Nowa rzeczywistość branży finansowej w 2021 roku

Hybrydowe kanały komunikacji, optymalizacja pracy zdalnej czy tworzenie produktów i usług na podstawie analizy danych to najważniejsze obszary transformacji technologicznej w sektorze finansowym – wynika z raportu przygotowanego przez firmę Billennium we współpracy z pracownią Natural Innovations Lab. Dzięki wsparciu rozwiązań opartych o chmurę obliczeniową czy AI branża będzie szukała oszczędności oraz budowała swoje bezpieczeństwo i odporność na kryzysy.

Głównym motorem napędowym transformacji w sektorze finansowym były od zawsze styl życia i potrzeby klientów. Ten proces zdecydowanie przyspieszył po wybuchu pandemii COVID-19, kiedy to dynamiczniej zmieniały się czynniki ekonomiczne ([1]wynik finansowy netto sektora bankowego w Polsce w 2020 spadł o 45,3% rok do roku) i regulacje prawne. To sprawiło, że pojawiły się nowe kierunki reorganizacji.

Jak wskazuje raport „Nowa rzeczywistość branży finansowej” przygotowany przez Billennium we współpracy z pracownią Natural Innovations Lab, dużą dynamikę zmian można zauważyć przede wszystkim w obszarze, który wpływa bezpośrednio na wzrost efektywności operacyjnej oraz w obszarze związanym z przetwarzaniem i zarządzaniem danymi.

Digitalizacja wpływa na efektywność

Dotychczasowe źródła przychodów instytucji finansowych, zwłaszcza banków (tj. kredyty, lokaty, depozyty), nie są już tak efektywne jak kilka lat temu. Banki zostały zmuszone do wprowadzania dodatkowych opłat i prowizji oraz do poszukiwania oszczędności, zwłaszcza w obszarze kosztów operacyjnych. Oznacza to redukcję kosztów pracy czy infrastruktury (biura i placówki) poprzez cyfryzację wszelkich procesów na styku bank-klient. Umożliwia
to także efektywniejsze zarządzanie pracą pracowników w związku z przeniesieniem ich do środowiska wirtualnego. Instytucje finansowe dążą do jak najszerszego zaangażowania technologii w obsługę procesów związanych z klientem. Kluczowe jest wypracowanie nowych standardów komunikacji, które zmniejszą zaangażowanie pracowników banków, pozwolą na automatyzację i zapewnią utrzymanie satysfakcji klientów, pomimo wprowadzenia zdalnego lub hybrydowego modelu obsługi klienta. Jednym z procesów wymagających dużego wsparcia technologii jest digital onboarding, czyli weryfikacja tożsamości klienta i pozyskanie jak największej liczby informacji, które pozwolą przeprowadzić proces sprzedaży całkowicie online. W przypadku najbardziej skomplikowanych produktów i usług konieczne będą rozwiązania hybrydowe.

- Wiele technologii, których obecnie potrzebują banki, jest już łatwo dostępnych – weryfikacja tożsamości na podstawie dokumentów, rozpoznawanie twarzy, zamiana głosu na tekst, open API czy platformy Know Your Customer AML. Banki nie mogą zapominać również o klientach MŚP czy osobach mniej zaawansowanych technicznie (np. seniorach). W obu przypadkach trzeba wziąć pod uwagę, że ich potrzeby i oczekiwania są bardziej specyficzne niż standardowego konsumenta, stworzyć dedykowane rozwiązania lub dopasować dotychczasowe do nowych potrzeb. Przyszłością branży jest też samoobsługa poprzez interfejsy czy samoobsługowe kioski, np. z naszym rozwiązaniem Inperly, czyli multiplatformowym narzędziem do obsługi całego procesu doradztwa i sprzedaży produktu, lub usługi – powiedział Łukasz Sacha, Digital Advisor z Billennium

Elastyczna praca zdalna

Praca zdalna w elastycznych godzinach, często w środowisku w pełni cyfrowym, wymaga wdrożenia specjalnych narzędzi. Chodzi tu o rozwiązania do monitorowania i kontrolowania osób pracujących zdalnie oraz wsparcia zarządzania pracą w świecie wirtualnym, które ułatwią i skrócą czas wykonywania zadań czy wpłyną na motywację zespołu. Bardzo ważna jest też pełna digitalizacja obiegu dokumentów połączona z systemami workflow, które również muszą zapewniać płynne przejście na przecięciu cyfrowych narzędzi pracy i świata rzeczywistego.
W tym kontekście należy pamiętać o zapewnieniu bezpieczeństwa systemów i ochronie danych wrażliwych, bowiem wirtualne środowisko pracy niesie za sobą wiele potencjalnych zagrożeń związanych z niepożądanym dostępem.

