Euler Hermes: potwierdzone spowolnienie gospodarcze Polski

AUTOR ANALIZY
MANFRED STAMER
Starszy Ekonomista Euler Hermes

• Realny PKB Polski wzrósł o +4.0% w 2019, co oznacza spadek z poziomu +5.1% w 2018 r.
• Głównym motorem napędowym wzrostu w 2019 r. był popyt krajowy (+3.6 p.p.),
• Konsumpcja prywatna wzrosła o +3.9%, co oznacza spadek z +4.3% w 2018 r.
• Wskaźnik PMI dla przemysłu spadł do kwartalnej średniej 46.8 punktów w IV kw. 2019 r., poziomu najniższego od ponad 10 lat.
• Prognozujemy dalsze całoroczne spowolnienie wzrostu gospodarczego na poziomie +3.2%, ale ze stopniowym ożywieniem w kolejnych kwartałach.

Oczekiwane spowolnienie wzrostu gospodarczego Polski w 2019 r. zostało potwierdzone. Realny PKB wzrósł o +4.0% w roku jako całości, co oznacza spadek z poziomu +5.1% w 2018 r. i osiągnięcie wartości nieco poniżej prognozy konsensusu (+4.2%), według wstępnych danych szacunkowych. Informacje dotyczące strony popytowej dostępne są tylko częściowo, ale wskazują, że głównym motorem napędowym wzrostu w 2019 r. był popyt krajowy (+3.6 p.p.), podczas gdy wkład eksportu netto wyniósł +0.4 p.p. Konsumpcja prywatna wzrosła o +3.9%, co oznacza spadek z +4.3% w 2018 r. Dzięki kontynuowanemu wykorzystaniu funduszy UE na kwalifikujące się projekty, inwestycje trwałe wciąż jeszcze odnotowały wzrost +7.8% w ostatnim roku, chociaż nieco poniżej poziomu +8.9% uzyskanego w 2018 r. Zapasy odjęły -0.8 p.p. od całościowego wzrostu PKB w 2019 r., będąc tym samym głównym elementem przyczyniającym się do rocznego spowolnienia.
Dane z całego roku sugerują znaczne zwolnienie wzrostu w ostatnim kwartale 2019 r., dopełniając stały trend spadkowy w kwartalnych wskaźnikach wzrostu w trakcie roku. 
Dane PKB za IV kw. nie zostały jeszcze przekazane, ale dane za rok jako całość wskazują, że wzrost rok do roku (r/r) znacząco zwolnił do +2.7% w IV kw. z +3.9% w III kw., +4.6% w II kw. i +4.8% w I kw. Te wniosek jest potwierdzony przez podobny stały spadek wzrostu produkcji przemysłowej, który osiągnął najniższy poziom od trzech lat +3.0% r/r w IV kw. Ponadto wskaźnik PMI dla przemysłu spadł do kwartalnej średniej 46.8 punktów w IV kw., poziomu najniższego od ponad 10 lat.
Dla 2020 r. Euler Hermes prognozuje dalsze całoroczne spowolnienie wzrostu gospodarczego na poziomie +3.2%, ale ze stopniowym ożywieniem w kolejnych kwartałach. 
Patrząc na dane miesięczne, wskaźnik PMI dla przemysłu, a także jego podkomponenty, nowe zamówienia i nowe zamówienia eksportowe faktycznie osiągnęły najniższe poziomy w październiku 2019 r. i odnotowały lekkie ożywienie pod koniec ubiegłego roku. W konsekwencji, przewidujemy, że realny wzrost PKB osiągnie najniższy poziom na przełomie roku i prognozujemy stopniowe ożywienie (z poziomu +2.7% r/r odnotowanego w IV kw.) w trakcie 2020 r.
Co to znaczy dla przedsiębiorstw? Opublikowane niedawno dane pokazują, że liczba upadłości przedsiębiorstw ustabilizowała się w 2019 r. (977 przypadków, -1% spadek z 988 przypadków w 2018 r.), po trzech latach znaczących wzrostów. Ten stan odzwierciedla, przynajmniej częściowo, fakt, że spadek marży zysku przedsiębiorstw niefinansowych dobiegł końca w ubiegłym roku. Dlatego w połączeniu z naszą opisaną powyżej prognozą wzrostu gospodarczego spodziewamy się kolejnego roku stabilizacji liczby upadłości w 2020 r.