Polacy chcą się szkolić, by chronić się przed kryzysem

Rozwój kompetencji jest skuteczną tarczą przed kryzysem – twierdzą badani przez GoodHabitz Polacy. Uważają, że zdobywanie nowych umiejętności ochroni ich przed utratą pracy i zwiększy szansę na podwyżkę w czasach wysokiej inflacji.  Jednocześnie następuje deflacja wiedzy, czyli wzrost jej wartości przy zbyt małej podaży poszukiwanych kompetencji. Jakie umiejętności są dziś najbardziej pożądane? Z czego szkolą się Polacy?

Aby przyjrzeć się rozwojowi kompetencji i planom szkoleniowym w polskich organizacjach, firma GoodHabitz przeprowadziła badanie, w którym udział wzięło ponad 500 pracujących Polaków. W raporcie „Pracownicy w świecie rozwoju” przedstawione są ich postawy dotyczące między innymi ambicji zawodowych, możliwości rozwoju kompetencji, opinii dotyczących przyszłości rynku pracy, a także kluczowych zdolności, które są istotne dla ich kariery. W pierwszym tekście poświęconym badaniu GoodHabitz sprawdza, na ile inwestycja w szkolenia może pomóc pracownikom i pracowniczkom w Polsce uchronić się przed wyzwaniami rynku.

Rozwój w czasach niepokoju

Ostatnich kilka lat to okres intensywnych zmian gospodarki, rynku pracy i sytuacji geopolitycznej. Wiele pojęć dotychczas istotnych głównie dla ekonomistów i politologów coraz częściej wchodzi do słowników polskich domów. Dyskusje o inflacji, spowolnieniu gospodarczym, bezpieczeństwie energetycznym, cyfryzacji czy kompetencjach wyszły poza czysto specjalistyczne dyskusje. Trudno się temu dziwić – według szacunków Głównego Urzędu Statystycznego, na początku 2023 roku inflacja wyniosła 17,2% i jest odczuwana przez większość Polaków. Agencje ratingowe, międzynarodowe banki i Komisja Europejska prognozują z kolei wyraźne obniżenie tempa wzrostu gospodarczego w Polsce. Jednocześnie na tym tle wciąż dobrze wygląda rynek pracy.

• Pracodawcy wykazują się dużą aktywnością rekrutacyjną, a popyt na pracowników wyraźnie przekracza podaż dostępnych kandydatów. Również sektor IT, który na świecie przeżywa obecnie gwałtowne zmiany, w Polsce pozostaje bezpieczny. W tym kontekście widać rosnącą rolę rozwoju kompetencji. Firmy zwracają uwagę nie tylko na niedobór kandydatów, ale także na nadpodaż pracowników, którzy wymagają szkolenia w dziedzinach coraz bardziej pożądanych przez pracodawców – mówi Daniel Idźkowski, Country Director w GoodHabitz Poland.

Szkolenie i rozwój – tarcza przed trudnościami

Oczekiwania te przebijają się do świadomości coraz szerszego grona Polaków. Już wybuch pandemii koronawirusa był dla wielu osób impulsem do uznania rozwoju umiejętności za bardzo ważny element życia zawodowego. Zmiany spowodowane przez COVID-19 skłoniły do takiej refleksji 57% badanych Polaków. 

Nabywanie nowych umiejętności jest w perspektywie Polaków skutecznym narzędziem radzenia sobie z niełatwymi rynkowymi okolicznościami. Według 76% badanych podnoszenie umiejętności zawodowych jest bardzo ważne w kontekście spowolnienia gospodarczego. Co więcej, w opinii 72% respondentów osoby angażowane w szkolenia i kursy w miejscu pracy są mniej narażone na utratę swojego etatu. 

