Newsy

Powodzie w Polsce będą coraz częstsze ze względu na zmiany klimatyczne. Brakuje długofalowej polityki zarządzania ryzykiem powodziowym

2019-08-05  |  06:20

W Polsce potrzebna jest długofalowa polityka zarządzania ryzykiem powodziowym – podkreśla Jacek Engel z Koalicji Ratujmy Rzeki. Jak ocenia, kilka elementów, które przyczynią się do poprawy bezpieczeństwa powodziowego, można wprowadzić od ręki, już teraz. Jednym z nich jest m.in. analiza wszystkich nowych inwestycji pod kątem ich wpływu na ryzyko powodziowe. To istotne o tyle, że w kolejnych latach sytuacja będzie się pogarszać: intensywnych opadów i powodzi będzie coraz więcej, do czego przyczynią się postępujące zmiany klimatyczne.

Skutki powodzi to nie tylko zaniedbania administracji. My trochę sami robimy sobie krzywdę, nawet na wsiach mieszkańcy muszą mieć elegancko zabetonowane podwórka, żeby nie chodzić po błocie, co powoduje, że woda nie wsiąka w podłoże, ale po nim spływa. Gdzieś musi, więc spływa do rzek. Z drugiej strony, administracja też niespecjalnie zajmuje się problemem. Wystarczyłoby wydać podręczniki o tym, w jaki sposób wspierać tę naturalną, lokalną retencję, pokazać ludziom, jak budować na tych wrażliwych terenach, i wtedy straty byłyby dużo mniejsze. Natomiast władza woli budować wały i zbiorniki, bo wtedy można przeciąć wstęgę na otwarciu i pokazać jakiś efekt – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Jacek Engel z Koalicji Ratujmy Rzeki.

W maju tego roku – w związku z intensywnymi opadami, które przyczyniły się do podniesienia poziomu rzek – fala powodzi i podtopień przetoczyła się przez południe i wschód Polski. W najtrudniejszej sytuacji znalazły się Podkarpacie i Małopolska oraz województwa śląskie i świętokrzyskie, dla których IMiGW wydał najwyższe alerty III stopnia. W usuwaniu skutków powodzi i nawałnic uczestniczyły m.in. państwowa i ochotnicza straż pożarna, Wojska Obrony Terytorialnej, Straż Graniczna i wolontariusze.

W ostatnich latach mamy bardzo intensywny proces regulacji małych rzek, potoków i strumieni, który wbrew temu, co się mówi, znacząco zwiększa ryzyko powodziowe, ponieważ ta woda wcześniej gdzieś na lokalnych mokradła wsiąkała jak w gąbkę. Teraz spływa, co możemy porównać do spływu wody rynną. I tymi małymi rynnami woda spływa do większych rzek, w końcu trafia do Wisły, a w efekcie mamy falę powodziową na Wiśle – mówi Jacek Engel.

Jak podkreśla, duże powodzie – takie, jakie miały miejsce w 1997 czy 2010 roku – powodują tylko połowę strat. Druga połowa spowodowana jest małymi, lokalnymi wezbraniami, których przyczyną jest uszczelnienie powierzchni – w efekcie woda nie ma gdzie wsiąkać, zalewając domy, piwnice i drogi. W tym roku tylko w powiecie brzeskim, gdzie nie wylała żadna większa rzeka, a największe szkody powstały przez podniesienie wód gruntowych, straty finansowe zostały oszacowane na 9,5 mln zł.

Co istotne, w kolejnych latach sytuacja będzie się zaostrzać: niekorzystnych zjawisk pogodowych i powodzi będzie coraz więcej, do czego przyczynią się postępujące zmiany klimatyczne.

– Ostatnie prognozy Międzynarodowego Panelu ds. Zmian Klimatu pokazują, że w Polsce również wzrośnie ilość opadów, szczególnie w okresie zimowym i wczesnowiosennym, ale generalnie te opady będą też dużo bardziej gwałtowne. To oznacza, że będziemy mieć krótkotrwałe deszcze nawalne, które powodują gwałtowne przybory wody, gwałtowne spływy powierzchniowe. Ta woda gdzieś w końcu musi wylądować i często niestety ląduje w naszych domach – mówi Jacek Engel.

