Pora docenić potencjał materiałów z włókien drzewnych

Na prace termomodernizacyjne oczekuje w Polsce ok. 210 tys. budynków mieszkalnych. Aby przebiegły one zgodnie z oczekiwaniami Unii Europejskiej, powinny nie tylko poprawić standard efektywności energetycznej, zmniejszając zapotrzebowanie budynków na energię, ale wspierać rozwiązania proekologiczne, podejmowane na rzecz ochrony klimatu. Przygotowana przez rząd strategia renowacji nie jest sprzyjająca materiałom termoizolacyjnym z włókien drzewnych, chociaż to właśnie one idealnie wpisują się w strategię zrównoważonego budownictwa wpisaną do Europejskiego Zielonego Ładu. Iwona Maćkowiak, wiceprezes zarządu firmy STEICO CEE Sp. z o.o. nie ma jednak wątpliwości, że materiały z włókien drzewnych są ogromną szansą dla skutecznego i sprawnego przeprowadzenia niezbędnych prac renowacyjnych.

W lutym br. polski rząd przyjął dokument „Długotrwała Strategia Renowacji” dotyczący wspierania renowacji krajowego zasobu budowlanego. Jest to plan przekształcenia budynków mieszkalnych w bardziej energooszczędne, a zgodnie z wyliczeniami na prace termomodernizacyjne oczekuje ok. 210 tys. budynków mieszkalnych wielomieszkaniowych. Dokument ten jest konsekwencją wydanego w ubiegłym roku przez Komisję Europejską komunikatu „Fala renowacji na potrzeby Europy – ekologizacja budynków, tworzenie miejsc pracy, poprawa jakości życia”. Priorytetem dla Unii Europejskiej jest zmniejszenie zapotrzebowania na energię, z czego wynika konieczność przeprowadzenia tak szerokich prac termomodernizacyjnych. Zgodnie z zaleceniami Komisji Europejskiej, poprawa standardów efektywności energetycznej powinna iść w parze z popularyzacją rozwiązań proekologicznych. To dobry moment, aby w Polsce na znacznie większą skalę stosować naturalne materiały termoizolacyjne z włókien drzewnych. Iwona Maćkowiak, wiceprezes zarządu firmy STEICO CEE Sp. z o.o. nie ma wątpliwości, że przyszłość budownictwa należy do rozwiązań zrównoważonych. To optymalny sposób na podniesienie standardów efektywności energetycznej budynków, a jednocześnie wspieranie działań podejmowanych na rzecz ochrony klimatu.

- Priorytetem dla Unii Europejskiej jest zmniejszenie zapotrzebowania na energię do chłodzenia i ogrzewania domów. Ten priorytet będzie realizowany poprzez termomodernizację starszych budynków. Z drugiej strony, promowane mają być rozwiązania, które są proekologiczne. Materiały termoizolacyjne z włókien roślinnych, w tym z włókien drzewnych pozwalają na spełnienie obu postulatów – mówi wiceprezes Maćkowiak. – Dzięki nim nie tylko zwiększymy standard energetyczny domu, ale jednocześnie zwiążemy CO2 w samym materiale izolacyjnym. Ta unikatowa cecha klasyfikuje izolacje z włókien drzewnych w ścisłej czołówce rozwiązań, które nie tylko mogą, ale powinny stanowić lekarstwo na problem emisji CO2 generowanej w branży budowlanej.

Budynki przed utratą ciepła może ochronić wiele materiałów termoizolacyjnych, nie wszystkie jednak mają tak dobre właściwości jak włókna drzewne, które dodatkowo regulują zdrowy mikroklimat w pomieszczeniach i są ekologiczne. Czy jednak materiały izolacyjne z włókien drzewnych są w stanie wygrać walkę z wciąż najbardziej popularnym styropianem?

- Owszem ocieplenie budynku styropianem bez wątpienia zwiększy jego efektywność energetyczną, ale co z drugą stroną medalu? Jaki ślad węglowy wykazuje taka termoizolacja? Jak uciążliwy dla środowiska jest proces produkcji i utylizacji styropianu? Odpowiedzi niby są jasne, ale warto edukować na tym polu inwestorów – przekonuje Iwona Maćkowiak.

Wyzwanie dla branży budowlanej

Autorzy „Długotrwałej Strategii Renowacji” zakładają ogromne tempo modernizacji, która ma wynieść ponad 200 tys. budynków rocznie. Może to jednak budzić pewne obawy, czy takie tempo nie wpłynie na złą jakość prac, zbyt pochopny dobór technologii, brak odpowiedniego nadzoru nad doborem materiałów?

