Dla 85 proc. seniorów świadczenia emerytalne są jedynym źródłem przychodów

Z najnowszego raportu PolSenior, opublikowanego przez Gdański Uniwersytet Medyczny, wynika, że jedynym źródłem przychodów polskich seniorów wciąż pozostają świadczenia emerytalne – tak odpowiedziało 85 proc. ankietowanych.[1] Co dziesiąty emeryt pracuje (10,9 proc.) i w ten sposób zwiększa swoje dochody, nieco ponad 8 proc. żyje z renty. Dożywocie jest źródłem dochodu zaledwie dla 0,3 proc. osób starszych.

Większość seniorów, bo aż 85 proc., żyje głównie z emerytury, którą otrzymuje od Państwa. W tym obszarze przeważają emerytury pracownicze, które otrzymuje 91,6 proc. wszystkich osób pobierających świadczenia emerytalne. Niespełna 11 proc. respondentów wskazało pracę zarobkową jako źródło dochodów, które zasilają ich domowy budżet. Trzeba tu podkreślić dwie rzeczy. Po pierwsze, mężczyźni pracują ponad dwukrotnie częściej (15 proc.) niż kobiety (7,1 proc.). Po drugie – praca zarobkowa ma częściej wymiar pracy fizycznej (56,3 proc.) aniżeli umysłowej.

Jakie są dochody polskich emerytów?  Najwięcej, bo blisko 19 proc. ankietowanych, biorących udział w badaniu PolSenior2, zadeklarowało dochody w przedziale 1251-1500 zł, blisko 13 proc. w przedziale 1501-1750 zł, a blisko 15 proc. pomiędzy 1751 a 2000 zł. Tylko 14 proc. ankietowanych twierdziło, że ich dochód plasuje się w przedziale 2001-2500 zł. Co ciekawe seniorów, którzy mają dochód w kwocie 3500 zł (lub więcej) jest tylko 3,9 proc.

– Trzeba pamiętać, że rzeczywiste potrzeby osób starszych mogą być różne od deklarowanych. Emeryci często z konieczności redukują swoje potrzeby do minimum, koncentrując się tylko na tych najważniejszych, priorytetowych. Co dziesiąty emeryt biorący udział w najnowszym badaniu PolSenior twierdzi, że obecne dochody nie pozwalają mu na jakiekolwiek większe lub nieplanowane wydatki. Sądzę że w rzeczywistości ten wskaźnik może być znacznie większy – mówi Robert Majkowski, Prezes Funduszu Hipotecznego DOM.

Emeryci nie mają zbyt wiele, ale pomagają innym

Okazuje się, że co trzeci senior (32,6 proc.) pomaga finansowo rodzinie, przyjaciołom i znajomym. Osoby starsze pomagają bliskim nie tylko finansowo. Aż 33 proc. wspiera rodzinę i przyjaciół w prowadzeniu gospodarstwa domowego, 28,3 proc. pielęgnuje w chorobie lub zapewnia opiekę w codziennych sytuacjach, nieco ponad 20 proc. pomaga w załatwianiu spraw urzędowych. Co ważne, osoby starsze udzielają wsparcia psychicznego innym w 45,1 proc. przypadków.

Tymczasem emeryckie, a więc niewielkie budżety, muszą unieść podwyżki cen i usług (we wrześniu inflacja przekroczyła 17 proc.), utrzymanie starych, często niezmodernizowanych domów (w ostatnich miesiącach ceny benzyny, opału, prądu sukcesywnie rosną) a przede wszystkim leków. Z badania opinii przeprowadzonego przez SW Research na zlecenie Koalicji „Na pomoc niesamodzielnym” wynika, że budżety osób starszych są obciążone przede wszystkim wydatkami związanymi z lekami i leczeniem (tak twierdziło 95 proc. badanych).[2] Aż 82 proc. seniorów deklarowało, że w ostatnich miesiącach nie wykupiło recepty na leki, bo nie ma pieniędzy. Część z nich musiałaby wybierać między zakupem leków a żywności.

– Struktura demograficzna społeczeństwa zmienia się, w Polsce żyje już blisko 10 mln seniorów. Zapewnienie odpowiednich dochodów na starość wydaje się coraz trudniejszym zadaniem i wymaga nie tylko aktywnej polityki emerytalnej, ale przede wszystkim zmiany podejścia ludzi młodych do kształtowania swoich przyszłych, a więc emeryckich dochodów. Przychody do senioralnego budżetu powinny płynąć z różnych źródeł, a emerycki budżet powinien opierać się nie tylko na świadczeniach emerytalnych od Państwa. Jednym z elementów, obok IKE, IKZE, PPE może być renta dożywotnia, czyli pieniądze zamrożone w nieruchomości. Za granicą popularność tego rozwiązania jest coraz większa, w Polsce wciąż niewiele osób decyduje się na wykorzystanie swojego kapitału zamrożonego w nieruchomości, a szkoda – podsumowuje Robert Majkowski, Prezes Funduszu Hipotecznego DOM.

[1] Raport PolSenior2. Badanie poszczególnych obszarów stanu zdrowia osób starszych, w tym jakości życia związanej ze zdrowiem. Gdański Uniwersytet Medyczny, 2021 r.

[2] https://portal.abczdrowie.pl/miazdzacy-raport-przez-inflacje-musza-zrezygnowac-z-lekow-bo-nie-stac-ich-na-jedzenie