Ewolucja kas fiskalnych - co czeka nas w przyszłości?

Kasy fiskalne przechodzą w ostatnich latach prawdziwą rewolucję, która zmierza do raportowania transakcji do urzędu skarbowego w czasie rzeczywistym. Jednocześnie rynek odchodzi już od kas w postaci dużego sprzętu, obsługiwanego przez kasjera. Coraz bardziej popularne są kasy samoobsługowe, w różnych postaciach i o różnych funkcjonalnościach. Ostatnio przedsiębiorcy coraz większą uwagę przykładają do kas wirtualnych, które mają postać oprogramowania instalowanego na dowolnym urządzeniu. Niestety nie wszystkie branże mogą korzystać z tego rozwiązania.

Kasy online

Kasy online to kasy fiskalne, które wysyłają dane o sprzedaży do Centralnego Repozytorium Kas, systemu prowadzonego przez Krajową Administrację Skarbową służącego do analizowania m.in. poprawności transakcji dokonywanych przez podatników. Dane wysyłane są w regularnych odstępach czasu. Do CRK trafiają raporty dobowe, paragony fiskalne, dokumenty niefiskalne, zmiany w zaprogramowanych stawkach VAT, informacje o dokonanych przeglądach okresowych. Kasy online stanowią zatem dopełnienie raportowania VAT w postaci plików JPK V7 w zakresie danych z kas fiskalnych. Dzięki temu urząd może w prosty sposób wychwycić odchylenia od standardowych warunków.

Onlinowy rodzaj kas jest nie do odróżnienia od zwykłych z punktu widzenia klienta. Jedyna różnica to konieczność ich połączenia z siecią. Kasy online staną się obligatoryjne od 2023 r., ale tylko w zakresie, w jakim stare kasy fiskalne będą potrzebowały wymiany. Jest natomiast grupa przedsiębiorców , która została zobowiązana do posiadania kas online. Są to przykładowo przedsiębiorcy świadczący usługi naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, sprzedający benzynę silnikową, olej napędowy, gaz przeznaczony do napędu silników spalinowych, świadczący usługi w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania czy związane z wyżywieniem (stale lub sezonowo) w odniesieniu do stacjonarnych placówek gastronomicznych, a także usługi fryzjerskie, kosmetyczne i kosmetologiczne, usługi budowlane, usługi w zakresie opieki medycznej świadczone przez lekarzy i lekarzy dentystów, usługi prawnicze, usługi związane z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej – wyłącznie w zakresie wstępu.

Warto zaznaczyć, że przedsiębiorcy, którzy są zobowiązani już do posiadania kas online, w przypadku ich braku podlegają przepisom karnym- skarbowym, ponieważ co do zasady w sposób nieprawidłowy prowadzą ewidencję.

E-paragony

Zgodnie z przepisami ustawy o VAT podatnicy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży w postaci papierowej lub, za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w uzgodniony z nim sposób. Druga opcja to tak zwane e-paragony, czyli nowoczesna forma otrzymywania i przechowywania paragonów na dokonane zakupy. Forma uzgodnienia sposobu dostarczenia e-paragonu klientowi zależy od wzajemnego porozumienia, które najczęściej będzie narzucone przez przedsiębiorcę w regulaminie.

W najbliższych miesiącach coraz większa liczba przedsiębiorców będzie miała możliwość przesyłania e-paragonów, ponieważ Główny Urząd Miar zaczął homologować kasy fiskalne. E-paragony mogą być wykorzystywane w ramach aplikacji –  oznacza to, że klienci nie będą otrzymywali formalnie paragonu, a jedynie pojawi się on w ich aplikacji. E-paragony mogą być także dostarczane w postaci sms czy e-maila.

Kasy wirtualne

Kasy wirtualne są natomiast nowoczesnym rozwiązaniem, umożliwiającym odejście od tradycyjnej formy kasy fiskalnej na rzecz oprogramowania, które można zainstalować na dowolnym urządzeniu (tablet, telefon etc.). Kasy wirtualne mają postać oprogramowania, które powinno współdziałać z drukarką umożlwiającą wydruk.

Obecnie z kas wirtualnych może korzystać ograniczona („testowa”) grupa przedsiębiorców, wśród których znajdują się takie usługi jak m.in. transport kolejowy pasażerski, usługi hotelarskie, usługi restauracji i pozostałych placówek gastronomicznych, catering czy myjnia.

Na chwilę obecną kasy wirtualne podlegają tym samym przepisom co kasy tradycyjne, jeżeli chodzi o generowanie raportów fiskalnych dobowych czy okresowych. Powinny one móc drukować paragon, albo umożliwić jego przesłanie elektroniczne (e-paragony), jeżeli takie będzie uzgodnienie między stronami. Nie podlegają jednak przeglądom technicznym a ich zakup nie wiąże się z koniecznością nabycia drogiego urządzenia.

Kasy wirtualne stanowią więc przyszłość jeżeli chodzi o ewidencjonowanie na kasach fiskalnych. Zanim to się stanie, konieczne są jednak są zmiany w przepisach w tym zakresie. W szczególności należy rozszerzyć katalog podmiotów mogących korzystać z kas wirtualnych oraz wprowadzić przejrzyste przepisy dotyczące udostępniania e-paragonów klientom. Równolegle Ministerstwo Finansów powinno kontynuować prace nad rozwijaniem swojej aplikacji do przechowywania i raportowania paragonów. Konieczne jest jednak znaczne poszerzenie jej funkcjonalności.

Autor: Agnieszka Stachurska, Dyrektor biura księgowego Skarbiec Corporate Services, z grupy Kancelarii Prawnych Skarbiec, oferującego kompleksowe usługi księgowe i outsorsing kadrowo-płacowy