- To prawda, że skala przedsięwzięcia budzi pewne obawy. Z jednej strony planowany program to dodatkowy zastrzyk zleceń dla całej branży budowlanej w Polsce; z drugiej - ogromne wyzwanie dla producentów materiałów i wykonawców – przyznaje pani wiceprezes, wskazując jednocześnie receptę na przeprowadzenie planowanych działań termomodernizacyjnych z zachowaniem najwyższych standardów jakości i respektowaniem oczekiwań Unijnych. - Branża już dziś musi rozpocząć inwestycje w zwiększenie mocy produkcyjnych, edukację specjalistów. Bez tego nie sprostamy tak dużemu wzywaniu, a prace modernizacyjne nie przyniosą oczekiwanych efektów.

Firma STEICO już podjęła działania, które pomogą w przygotowaniu się do zwiększonego zapotrzebowania na materiały termoizolacyjne. Potencjał produkcyjny wzrośnie dzięki trzeciemu zakładowi w Polsce, którego uruchomienie w Gromadce na Śląsku jest planowane na koniec 2022 roku. W zakładzie będą produkowane maty i płyty termoizolacyjne z włókien drzewnych w tzw. procesie suchym. Według szacunków, zwiększy on obrót całego koncernu o około pół miliarda złotych rocznie.

Większa świadomość ekologiczna

Chociaż materiały z włókien drzewnych mogłyby skutecznie rozwiązać problem naglącej konieczności przeprowadzenia prac modernizacyjnych, które dostosują budynki mieszkalne do standardów wymaganych przez Unię Europejską, w rządowym dokumencie, wyznaczającym kierunek podejmowanych działań, o drewnie prawie nie ma mowy. W niewielkim stopniu podkreśla się także kwestię stosowania zdrowych i przyjaznych dla środowiska materiałów. Można się zastanawiać, czy jest to efekt niedostatecznej nadal świadomości ekologicznej czy może w Polsce drewno wciąż za bardzo kojarzy się negatywnie z nadmiernym wyrębem lasów?

- To prawda, że wiele osób wciąż utożsamia produkcję ekologicznych izolacji cieplnych czy całych domów drewnianych z koniecznością wyrębu lasów. Naszą rolą jest jednak edukować, na czym polega pozyskiwanie drewna do produkcji przemysłowej – podpowiada Iwona Maćkowiak. – Drewno wykorzystywane do produkcji naszych materiałów budowlanych pochodzi z odpowiedzialnie zarządzanych lasów, certyfikowanych zgodnie z surowymi normami organizacji promujących odpowiedzialne zarządzanie lasami na świecie. Pozyskiwanie drewna z takich lasów polega na jednoczesnym odnawianiu drzewostanu dla następnych pokoleń. Drzewa podczas wzrostu pochłaniają CO2: zatrzymują węgiel i oddają bezcenny tlen. Kiedy stosujemy świadomie drewno w budownictwie, CO2 zostaje trwale związanie w budynku. W tym samie czasie w miejsce każdego ściętego drzewa sadzone są nowe, które pobierają jeszcze więcej CO2 z atmosfery. Oto recepta na zrównoważone budownictwo.

W pierwszej kolejności dachy

Kolejną kwestią, która może budzić wątpliwości co do efektywności przeprowadzanych działań modernizacyjnych, jest zakres wykonanych dotychczas prac. Zebrane dane pokazują, że aż w 90% prac związanych z poprawą efektywności energetycznej budynków w Polsce, ocieplano ściany. W znacznie mniejszym zakresie – 60% – termomodernizacji poddano dachy i stropy. Tymczasem to właśnie dach jest jedną z głównych dróg ucieczki ciepła z domu. Przez jego stosunkowo dużą powierzchnię możemy tracić nawet 25% całości energii, którą wytwarza źródło ciepła do ogrzania budynku. Dlatego prawidłowa termoizolacja dachu jest niezbędna dla uzyskania wymaganych parametrów efektywności energetycznej.

- Dachy są także odpowiedzialne za przegrzewanie się budynków w lecie – wiceprezes firmy STEICO wskazuje na inny istotny problem, który również pociąga za sobą wzrost zapotrzebowania na energię niezbędną do utrzymania optymalnej temperatury wewnątrz pomieszczeń. – Wnioski nasuwają się same – celem programu termomodernizacyjnego w pierwszej kolejności powinny być dachy. Zmniejszy to ilość energii potrzebnej na ogrzewanie budynku w sezonie grzewczym oraz na jego chłodzenie w lecie.

Wzrost cen w każdej technologii

W Polsce rośnie popularność budownictwa drewnianego. Może to oznaczać, że coraz większym zainteresowaniem będą cieszyły się również materiały termoizolacyjne z włókien drzewnych, pozwalające w wygodny i skuteczny sposób dostosować starsze budynki do wymaganych obecnie standardów. Czy jednak przeszkodą nie okaże się wzrost cen, który zniechęci inwestorów do budowania z drewna?

- Cena wybudowania domu drewnianego wzrosła, ale proszę pamiętać, że w tym samym czasie wzrosły znacznie także ceny realizacji domu w innych technologiach – porównuje Iwona Maćkowiak. – Można zatem powiedzieć, że różnica w cenie za m2 pozostaje wciąż na podobnym poziomie, jak sprzed pandemii.