rośnie, ponieważ realizowany jest poprzez globalne połączenia oraz Nowy Jedwabny Szlak. – 32 proc. importu z Chin dzisiaj ma charakter zaopatrzeniowy. Wiele polskich firm nie tylko wykorzystuje chińskie elementy, podzespoły, komponenty, ale także dystrybuuje je na całą UE. Stąd nastawialiśmy się, i słusznie, wykorzystując logistyczne powiązania z kolejowym Jedwabnym Szlakiem, na to, że będziemy swoistym hubem – mówi Janusz Piechociński, prezes Izby Przemysłowo-Handlowej Polska–Azja. Zdaniem eksperta potrzebna jest jednak większa aktywność po stronie polskiej, nie tylko w zakresie transportu.

Rynek foodtech może zanotować w najbliższych kilku latach ponad 50-proc. wzrost przychodów – przewidują analitycy. Innowacje w sektorze żywności kreują dziś przede wszystkim start-upy, których nie ma może na rynku dużo, ale w szybkim tempie ich przybywa. Zajmują się dziś m.in. wytwarzaniem roślinnych zamienników mięsa, po które konsumenci sięgają coraz chętniej, ale też upcyklingiem żywności i ograniczaniem marnotrawstwa. Są też obszary bardziej zaawansowane, takie jak mięso hodowane w laboratoriach czy druk 3D jedzenia. – Wiele osób myśli, że to może jakaś przemijająca moda, ja myślę, że to już zmiana, której nie da się zatrzymać – mówi Piotr Grabowski z foodtech.ac. Co istotne, podobnie podchodzą do tego inwestorzy, którzy chcą wspierać ten biznes.

Chociaż o potrzebie stawiania na zrównoważony rozwój wiele się mówi, to w sektorze rolno-spożywczym stawia na niego tylko 25 proc. przedsiębiorstw – pokazało badanie stowarzyszenia ASAP i Accenture. Połowa firm jest dopiero na początku swojej drogi, ale zaczęła już wdrażać pewne rozwiązania w tym zakresie. Raport pokazuje, że firmom, które traktują priorytetowo działania na rzecz środowiska czy społeczeństwa i postrzegają je jako inwestycje, a nie koszt, takie inicjatywy zwyczajnie się opłacają. Trzy razy więcej firm w tej grupie notuje wzrost zysku operacyjnego niż wśród przedsiębiorstw, które takich działań nie wdrażają.

Ostatnie lata na polskim rynku przyniosły dynamiczny wzrost popularności cateringu dietetycznego. Według różnych badań „na pudełkach” jest aktualnie od 9 do nawet 21 proc. Polaków. – Polska jest bardzo specyficznym rynkiem, jeśli chodzi o rozwój firm cateringu dietetycznego – jest ich naprawdę bardzo dużo, chyba najwięcej na tle całej Europy, jeśli nie całego świata. To pokazuje, jak chętnie ludzie z nich korzystają – mówi Agnieszka Tokarz z Nice To Fit You. Jak wskazuje, coraz większa popularność diet pudełkowych i duża konkurencja na silnie rozdrobnionym rynku powoduje, że firmy muszą szukać innowacji i kolejnych udogodnień, aby odpowiedzieć na rosnące oczekiwania klientów.

Już około 3,2 mln Polaków w ogóle nie je mięsa, a duża część konsumentów ogranicza jego spożycie. To zaś przekłada się na rosnącą popularność roślinnych zamienników mięsa i nabiału, po które sięga już ok. 6 mln polskich gospodarstw domowych. Rozwojowi tego rynku sprzyja fakt, że ceny tradycyjnych produktów i ich roślinnych zamienników powoli się wyrównują, a dodatkowo ta druga grupa produktów jest bardziej odporna na wzrost cen.

Popularność kimchi nad Wisłą szybko rośnie, choć w porównaniu z kuchnią włoską, chińską czy hiszpańską jest to produkt na naszym rynku młody. Sprawdza się zarówno jako samodzielna przekąska, jak i dodatek do dań, również tradycyjnych polskich. Polskich konsumentów przekonuje do kimchi nie tylko smak i upodobanie do kiszonek, ale też jego prozdrowotne właściwości. Charakterystyczny proces powolnej fermentacji, opracowany kilkanaście wieków temu, poprawia pracę jelit i układu odpornościowego.