Czy architektura może nie przyczyniać się do katastrofy klimatu?

21 kwietnia, w krakowskim Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha, odbyła się debata pt. Czy architektura może nie  przyczyniać się do katastrofy klimatu? To ostatnie wydarzenie z cyklu towarzyszącego wystawie „Eksperyment. Materiał. Architektura”, japońskiego architekta Kengo Kumy. Do rozmowy zaproszono znakomite autorytety z branży: Roberta Koniecznego, Przemysława Powalacza, Jolantę Starzak, Kacpra Kępińskiego i Urszulę Forczek-Brataniec.

Odpowiedzialność w słusznej sprawie

- Obecnie mamy czas nieodwracalnych przemian. Architektura musi znaleźć kierunek, w którym powinna podążać. Na nowo musimy się zastanowić, jak teraz budować, co robić, aby ratować ten świat. Z jednej strony musimy oszczędzać, a z drugiej zdecydowanie postawić na innowacyjność – mówi architekt Robert Konieczny, z pracowni KWK Promes. W dobie katastrof klimatycznych i w kontekście tego, że budynki wraz z eksploatacją odpowiadają nawet za 40 procent globalnej emisji dwutlenku węgla, podczas debaty rozmawiano o tym, jak wygląda odpowiedzialność architektów w świecie zdominowanym przez paradygmat ciągłego wzrostu. Analizowano, w jaki sposób tworzyć projekty, które nie będą szkodzić, lub będą szkodzić mniej, począwszy od funkcji budynków, ponownego ich użytku, po zastosowane materiały wykończeniowe. Debatowano o tym, czy architektura może, a nawet powinna przynosić zmiany. – Jako architekci nieustannie rozważamy i rozmawiamy o wpływie architektury na klimat. W społeczeństwie pokutuje przecież przekonanie, że architektura to budowanie i beton. Tymczasem coraz częściej i chętniej buduje się w drewnie. Architekturę należy traktować jako system naczyń połączonych. Bardzo ważnym aspektem jest tu urbanistyka, czyli to w jaki sposób te wszystkie elementy architektury tworzą nasz codzienny krajobraz. Architektura jest też kulturą i uczy nas żyć w szacunku do natury. Pomaga szukać scenariuszy, które ułatwiają nam budowanie ekologiczne czy to z betonu czy z drewna – mówi Jolanta Starzak – architekta i urbanistka, członkini Wielkopolskiej Okręgowej Izby Architektów oraz Izby Architektów w Holandii.

Do dyskusji, prowadzonej przez Dorotę Leśniak-Rychlak, redaktorkę naczelną kwartalnika „Autoportret. Pismo o dobrej przestrzeni”,  zaproszono znakomitych prelegentów. Wzięli w niej udział: Urszula Forczek-Brataniec – od wielu lat pracująca w Instytucie Architektury Krajobrazu Politechniki Krakowskiej, obecnie jako profesor tej uczelni. Od 2007 roku związana z pracownią architektoniczną eM4. Pracownia Architektury Brataniec, aktywnie działa w stowarzyszeniach i radach naukowych w kraju i zagranicą.

Z ramienia KWK Promes wystąpił właściciel biura, Robert Konieczny –  niezależny ekspert Fundacji Miesa van der Rohe,  dwunastokrotnie nominowany do Nagrody im. Miesa van der Rohe. Znany w środowisku autor nagradzanych projektów domów jednorodzinnych, a także realizacji publicznych, m.in Centrum Dialogu „Przełomy” w Szczecinie, jest także jednym z najczęściej publikowanych za granicą polskich architektów. Jego realizacje znalazły się w najważniejszych publikacjach, w tym dwukrotnie w The Phaidon Atlas of Contemporary World Architecture – serii książek wydawnictwa Taschen.  W dyskusji wzięli udział także Przemysław Powalacz – prezes zarządu Geberit Polska od 2015 roku, Kacper Kępiński – architekt, krytyk architektury, kurator wystaw architektonicznych oraz Jolanta Starzak – architektka i urbanistka, członkini Wielkopolskiej Okręgowej Izby Architektów oraz Izby Architektów w Holandii.

Geberit mecenasem wystawy

- Trzeba się zastanowić nad tym czy wzrost jest rozwojem i w jaki sposób firma może generować wartość ekonomiczną, ale jednocześnie zwiększyć dobrostan ludzi korzystających z produktów, które wytwarza. Geberit inwestuje w pewne obszary znacznie więcej niż konkurencja, zdarza się, że nasze projekty rozwojowe trwają dłużej niż powinny. 98% pracowników firmy identyfikuje się z produktem, przy którym pracuje. One są zaprojektowane, aby działać przez lata. Nasze doświadczenie prowadzą nas do takich decyzji, ze do starych stylistycznie spłuczek projektujemy nowe przyciski. Tak się stało w jednym z dużych warszawskich hoteli, w którym przekonaliśmy inwestora, aby pozostawił stelaże, bo są tam zaledwie 17 lat, a my wyprodukowaliśmy nowy w pełni kompatybilne przyciski, chociaż w naszym interesie byłoby te stelaże wymienić. Doskonalimy proces produkcyjny, próbując go doprowadzić do perfekcji. Stawiamy na niezawodność, bezpieczeństwo, a przede wszystkim trwałość - mówi Przemysław Powalacz, Prezes Geberit Polska.

Firma Geberit słynie z działań wspierających współczesną sztukę i architekturę, a także dostarcza wyposażenia łazienkowego w znanych obiektach architektonicznych. Tak stało się również w przypadku jednej z realizacji Kengo Kumy – produkty Geberit znaleźć można w zaprojektowanym przez Japończyka obiekcie Dundee, muzeum designu, mieszczącym się w szkockim mieście Dundee.

W trakcie trwania krakowskiej wystawy, firma Geberit objęła mecenat nad wszystkimi działaniami związanymi z prezentacją dokonań tego niezwykłego architekta, którego magazyn „Time” uznał za jednego ze stu najbardziej wpływowych ludzi na świecie. Warto wspomnieć, że to jedyny architekt, który trafił do tego prestiżowego zestawienia. Debata w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha była zwieńczeniem wystawy Kengo Kumy, która zakończyła się 3 maja 2022r.

Więcej informacji na www.geberit.pl