Hiszpania: nowe urządzenia do wykrywania naruszeń w inteligentnych tachografach

Kierowcy zawodowi przejeżdżający przez Katalonię muszą się liczyć ze zdalną kontrolą danych z tachografów. Departament Terytorium Generalitat Katalonii kupił osiem nowoczesnych urządzeń, które mają zapewnić skuteczniejsze wykrywanie naruszeń związanych z ich pracą. Innowacyjna technologia pozwala na analizę danych z inteligentnych tachografów wersji 4.0 i nowszych, wyposażonych w system DSRC (Dedicated Short Range Communication), bez potrzeby zatrzymywania pojazdu. 

Czym są inteligentne tachografy?

Tachografy to urządzenia montowane w pojazdach ciężarowych i autobusach, które rejestrują informacje o czasie pracy kierowców, prędkości pojazdu oraz pokonanej trasie. Inteligentne tachografy w wersji 4.0 i nowszych, to nowa generacja tych urządzeń, które dodatkowo wyposażone są w technologię DSRC. Dzięki temu mogą przesyłać wybrane dane drogą radiową do organów kontrolnych, umożliwiając sprawdzenie podstawowych parametrów bez konieczności fizycznego dostępu do urządzenia. 

Jak przypomina Paulina Eliasz-Pietrusewicz, radczyni prawna z TC Kancelarii Prawnej, posiadanie tachografów w wersji 4.0 stanie się obowiązkowe już za kilka miesięcy:

- Zgodnie z przepisami Pakietu Mobilności, starsze ciężarówki wykonujące transport międzynarodowy, w których nie jest zamontowany tachograf inteligentny (jedynie cyfrowy lub analogowy), z datą rejestracji przed 15 czerwca 2019 roku, mają obowiązek wymiany urządzenia na tachograf inteligentny II generacji do dnia 31 grudnia 2024 roku. Natomiast do 21 sierpnia 2025 taki obowiązek spełnić muszą starsze ciężarówki o DMC powyżej 3,5 tony, które posiadają tachograf cyfrowy lub analogowy, a ich rejestracja przypadła na czas pomiędzy 15 czerwca 2019 roku a 21 sierpnia 2023 roku. Ostatecznie do 1 lipca 2026 roku nowe tachografy muszą znaleźć się we wszystkich pojazdach o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, które biorą udział w transporcie międzynarodowym (na terenie Unii Europejskiej, ale i Szwajcarii, Norwegii oraz Wielkiej Brytanii).

Kontrole na nowo w Katalonii

Wprowadzenie nowoczesnych urządzeń przez Departament Terytorium Generalitat Katalonii ma na celu usprawnienie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów dotyczących czasu pracy kierowców zawodowych. Zgodnie z unijnymi regulacjami, kierowcy są zobowiązani do przestrzegania określonych limitów czasu jazdy i odpoczynku. Ma to zapewnić bezpieczeństwo na drogach i zapobiec zjawisku zmęczenia za kierownicą, co jest jedną z głównych przyczyn wypadków drogowych.

- Najnowsze technologie pozwalają na zdalne wykrywanie potencjalnych incydentów, awarii lub manipulacji w inteligentnych tachografach bez potrzeby natychmiastowego zatrzymywania pojazdu. Co ważne, technologia ta obejmuje także wykrywanie prób manipulacji danymi, co jest szczególnie istotne w kontekście nielegalnych praktyk omijania przepisów - zwraca uwagę Paulina Eliasz-Pietrusewicz.

Rząd Katalonii chce wykorzystać tę samą technologię w specjalnych stałych punktach kontrolnych, które zostaną wprowadzone na początku 2025 roku w pięciu kluczowych lokalizacjach poboru opłat na katalońskich drogach.

Pojawią się one na autostradzie AP7, gdzie wcześniej znajdowały się punkty poboru opłat La Jonquera, Roca del Vallès, Martorell i Camp de Tarragona, oraz na drodze C-33 w punkcie poboru opłat Llagosta.

Błędy lub naruszenia związane z obowiązującymi przepisami wykrywane są poprzez transmisję krótkiego i średniego zasięgu (antena DSRC). Urządzenia te umożliwiają także wykrycie sfałszowanych tachografów oraz przeciążonych pojazdów i ciężarówek emitujących zbyt dużo spalin.

W przypadku jednego z tych naruszeń kamera zarejestruje tablicę rejestracyjną pojazdu, która kilka metrów dalej zostanie wywieszona na znaku nad jezdnią, wzywającym kierowcę do zatrzymania się.

Jak działa technologia DSRC?

System DSRC w tachografach inteligentnych pozwala na bezprzewodową komunikację na krótkim dystansie między pojazdem a urządzeniami kontrolnymi. Gdy pojazd z tachografem przejeżdża w pobliżu takiego urządzenia, system automatycznie przesyła wybrane dane, takie jak ostatnia przerwa w pracy czy informacje o prędkości, do organów nadzoru. Dzięki temu możliwe jest szybsze i bardziej efektywne wykrywanie nieprawidłowości.

Pełna analiza naruszeń dotyczących czasu jazdy i odpoczynku wymaga jednak zatrzymania pojazdu. Dopiero wtedy organy kontrolne mogą odczytać całość danych z tachografu i ocenić, czy kierowca przestrzega przepisów. Urządzenia z DSRC mogą jedynie wykrywać sygnały o potencjalnych naruszeniach, ale aby potwierdzić te informacje, konieczne jest przeprowadzenie tradycyjnej kontroli.

Korzyści dla bezpieczeństwa drogowego

Jak zauważa ekspertka TC Kancelarii Prawnej, stosowanie takich technologii ma na celu nie tylko zwiększenie efektywności kontroli, ale również poprawę bezpieczeństwa na drogach.

- Zmniejszenie liczby manipulacji tachografami i bardziej precyzyjna kontrola czasu pracy kierowców przyczyni się do redukcji wypadków związanych z przemęczeniem kierowców. Wprowadzenie tych rozwiązań może również wpłynąć na poprawę warunków pracy kierowców w dłuższej perspektywie. Dzięki nim nie będą musieli obawiać się presji na łamanie przepisów o czasie pracy, a także na eliminację nieuczciwej konkurencji w branży transportowej, która stosuje nielegalne praktyki - mówi Paulina Eliasz-Pietrusewicz.

Całkowity koszt zakupu 8 czujników i instalacji 5 cyfrowych punktów kontrolnych w Katalonii wyniesie 3,9  mln euro i zostanie sfinansowany ze środków Unii Europejskiej.