Chmura kierunkiem rozwoju sektora bankowego

Dane, ich przechowywanie, przetwarzanie i analiza to najwrażliwsza część bankowości, której realizacją zajmują się najbardziej zaufani dostawcy rozwiązań chmurowych i firmy wdrażające je w organizacjach. Zastępowanie infrastruktury on-site rozwiązaniami chmurowymi to naturalny kierunek rozwoju technologicznego banków, który odpowiada na ich najważniejsze potrzeby.

Implementacja rozwiązań chmurowych w przypadku instytucji finansowych oznacza znaczne obniżenie wydatków na przechowywanie i archiwizację danych. Chmura pozwala też na odciążanie systemów centralnych oraz szybsze zmiany w procesie czy produkcie, który jest na niej zbudowany. Największe wyzwania można upatrywać na styku nowych technologi z tradycyjnymi rozwiązaniami. To nie tylko reorganizacja całego IT, integracja nowej chmurowej infrastruktury z systemami centralnymi, ale też zmiany w modelu operacyjnym.

- Przeniesienie procesów bankowych do chmury daje zupełnie nowe możliwości (dzięki skalowalności chmury) w zakresie tworzenia i świadczenia usług i produktów finansowych. W praktyce pozwala to np. na pogłębione profilowanie i segmentację klientów, a co za tym idzie rozwój produktów i usług pod ich potrzeby. To także lepsza optymalizacja zarządzania ryzykiem poprzez monitorowanie zachowań i wydatków klientów, które są ważne przy usługach kredytowych czy działaniach w ramach ustawy o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML). Zaawansowana analityka jest również fundamentem do wykorzystania w przyszłości innych technologii optymalizujących procesy jak cloud computing, robotyzacja czy sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe – wymienia Agnieszka Paradzińska, Delivery & Competence Center Manager w Billennium.

Elektroniczny obieg dokumentów

Proces rozwoju narzędzi do elektronicznego obiegu dokumentacji trwa od 10–12 lat, ale dopiero pandemia COVID-19 przyspieszyła znacznie prace w tym obszarze. Obecnie w branży finansowej, w której przechowywanie i obieg dokumentów są obwarowane wieloma przepisami, istnieje duże zapotrzebowanie na rozwiązania paperless połączone z systemami workflow. Pozwolą one na usystematyzowanie pracy konsultantów oraz zapewnienie bezpiecznego środowiska do pracy z danymi wrażliwymi. Poprzez automatyzację, zmniejszy się do minimum możliwość popełnienia błędów, a praca wielu konsultantów nad jednym procesem czy klientem będzie bardziej efektywna.

Zarządzanie ryzykiem

Pandemia COVID-19 była dla instytucji finansowych momentem, w którym dotychczasowe modele działania i narzędzia kalkulowania ryzyka uległy przewartościowaniu. Nieprzewidziane zdarzenia (takie jak pandemia lub kryzys wywołany zmianami klimatycznymi) muszą mieć swoje odzwierciedlenie w ocenie ryzyka rynkowego, kapitałowego bądź kredytowego.

- Zarządzając ryzykiem, najczęściej chcemy go uniknąć lub je zminimalizować. Możemy pisać różne scenariusze, procedury, przypadki postępowań, ale tak naprawdę chodzi o podjęcie właściwej decyzji, we właściwym czasie. Aby to uczynić, na wejściu do procesu decyzyjnego musimy dysponować rzetelnymi informacjami i danymi. Następnie dane te należy zintegrować, ponieważ najczęściej pochodzą z wielu systemów źródłowych, by potem móc z nich stworzyć modele, a w kolejnych krokach - analizy i raporty odpowiadające na potrzeby klienta. Dzięki zaawansowanej technologii i sztucznej inteligencji potrafimy strumieniować dane w czasie rzeczywistym, tworzyć modele predykcyjne, a to daje nam możliwość zarządzania ryzykiem, zanim się ono zmaterializuje – tłumaczy na koniec Eryk Brzeziński, Portfolio Delivery Manager, Billennium

Priorytety branży finansowej na 2022 rok

Branży finansowa, jak i wiele innych sektorów gospodarki, musi postawić na transformację, a wręcz rewolucję technologiczną. Patrząc na wyniki rynkowe branży i dynamikę regulacyjną, należy uznać, że jesteśmy dopiero na początku procesu zmian. Na poziomie biznesowym niezbędne będzie poszukiwanie oszczędności w tradycyjnym obszarze kompetencji instytucji bankowej oraz dywersyfikowanie źródeł przychodu. Na poziomie operacyjnym będą
to przyspieszone wdrożenia nowych technologii, z których najbardziej obiecujące są te związane z narzędziami Know Your Customer AML, robotyzacją, oceną ryzyka w warunkach niepewności, hybrydową obsługą klienta oraz opracowywaniem procesów i modeli na podstawie danych. To, co wydawało się odległą przyszłością, nagle stało się potrzebą tu i teraz.

[1] GUS 04/2020