Polscy emeryci muszą pracować, by godnie żyć. Polska na niechlubnym 1. miejscu

W krajach rozwiniętych rośnie liczba emerytowanych pracowników, którzy powracają na rynek pracy. Jednym z czynników napędzających ten trend są rosnące koszty utrzymania - w obecnej sytuacji gospodarczej emeryci nie mają innej możliwości, by nadgonić rosnące ceny. Badanie obejmujące 45 rozwiniętych krajów świata stawia Polskę w nie najlepszym świetle – to polskim emerytom, bez pracy na emeryturze najtrudniej sobie poradzić. 

Kraje, w których emeryci najczęściej wracają do pracy

Na to, czy emeryci zdecydują się wrócić do pracy, wpływa m.in. dostęp do opieki zdrowotnej, czy czynniki demograficzne. Preply, platforma do nauki języków online, przeanalizował dane z 45 najbogatszych krajów świata, a następnie, dla każdego z nich ocenił prawdopodobieństwo powrotu emerytów do pracy. 

Biorąc pod uwagę obecny stan systemów opieki społecznej, sytuację finansową i demografię krajów rozwiniętych, Polska jest krajem, w którym emeryci, najczęściej zmuszeni są do powrotu na rynek pracy, jeśli chcą żyć na godnym poziomie. Do tak niskiej oceny przyczynił się przede wszystkim system opieki społecznej plasujący się na 2. miejscu wśród najgorszych w krajach rozwiniętych i plasująca się na 8. pozycji gospodarka najmniej sprzyjająca przechodzeniu na emeryturę

Za Polską znalazły się Włochy, mimo, że gospodarkę tego kraju oceniono wyżej niż średnia dla wszystkich badanych państw. Słaby wynik w tym przypadku również wynika ze złego stanu systemu opieki społecznej (ocena 3. od końca). Ponadto, prawdopodobieństwo powrotu do pracy zwiększają czynniki demograficzne - najwyższy próg uprawniający do ubiegania się o emeryturę (67 lat) i jedna z najdłuższych średnich długości życia (84 lata).

Ostatnie miejsce na niechlubnym podium przypadło Irlandii. Gospodarka ta została oceniona jako 2. pod względem najmniej sprzyjających emerytom, a program opieki zdrowotnej zajął 7. miejsce od końca. Kraj ten zajmuje również 10. miejsce w ocenie danych demograficznych bezpośrednio powiązanych z powrotem do pracy, takich jak szczególnie mała populacja emerytów (14,81% obywateli).

Kraje, w których emeryci najrzadziej wracają do pracy

A w jakich krajach prawdopodobieństwo tego, że emeryci będą chcieli wrócić do pracy jest najniższe? Liderem pod tym względem jest Dania. I nic dziwnego: pod względem finansowym ma najlepiej oceniany system opieki społecznej.

Finlandia uplasowała się na 2. miejscu. Podobnie jak Dania, Finlandia zapewnia swoim emerytom najwyższej klasy program opieki społecznej (4. miejsce) i plasuje się tuż poniżej Danii jeśli chodzi o dane demograficzne sprzyjające emeryturze (np. 3. największa populacja emerytów na poziomie 22,87%), choć ani sytuacja gospodarcza Danii, ani Finlandii nie zachęcają szczególnie do przejścia na emeryturę.

Podium zamyka Holandia. 3. miejsce zawdzięcza głównie swojemu systemowi opieki społecznej (3. najlepiej oceniany). Na 4. miejscu uplasował się Bahrajn z bardzo dobrymi (4. miejsce) warunkami demograficznymi, sprzyjającyi emerytom, a 5. Miejsce przypadło Brunei z 3. najbardziej sprzyjającą emerytom gospodarką.

Co ciekawe, Australia znalazła się na liście na 7. miejscu, mimo że jest to kraj z 4. najmniej korzystną demografią i 12. najmniej sprzyjającą przejściu na ostateczną emeryturę gospodarką. Jednak bardzo wysoka ocena (2. miejsce wśród najlepszych) krajowego programu opieki społecznej pozwala zapewnić jej miejsce w czołówce krajów rozwiniętych, w których emeryci najprawdopodobniej pozostaną na emeryturze.

Jak kryzys kosztów utrzymania wpływa na emerytów na całym świecie?

Obecny globalny kryzys kosztów utrzymania charakteryzuje się spowolnieniem aktywności gospodarczej i rosnącą inflacją, częściowo ze względu na finansowe konsekwencje pandemii COVID i inwazji Rosji na Ukrainę. Według World Economic Outlook Report wzrost gospodarczy spowolnił z 6,0% w 2021 r. do 3,2% w 2022 r., podczas gdy inflacja wzrosła z 4,7% w 2021 r. do 8,8% w 2022 r.

Gwałtownie rosnące wydatki na żywność, podwyższone ceny paliw i zwiększone zadłużenie sprawiły, że światowa gospodarka znalazła się w niestabilnym stanie - nawet ONZ uznała to za najgorszy kryzys kosztów utrzymania w XXI wieku. Oznacza to, że plany emerytalne wielu emerytów nie są adekwatne w obecnej gospodarce.

Niedawne badanie przeprowadzone wśród starszych pracowników w Wielkiej Brytanii wykazało, że ponad 30% emerytów powróciło lub rozważa powrót do pracy, a prawie 70% z nich jako powód tej decyzji podało obawy finansowe. Pokazuje to że, kryzys związany z kosztami utrzymania zmusza emerytów do powrotu na rynek pracy.

* Metodologia

W swojej analizie Preply uwzględniło 8 czynników dotyczących emerytury z 45 najbogatszych krajów świata (określonych na podstawie skorygowanego PKB na mieszkańca). Dane zostały podzielone na 3 kluczowe grupy wskaźników: system opieki społecznej (tj. dostęp do opieki zdrowotnej, krajowy system emerytalny), gospodarka (tj. koszty utrzymania, średni dochód dla obywateli powyżej 65 roku życia, stopa bezrobocia) oraz dane demograficzne (tj. oficjalny wiek emerytalny, odsetek populacji emerytów, średnia długość życia).

Dla każdej kategorii zastosowano różne wagi, a następnie obliczono całkowity wynik indeksu dla każdego kraju, w zakresie od 0 do 100. Na koniec kraje zostały posortowane w oparciu o ich łączne wyniki, tworząc ostateczne rankingi 10 krajów, w których emeryci są najbardziej i najmniej skłonni do powrotu do pracy.