• Utrzymanie pracy i stabilizacja to jedno, a rozwój mimo trudnych okoliczności – to drugie. Badani podkreślają, że nabywanie nowych kompetencji pomaga nie tylko utrzymać się na rynku, ale poprawiać swoją sytuację zawodową. Według 78% respondentów osoby, które stawiają na szkolenia i nowe kompetencje mają większe szanse na zmianę pracy na lepszą. Kolejne 62% uważa, że osoby podwyższające umiejętności mają większe szanse na otrzymanie podwyżki w czasach wysokiej inflacji – dodaje Daniel Idźkowski.

Najbardziej pożądane umiejętności w obliczu zmian

Jakich kompetencji w obliczu zmian gospodarki Polacy chcą uczyć się najbardziej? Firma GoodHabitz zapytała badanych o wybór maksymalnie trzech obszarów, w których w największym stopniu chcieliby podwyższyć swoje kompetencje w najbliższych 2-3 latach. Czołową trójkę pod tym względem stanowią doskonalenie języków obcych (67%), kompetencje cyfrowe (41%) oraz umiejętności interpersonalne (30%). Na następnych miejscach znalazły się zdolności zarządzania zespołem (26%) i przywództwa (24%). 

Jak można dostrzec, na samym szczycie znalazły się dwa aspekty związane z „twardymi” umiejętnościami, które od wielu lat w publicznej dyskusji są podkreślane jako otwierające szanse na zdobycie wysoko płatnych stanowisk. Jednocześnie jednak wyniki są wskazówką, że choć wciąż wśród pracowników dominuje chęć kształcenia umiejętności twardych, znacząca część badanych ma także potrzebę rozwijania kompetencji miękkich. Mają one istotny wpływ na kariery czy szczególnie na możliwość zajmowania stanowisk kierowniczych. 

• Rozwiązania pozwalające na poszerzanie wiedzy i umiejętności są istotne dla pracowników, a także pokazują, że ich rozwój jest ważny, a pracodawca myśli o współpracownikach w sposób długofalowy. Dzięki inwestycjom w wiedzę wzmacnia się też odporność biznesowa organizacji, tak istotna w pełnych wyzwań momentach. Dlatego zarządzanie zespołem i zdolności przywódcze, na które wskazało odpowiednio 26 proc. i 24 proc. badanych przez GoodHabitz jako na umiejętności, które warto rozwijać w obliczu zmian, to również w naszym odczuciu niezwykle ważne elementy. Pozwalają nie tylko pracownikom, ale i organizacjom „zbroić się” w kompetencje właściwe na te czas – mówi Daria Cieplak, HR Manager, Fujitsu Polska.

Według założeń tzw. Dekady Cyfrowej Unii Europejskiej do 2030 r. 80% obywateli UE w wieku 16-74 lat powinno posiadać przynajmniej podstawowe umiejętności cyfrowe. Średnia unijna wynosi 54%, natomiast w Polsce jedynie 43% osób posiada je na podstawowym poziomie. Jest to trzeci najniższy wynik w Unii Europejskiej.[1] Najbliższe lata będą więc kluczowe w zakresie wypracowywania tych kluczowych na dzisiejszym rynku pracy umiejętności i łączenia ich w odpowiedni sposób z kompetencjami miękkimi, czyli skill blending. Badania wskazują jasno: inwestycja w szkolenia pomoże pracodawcom zadbać o edukację kadry odpornej na wyzwania przyszłości.

[1] Źródło: Eurostat, “How many citizens had basic digital skills in 2021?”, 2021

O BADANIU

Raport Pracownicy w świecie rozwoju oparto na badaniu ilościowym, zrealizowanym przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie GoodHabitz w sierpniu 2022 roku. W pomiarze przeprowadzonym metodą profesjonalnego formularza internetowego (CAWI) wzięła udział grupa 507 Polaków posiadających pracę, reprezentatywna pod kątem płci, wieku, wykształcenia i miejsca zamieszkania. Ponadto w badaniu dokonaliśmy dodatkowego podziału respondentów na cztery grupy: stażystów i młodszych specjalistów (n=118); specjalistów średniego szczebla (n=151); starszych specjalistów i ekspertów (n=111) oraz menedżerów i dyrektorów (n=127).