Mówi: | prof. dr hab. n. med. Katarzyna Kotulska-Jóźwiak, przewodnicząca Zespołu Koordynacyjnego ds. Leczenia Chorych na Rdzeniowy Zanik Mięśni, Klinika Neurologii i Epileptologii, Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” Katarzyna Pedrycz, wiceprezes Fundacji SMA Jacopo Casiraghi, psycholog, Centro Clinico „Nemo” w Mediolanie, autor książki „Wilk opowiada o SMA” |
Badania przesiewowe noworodków i dostęp do nowoczesnej terapii zmieniają SMA z choroby śmiertelnej w przewlekłą. Potrzebne są jeszcze edukacja i uwrażliwianie społeczeństwa
Na rdzeniowy zanik mięśni (SMA) choruje w Polsce ok. 1000 osób. W leczeniu tej rzadkiej choroby w ostatnich miesiącach dokonały się kolejne przełomy. W ramach prowadzonego od 2019 roku programu lekowego lek nusinersen otrzymuje już ponad 700 chorych! W lutym tego roku rozpoczął się program badań przesiewowych w kierunku SMA, który wdrażany jest sukcesywnie w kolejnych województwach. Dzięki temu dzieci, u których zostaną wykryte zmiany genetyczne, dostaną lek w pierwszych dnia życia, zanim jeszcze wystąpią objawy choroby. Jednak mimo tego ogromnego przełomu w leczeniu chorzy i ich rodziny nadal potrzebują dużego wsparcia – wsparcia psychologicznego, temu miała służyć ogólnopolska kampania oparta na książce „Wilk opowiada o SMA” prowadzona w sierpniu przez Fundację SMA i Fundację Polsat.
– Rdzeniowy zanik mięśni to choroba degeneracyjna, która doprowadza do obumierania komórek ruchowych w rdzeniu kręgowym odpowiedzialnych za przekazywanie impulsów z mózgu do mięśni. Obumieranie tych komórek w rdzeniu kręgowym prowadzi do tego, że wszystkie mięśnie ulegają osłabieniu i zanikowi, również te odpowiedzialne za oddychanie. W tych najcięższych postaciach choroby jednym z najpoważniejszych powikłań jest właśnie niewydolność oddechowa – mówi agencji Newseria Biznes prof. dr hab. n. med. Katarzyna Kotulska-Jóźwiak, przewodnicząca Zespołu Koordynacyjnego ds. Leczenia Chorych na Rdzeniowy Zanik Mięśni z Kliniki Neurologii i Epileptologii w Instytucie „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”.
Rdzeniowy zanik mięśni to ciężka choroba genetyczna, powstaje z powodu mutacji w genie SMN1, powodującej obumieranie neuronów w rdzeniu kręgowym odpowiadających za skurcze i rozkurcze mięśni. Brak impulsów nerwowych prowadzi do postępującego zaniku mięśni szkieletowych, a w ostateczności do częściowego lub całkowitego paraliżu. Szacuje się, że w Polsce na SMA choruje ok. 1000 osób, a co roku ok. 50 dzieci rodzi się z tym schorzeniem. W ostatnich latach doszło do przełomu w jej leczeniu, do czego przyczynił się lek nusinersen podawany pacjentom w ramach programu lekowego.
– Jestem mamą dziecka, które przyjmuje nusinersen już od czterech lat, i widzę ogromne efekty. Mój syn nie trzymał głowy, nie był w stanie utrzymać pozycji pionowej, nie siedział. Teraz uczy się chodzić, a skok osiągnięty dzięki lekowi i intensywnym pracom rehabilitacyjnym jest ogromny. Nusinersen wyhamowuje chorobę i daje szansę na postęp w leczeniu, a bardzo wcześnie podany dość skutecznie opanowuje objawy – podkreśla Katarzyna Pedrycz, wiceprezes Fundacji SMA.
Dziś programem lekowym jest objętych ponad 700 osób, czyli ponad 70 proc. populacji chorych, i jest on realizowany w 29 ośrodkach w Polsce. Nusinersen to pierwsza skuteczna terapia w leczeniu rdzeniowego zaniku mięśni, która na świecie została zarejestrowana pięć lat temu, a już w 2019 roku w Polsce została włączona do refundacji. Tempo wdrażania tej terapii jest tak szybkie, że Polska staje się europejskim liderem w leczeniu SMA – jest jedynym krajem, który włączył do leczenia tak dużą liczbę chorych w tak krótkim czasie.
Jak podkreślają eksperci, efekty tej terapii są bardzo dobre. Nawet chorzy z ciężkim przebiegiem SMA odzyskują część utraconych funkcji ruchowych.
– U każdego pacjenta osiągamy przynajmniej tę brzegową skuteczność rozumianą jako stabilizacja. U większości chorych widzimy zdecydowanie poprawę – do oceny tego służą skale punktowe, które dopasowujemy do stanu pacjenta – zaznacza prof. Katarzyna Kotulska-Jóźwiak.