Ekspert podkreśla, że w Polsce potrzebna jest długofalowa polityka zarządzania ryzykiem powodziowym. Natomiast kilka elementów, które przyczynią się do poprawy bezpieczeństwa powodziowego, można wprowadzić od ręki, już w tej chwili. Jednym z nich jest m.in. analiza wszystkich nowych inwestycji pod kątem ich wpływu na ryzyko powodziowe.

– Budujemy drogi, ale nikt nie bierze pod uwagę tego, że woda z tych dróg musi gdzieś spłynąć. Potem mamy takie sytuacje, że np. woda z budowanej autostrady czy drogi ekspresowej spływa do małej rzeczki i znajdująca się w pobliżu wieś nagle zostaje zalana. Dlatego wszystkie tego typu inwestycje muszą być analizowane właśnie pod kątem wpływu na ryzyko powodziowe – podkreśla Jacek Engel. – Kolejna rzecz to analiza obwałowań, bo w dalszym ciągu istnieją obwałowania, które nie chronią niczego poza polem buraków. Trzeba je rozebrać albo przynajmniej odsunąć od rzeki. To się dzieje na Renie na bardzo dużą skalę, z kolei w Polsce mamy już pierwszy taki przykład nad Odrą, gdzie obwałowania są odsuwane od rzeki w okolicach Domaszkowa i Tarchalic.  

Kalendarium

Więcej ważnych informacji

Kongres MOVE

Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Infrastruktura

Sektor ochrony zdrowia odpowiada za większe emisje CO2 niż lotnictwo. Zielone zmiany wymagają drastycznego przyspieszenia

Sektor ochrony zdrowia ponosi znaczące konsekwencje wynikające z rosnącej liczby ekstremalnych zjawisk klimatycznych, ale też poważnego zanieczyszczenia powietrza, a koszty z tym związane będą rosły. Z drugiej strony sam sektor też się przyczynia do zmian klimatycznych – odpowiada za 4 proc. emisji CO2, czym wyprzedza takie branże jak żegluga czy lotnictwo. O potrzebie przyspieszenia zielonych zmian w ochronie zdrowia coraz więcej się mówi, ale to wymaga konkretnych działań. Temu ma służyć powołana właśnie do życia Zielona Koalicja dla Zdrowia, w której uczestniczy prawie 30 podmiotów i której patronuje m.in. Narodowy Fundusz Zdrowia.

Ochrona środowiska

Nowa kadencja samorządów pod znakiem działań energetycznych i klimatycznych. 15 mld euro z UE może przyspieszyć zmiany w tym zakresie

Do wyborów samorządowych pozostał nieco ponad tydzień. Jak pokazuje nowy raport Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju, na samorządowców nadchodzącej kadencji będzie czekać wiele wyzwań związanych z energetyką i polityką klimatyczną, które wynikają zarówno z regulacji UE, jak i oczekiwań społecznych. Jednak w praktyce możliwości aktywnego działania samorządów w tym obszarze są tak szerokie, jak umożliwiają im to regulacje prawne. – Tutaj pewnych rozwiązań po prostu nie ma albo są w dość dokuczliwy sposób szczegółowe i stwarzają samorządom duże trudności. Dlatego potrzebna jest interwencja rządu, żeby umożliwić samorządom aktywne działania – ocenia dr Wojciech Szymalski, prezes Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju.

Prawo

Postęp technologiczny rewolucjonizuje pracę specjalistów ds. finansów. Stają się strategicznymi doradcami biznesu

Częste zmiany regulacyjne i postęp technologiczny wymuszają na specjalistach ds. finansów ciągłe nabywanie nowych kompetencji, doszkalanie i uaktualnianie swojej wiedzy. Ci, którzy potrafią się dostosować do szybkich zmian i wesprzeć swoimi umiejętnościami rozwój biznesu, mogą jednak liczyć na większe możliwości rozwoju kariery. – Finanse operują w świecie, który coraz szybciej się zmienia. To powoduje, że w przyszłości ludzie z obszaru finansów będą musieli poświęcać dużo więcej energii na to, żeby dotrzymać tempa – mówi Kuba Neneman, head of finance.ai, commercial data science manager w Shellu.

Partner serwisu

Instytut Monitorowania Mediów

Szkolenia

Akademia Newserii

Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a  także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.