Inwestycje w zieloną infrastrukturę: sektor publiczny nie poradzi sobie sam

Zwiększenie inwestycji w infrastrukturę przyjazną dla klimatu ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa energetycznego i żywnościowego w miarę przechodzenia do niskoemisyjnej przyszłości.

Infrastruktura odpowiada obecnie średnio za ponad dwie trzecie światowych emisji gazów cieplarnianych, dlatego też tak ważne jest aby projekty infrastrukturalne były dobrze zaplanowane, z większym naciskiem na zmiany klimatu i program zrównoważonego rozwoju. 

Ponadto, na przykład według dokonanej przez Allianz Trade oceny pakietu inwestycyjnego niemieckiego rządu – tzw. wielkanocnego ("Osterpaket"), planowane inwestycje naszych zachodnich sąsiadów w infrastrukturę przyjazną dla klimatu mimo iż ambitne, to nadal są niewystarczające, aby spełnić niemieckie deklaracje w zakresie przeciwdziałania zmianie klimatu. (w załączonym, pełnym opracowaniu Działu Analiz Allianz jako referencyjny cel klimatyczny przyjęto 1,5°C). Konieczna jest więc partycypacja sektora prywatnego w planowaniu i wprowadzaniu „zielonej rewolucji”, nawet w krajach o największych zasobach środków publicznych, jak kraje E. Zachodniej.

W 2017 roku Global Infrastructure Hub (GIH) oszacował ilościowo lukę inwestycyjną (zielonych inwestycji) na 15bln USD do 2040 roku (przy czym obecne szacunki określają ją na poziomie nawet 40 bln USD tylko do 2030 roku). Więcej – w pełniej wersji raportu, poniżej streszczenie jego tez.

STRESZCZENIE

• Wojna w Ukrainie uświadamia nam, że aby zapewnić bezpieczeństwo energetyczne i żywnościowe w miarę realizacji planów dotyczących niskiej emisji dwutlenku węgla w przyszłości, konieczna jest intensyfikacja inwestycji w infrastrukturę przyjazną dla klimatu. W opinii Allianz Trade dobrze zaplanowane projekty zielonej infrastruktury nie tylko przyczyniają się do zwiększenia potencjalnego wzrostu produkcji i wzmocnienia odporności, ale mogą również pomóc w zmniejszeniu śladu węglowego, który towarzyszy postępowi gospodarczemu.

• Jednak obecne plany inwestycji publicznych samodzielnie nie będą wystarczającym środkiem zapewniającym strategiczną zmianę równowagi w kierunku infrastruktury przyjaznej dla klimatu. Pozostają poważne luki inwestycyjne, zwłaszcza w zakresie energii i sieci elektrycznej (w Europie od 1,6% i 1,3% PKB rocznie odpowiednio w Hiszpanii i Francji do 0,6% i 0,4% we Włoszech i Niemczech), w przypadku których potrzeby inwestycyjne są największe. Inwestycje publiczne mogą jednak stać się katalizatorem dla zwiększenia udziału prywatnego, zwłaszcza w zakresie zielonej infrastruktury. Allianz Trade szacuje, że na jeden punkt procentowy wzrostu inwestycji publicznych, inwestycje prywatne wzrastają o 0,51 punktu procentowego. Ekologiczny "mnożnik" jest jeszcze większy.

• Większy udział sektora prywatnego w planowaniu, budowie i eksploatacji infrastruktury może pomóc złagodzić ograniczenia sektora publicznego w zakresie finansowania zielonej transformacji – wynika z analiz Allianz Trade. Kluczowe znaczenie dla mobilizacji kapitału prywatnego będą miały w szczególności towarzystwa ubezpieczeń na życie i fundusze emerytalne. Inwestycje w infrastrukturę mogą przynosić przewidywalne zyski i stabilne przepływy pieniężne, stanowiące naturalny sposób kompensaty zobowiązań długoterminowych.

• Mobilizacja długoterminowego finansowania będzie wymagała stworzenia sprzyjającego otoczenia legislacyjnego dla inwestycji w zieloną infrastrukturę. Z ustaleń Allianz Trade, opartych na obszernym zbiorze danych dotyczących kredytów na realizację projektów, wynika że istnieje wystarczający zakres możliwości stosowania niższych opłat za kapitał dla inwestycji w infrastrukturę, które mają korzystniejszy profil ryzyka niż zadłużenie korporacyjne. W szczególności zaś wydaje się, że brak płatności występuje w przypadku „zielonych projektów” w perspektywie 10 lat w o połowę mniejszej liczbie przypadków niż w odniesieniu do „brązowych projektów”, przy czym różnica ta jest bardziej widoczna na rynkach wschodzących niż w gospodarkach rozwiniętych. Opłaty za kapitał, które uwzględniają malejące z czasem ryzyko obniżenia ratingu długu infrastrukturalnego, mogłyby w warunkach zacieśniania polityki pieniężnej potencjalnie uwolnić kosztowny kapitał; pomogłoby to zmobilizować środki na finansowanie infrastruktury - a tym samym promować zieloną transformację.