Mniej dzikich wysypisk, ale ilość śmieci na nich wzrosła lawinowo
W 2020 r. podczas likwidacji dzikich wysypisk zebrano prawie trzy razy więcej odpadów niż miało to miejsce rok wcześniej. Tymczasem liczba zlikwidowanych w ciągu roku miejsc, gdzie nielegalnie składowano śmieci, zmniejszyła się w latach 2019-2020 z 11 370 do 9 972. Oznacza to, że problem związany z nieprawidłowym, bezprawnym i zagrażającym środowisku unieszkodliwianiem odpadów nadal pozostaje nierozwiązany.
Zgodnie z najnowszymi danymi Głównego Urzędu Statystycznego, w 2020 r. podczas likwidacji dzikich wysypisk zebrano niemal 71,2 tys. ton odpadów komunalnych. Rok wcześniej ilość unieszkodliwionych odpadów była znacznie mniejsza – 25,66 tys. ton. To oznacza, że ubiegłoroczny wynik jest najgorszy od 2013 r., kiedy to zebrano 102,48 tys. ton śmieci. Tymczasem jednostkowa liczba zlikwidowanych tego rodzaju nielegalnych instalacji w 2020 r. była najniższa w ostatnich latach – po raz pierwszy od 2010 r. nie przekroczyła 10 tys. i wyniosła 9 972.
– Skokowy wzrost ilości zebranych odpadów ze zlikwidowanych, nielegalnych wysypisk wzbudza niepokój. Należy bowiem zauważyć, że w 2018 i 2019 r. doszło do pewnego rodzaju stabilizacji. Wówczas rocznie uprzątano niewiele ponad 25 tys. ton śmieci. W ubiegłym roku ta ilość była niemalże trzykrotnie wyższa, a przecież miejsc, z których je zebrano, było mniej. To może zatem oznaczać, że dzikie wysypiska są coraz większe, co z kolei w znaczący sposób zwiększa ryzyko dostawania się do gleb czy wód gruntowych szkodliwych i trujących dla ludzi, zwierząt i roślin substancji – mówi Felice Scoccimarro, prezes spółki Amest Otwock, która działa w branży gospodarowania odpadami.
Rekordowy wzrost
W 2020 r. zdecydowanie najwięcej odpadów komunalnych zebrano podczas likwidacji dzikich wysypisk w woj. łódzkim – aż 39,68 tys. ton. Rok wcześniej było to zaledwie 2,87 tys. ton. Rokrocznie ilość uprzątniętych odpadów wzrosła zatem o ponad 1280 proc. Na kolejnych miejscach w tym niechlubnym rankingu Wielkopolska (wzrost z 1,66 tys. ton do 5,57 ton, czyli 235 proc.) i województwo kujawsko-pomorskie – wzrost o 143 proc. (z 2,47 tys. ton do 6 tys. ton). Nieznaczne spadki odnotowano w zaledwie trzech województwach: dolnośląskim, lubuskim i świętokrzyskim.
– Warto zauważyć, że wzrost ilości odpadów zbieranych z nielegalnych wysypisk jest skorelowany z coraz mniejszą liczbą funkcjonujących legalnie i w zgodzie z wymogami środowiskami składowisk odpadów. W 2020 r. było ich 271, a jeszcze dziesięć lat wcześniej działało 578 tego typu instalacji. Jednocześnie nadal brakuje w Polsce nowoczesnych spalarni odpadów, a recykling ciągle, w porównaniu do europejskiej czołówki, jest na dość niskim poziomie – podkreśla Grzegorz Gruchalski z Warszawskiego Forum Samorządowego, autor opublikowanego w 2020 r. raportu „Kryzys śmieciowy na Mazowszu. Jak walczyć z plagą dzikich wysypisk”.
Gigantyczne straty
Likwidacja dzikich wysypisk, które powstają nie tylko na nieużytkach, ale także w miejscach cennych pod względem przyrodniczym, między innymi w lasach, każdego roku wymaga potężnych nakładów finansowych. Tylko Lasy Państwowe każdego roku na ten cel przeznaczają ok. 20 mln złotych.
– Obecnie kary za zaśmiecanie miejsc publicznych są zdecydowanie zbyt niskie. Art. 145. Kodeksu wykroczeń za tego rodzaju czyn przewiduję karę grzywny do 500 złotych albo karę nagany. To sprawia, że potencjalne konsekwencje są niewielkie – zauważa Andrzej Gąsiorowski, adwokat i publicysta, działający w inicjatywie FOTA4Climate.
Ten problem został już zauważony przez rządzących. W Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pod przewodnictwem wiceministra Jacka Ozdoby prowadzone są prace zmierzające do zaostrzenia kar między innymi za śmiecenie w lesie. Po nowelizacji wysokość grzywny miałaby wzrosnąć do 5 tys. złotych.

Każda Puszka Cenna wspólnie z Żabka Polska edukowała na temat systemu kaucyjnego na wrocławskim Placu Solnym

„Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta – polityka środowiskowa, dialog i role interesariuszy” - konferencja Rekopol

Polski System Kaucyjny i Canpack Recycling podpisują list intencyjny – razem dla efektywnego systemu kaucyjnego w Polsce
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Handel

Komisja Europejska chce wprowadzić ujednolicone przepisy dotyczące wyrobów tytoniowych. Europosłowie mówią o kolejnej nadregulacji
Ministerstwo Zdrowia opracowało nowy projekt przepisów wprowadzających kolejne zakazy dotyczące wyrobów tytoniowych – całkowitą eliminację e-papierosów oraz zakaz aromatów w woreczkach nikotynowych. Najprawdopodobniej w ciągu kolejnych dwóch–trzech lat Polska będzie musiała implementować nową dyrektywę dotyczącą wszystkich produktów tytoniowych, nad którym niebawem ma rozpocząć prace Komisja Europejska. Europosłowie mówią o ryzyku chaosu legislacyjnego, nadregulacji i wskazują na zagrożenia związane z proponowaną podwyżką akcyzy.
Konsument
Za trzy miesiące ruszy w Polsce system kaucyjny. Wątpliwości budzą kwestie rozliczeń i podatków

Zaledwie trzy miesiące zostały do startu systemu kaucyjnego w Polsce. Kaucje obejmą szklane i plastikowe butelki oraz puszki z napojami. To duża zmiana dla producentów napojów, sklepów i konsumentów oraz pośredniczących w zbiórce operatorów systemów kaucyjnego. Na razie przepisy są na tyle niedoprecyzowane, że budzą wiele wątpliwości w kwestii rozliczania podatków czy rozliczeń z operatorami. Producenci będą musieli płacić podatek od niezwróconych butelek, co zwiększy ich koszty.
Transport
Rośnie skala agresji na polskich drogach. Problemem jest nie tylko nadmierna prędkość, ale też jazda na zderzaku

Za kilka dni zaczynają się wakacje, czyli statystycznie najniebezpieczniejszy czas na drogach. Wśród głównych przyczyn takich zdarzeń na prostych odcinkach drogi są nadmierna prędkość i jazda na zderzaku. Zarządca autostrady A4 Katowice–Kraków w ramach kampanii „Nie zderzakuj. Posłuchaj. Jedź bezpiecznie” zwraca uwagę na zjawisko agresji na polskich drogach i przypomina, że bezpieczeństwo zaczyna się od osobistych decyzji kierowcy.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.