Do czasu wprowadzenia nowoczesnych metod opieki oddechowej i leczenia farmakologicznego SMA była najczęstszą genetyczną przyczyną śmierci dzieci do drugiego roku życia. Badania wskazują, że najbardziej skuteczne jest wdrożenie terapii, jeszcze zanim wystąpią objawy. Dlatego w tym roku resort zdrowia zadecydował o rozpoczęciu wśród noworodków badań przesiewowych pod kątem SMA. Program jest wdrażany stopniowo w kolejnych województwach. Do końca 2022 roku badanie obejmie cały kraj.
– Mamy wykonanych ponad 30 tys. badań i troje dzieci zidentyfikowanych w tym przesiewie. Wczesne rozpoznanie i rozpoczęcie terapii w okresie przedobjawowym, czyli zanim jeszcze choroba jest widoczna, daje szanse na zupełnie prawidłowy rozwój ruchowy dzieci – wskazuje przewodnicząca Zespołu Koordynacyjnego ds. Leczenia Chorych na Rdzeniowy Zanik Mięśni z Kliniki Neurologii i Epileptologii w Instytucie „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”.
Wyniki badania klinicznego NURTURE wskazują, że w grupie 25 dzieci z SMA poddanych leczeniu w pierwszych sześciu tygodniach życia, jeszcze przed wystąpieniem objawów, wszystkie samodzielnie oddychają, a 96 proc. potrafi chodzić.
– Fakt dopełnienia badaniami przesiewowymi tej naszej rzeczywistości, w której już mamy leczenie, rozwiązuje wiele naszych problemów. Nie jest tak, że pozbędziemy się SMA, bo jest to choroba genetyczna, ale jej objawy będą mogły być bardzo szybko opanowane, praktycznie zminimalizowane – ocenia Katarzyna Pedrycz. – To oznacza, że nie będziemy mówili o śmiertelnej chorobie, tylko przewlekłej chorobie z mniejszymi lub większymi objawami. Jest to ogromny przełom.
Jak podkreśla wiceprezes Fundacji SMA, te zmiany pozytywnie wpłynęły na życie chorych z SMA i ich rodzin. Nadal jednak potrzebują one dużo wsparcia. Temu miała służyć prowadzona w sierpniu – miesiącu szerzenia wiedzy o SMA – ogólnopolska kampania edukacyjna „Wilk opowiada o SMA – znani i lubiani czytają bajki dla dzieci” prowadzona przez Fundację SMA i Fundację Polsat pod patronatem Polskiego Towarzystwa Neurologów Dziecięcych. Jacopo Casiraghi, autor bajek, opisał w nich drogę od momentu szukania diagnozy, poprzez uzyskanie pomocy w codziennym funkcjonowaniu, do momentu pojawienia się w 2016 roku pierwszego na świecie leku, który zatrzymuje jej postęp i przynosi ogromną nadzieję na normalne życie.
– Nusinersen odmienił jakość życia pacjentów i ich rodzin. Jest lepiej, ale moje zadanie pozostaje niezmienne, ponieważ ta ciężka choroba wywołuje w ludziach strach i negatywne emocje, ale nie odbiera im marzeń, nadziei, wiary, poczucia sensu. Nowe leki zdecydowanie pomagają, ale wewnętrzne emocje targające moimi pacjentami nie uległy zmianie. SMA nadal jest straszliwym potworem, z którym trzeba walczyć – przekonuje Jacopo Casiraghi, psycholog z Centro Clinico „Nemo” w Mediolanie, autor książki „Wilk opowiada o SMA”
W kampanię zaangażowali się dziennikarze, aktorzy, rodziny osób chorych na SMA oraz dorośli z tą chorobą. Oni wszyscy czytali kolejne bajki, które pokazują, z jakimi ograniczeniami wiąże się SMA oraz z jakimi wyzwaniami muszą się zmierzyć chorzy i ich bliscy.
– Głównym przesłaniem książki jest otwartość na ludzi niezależnie od różnic. Każdy jest inny i powinien być z tego dumny. Takie jest podstawowe przesłanie mojej książki – ocenia Jacopo Casiraghi. – Napisałem 15 nowych opowiadań o SMA. Zebrałem je wszystkie w nowej książce pod tytułem „Wilk zjada SMA”. Dobór tytułu wynika z pojawienia się nowych leków na tę chorobę. Są nowe historie i nowe odczucia związane z SMA, które starałem się ująć w tej książce. Mam nadzieję, że trafi do publikacji najpóźniej za rok.
– W odniesieniu do wszystkich chorób rzadkich, a do takich należy rdzeniowy zanik mięśni, bardzo ważne jest uwrażliwienie społeczne po to, żeby chorzy nie tylko znaleźli zrozumienie w swoim najbliższym otoczeniu, zrozumienie dla swoich potrzeb, niepełnosprawności, ale także w społeczeństwie. Podejście do osób z chorobami rzadkimi nie może być takie jak podejście do osób z chorobami powszechnymi, zwłaszcza do chorób przewlekłych, które są z człowiekiem na całe życie i przez całe życie wymagają wsparcia – mówi prof. dr hab. n. med. Katarzyna Kotulska-Jóźwiak.
Czytaj także
- 2022-05-20: Kawa zaczyna odgrywać ważną rolę w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Lekarze zalecają trzy–pięć filiżanek dziennie
- 2022-05-05: Chorzy na epilepsję boją się do niej przyznawać. Mimo że większość z nich normalnie funkcjonuje, to ze wstydu wycofują się z życia społecznego
- 2022-05-02: W tym tygodniu zaczyna się maturalny maraton. Polscy uczniowie stracili przez pandemię i reformę szkolnictwa dwa lata edukacji
- 2022-04-22: Wykorzystanie grafenu w Sieci Badawczej Łukasiewicz [przebitki]
- 2022-03-10: Przewlekła choroba nerek zabija po cichu całymi latami. Skraca życie nawet o 13 lat
- 2022-03-03: W maju do szpitali może trafić nawet kilka tysięcy pacjentów z chorobami płuc. Przez nową wycenę NFZ nie będą mogli już korzystać z respiratorów w domach
- 2022-03-04: Liczba badań klinicznych w Polsce bije rekordy. Wpływ na to mają kompetencje badaczy, niższe koszty i wyższa produktywność ośrodków
- 2022-03-29: Niektóre badania kliniczne wciąż omijają polski rynek. Jego potencjał jest jednak ogromny
- 2022-03-23: Trwają prace nad ustawą o badaniach klinicznych. Nowe przepisy będą lepiej chronić pacjentów i przyspieszą proces uruchamiania badań
- 2022-03-14: Coraz więcej zastosowań radiofarmaceutyków. Nowe odkrycia dają szanse na wyleczenie raka tarczycy i przyspieszenie diagnostyki raka prostaty
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Firma

Warszawa dołącza do prestiżowego grona. Miasto wyrasta na jednego ze start-upowych liderów
Stolica Polski z każdym rokiem umacnia swoją pozycję jako ważny i prężnie rozwijający się hub dla start-upów. Na potencjał tutejszego rynku wpływają m.in. wykształcona kadra techniczna, coraz większe zainteresowanie ze strony międzynarodowych funduszy i rozwinięty ekosystem wspierania innowacji. Warszawa dołączyła właśnie do prestiżowego grona miast, które mają własną edycję przewodnika „Startup Guide”. Ma on ułatwić początkującym przedsiębiorcom, również z zagranicy, start na tutejszym rynku. – To niesamowite, że ktoś w Bostonie będzie mógł wziąć go do ręki i pomyśleć: „może warto byłoby zacząć robić coś ciekawego w Europie, właśnie w Warszawie” – mówi Aureliusz Górski, dyrektor wykonawczy Fundacji Venture Café Warsaw, współinicjator przewodnika
Prawo
Dzieci z Ukrainy są łatwym łupem dla handlarzy ludźmi. W ewakuowaniu ich do bezpiecznych miejsc pomagają amerykańskie fundacje

Wojna w Ukrainie stanowi bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia 7,5 mln dzieci. Według oficjalnych danych z początku maja od początku eskalacji konfliktu zginęło ich ponad 230, a kilkaset zostało rannych, ale UNICEF podkreśla, że w rzeczywistości te liczby mogą być dużo wyższe. W tej chwili tylko w samej Ukrainie 3 mln dzieci potrzebuje pilnej pomocy humanitarnej. Szacuje się też, że ok. 60 proc. z nich musiało opuścić swoje domy, a chaos związany z przemieszczaniem się ludności na dużą skalę wykorzystują handlarze ludźmi. – Wkraczają do sierocińców, korzystając na chaosie i braku nadzoru. Kiedy uda im się zdobyć paszporty dla tych dzieci, tracimy je na zawsze – mówi James Zumwalt z grupy Aerial Recovery.
Konsument
TikTok ogłasza współpracę z partnerami pozarządowymi. Chce promować różnorodność i bezpieczeństwo cyfrowe twórców

Użytkownicy platform cyfrowych są coraz bardziej świadomi i coraz większą wagę przywiązuje się w nich do budowania kultury różnorodności i inkluzywności. Chodzi o różnego typu inicjatywy, które z jednej strony będą właściwie i szeroko eksponować grupy społeczne dotychczas słabo reprezentowane, z drugiej – o zwalczanie mowy nienawiści i edukowanie. – Takie działania to od lat priorytet TikToka – podkreślają przedstawiciele serwisu, którego liczba użytkowników dynamicznie rośnie z miesiąca na miesiąc. Platforma tylko w IV kwartale ubiegłego roku usunęła ponad 85 mln filmów z obraźliwymi treściami, w tym 90 proc., zanim jeszcze ktokolwiek zdążył je wyświetlić.
Współpraca

Obsługa konferencji prasowych
Zapraszamy do współpracy przy organizacji konferencji prasowych. Nasz doświadczony i kompetentny zespół sprosta każdej realizacji. Dysponujemy nowoczesnym, multimedialnym centrum konferencyjnym i biznesowym w samym sercu Warszawy. Zapraszamy do kontaktu w sprawie oferty.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.