Przedsiębiorstwa społeczne w dobie epidemii

W Polsce jest ich już kilka tysięcy, m.in. zatrudniają osoby z niepełnosprawnościami czy osoby tuż przed emeryturą, migrantów, dzieci opuszczające domy dziecka, wspomagają lokalnych rolników, znajdują ekologiczne warianty produktów i usług. Ich sytuacja zdaje się być szczególnie trudna w dobie kryzysu spowodowanego epidemią – zagrożone są miejsca pracy osób, które nie znajdą nigdzie indziej zatrudnienia. Akcję wspiera aktor Artur Barciś, który wystąpił w spocie kampanii dostępnym na stronie www.wlasniepoto.biz.pl. 

Kampania społeczna „Właśnie po to” ruszyła na kilka dni przed wprowadzeniem ograniczeń związanych z poruszaniem się obywateli po ulicach, zamykaniem placówek edukacyjnych, restauracji i kawiarni, klubów czy niektórych punktów usługowych. Od tego momentu przedsiębiorstwa społeczne podobnie, jak inne podmioty gospodarcze znalazły się w impasie – tracą lub już utraciły płynność finansową. Branże, w których działają tego rodzaju firmy, oparte są na kontakcie z drugim człowiekiem, w związku z tym, jak twierdzą eksperci z Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej, ich przychody spadły o średnio 75%, a często nawet 100%, straty mogą więc sięgać wiele setek tysięcy złotych. W przypadku przedsiębiorstw społecznych trwa walka nie tylko o płynność finansową, ale i o realizację ważnych, społecznych celów. Dziś wszyscy możemy im pomóc utrzymać miejsca pracy stworzone specjalnie dla setek osób zagrożonych wykluczeniem społecznym.

– Nasza kampania ma być potężną inspiracją – szczególnie, gdy trwa epidemia, dla tych osób, które chcą wejść na ścieżkę WŁAŚNIE PO TO, chcą podejmować świadome decyzje konsumenckie i w ten sposób pomnażać dobro – mówi Staśka Retmaniak, jedna z organizatorek kampanii, ze Stowarzyszenia BORIS. – Chcemy uświadomić każdemu m.in. jak duże znaczenie ma to, gdzie kupujemy i jakie produkty wybieramy. Dzięki temu możemy mieć wpływ na wiele istotnych aspektów naszego życia społecznego, np. wspieranie aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnościami – dodaje.

Kim są przedsiębiorcy społeczni? To organizacje rozwiązujące problemy społeczne za pomocą technik biznesowych, które wspierają takie wartości jak empatia, solidarność społeczna, przedsiębiorczość, zero waste, godna praca czy szacunek do drugiego człowieka. Są to m.in. lokalne pracownie krawieckie zatrudniające seniorów, kawiarnie zatrudniające osoby z autyzmem czy spółdzielnie socjalne wspierające sprzedaż od lokalnych rolników.

– Dokonując zakupów w przedsiębiorstwach społecznych, realnie możemy przyczynić się do tego, by biznes zmieniał świat na lepsze, wspierając np. tych, którzy długo byli bezrobotni lub tych, którzy z powodu swej niepełnosprawności nie odnaleźli się na  rynku pracy. Pamiętajmy, że stan zagrożenia wykluczeniem może dotyczyć każdego z nas. Wystarczy przekroczyć pięćdziesiątkę i stać się niewidzialnym dla rynku pracy. Doświadczyć kryzysu psychicznego czy przewlekłej choroby, aby oddalić się od środowiska. Sposobem na eliminację tych negatywnych zjawisk jest właśnie przedsiębiorczość społeczna – tłumaczy Daniel Prędkopowicz z Fundacji Fundusz Współpracy, która jest współorganizatorem kampanii.

Według danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w Polsce jest zarejestrowanych ponad 1200 przedsiębiorstw społecznych. Inne źródła, wskazują, że takich podmiotów może być nawet 3000. Tylko na Mazowszu działa ich blisko 400. – Przedsiębiorstwo społeczne może założyć każdy. Wystarczy mieć pomysł na biznes oraz wrażliwość społeczną – podpowiada Beata Juraszek-Kopacz z Fundacji Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, jedna z organizatorek kampanii. Jak wskazują dane, najczęściej są to podmioty działające w branży gastronomicznej, tj. kawiarnie zatrudniające osoby z niepełnosprawnością czy długotrwale bezrobotne; centra integracji społecznej przyuczające do zawodu krawca, florysty czy spawacza; fundacje lub stowarzyszenia, które w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dają zajęcie seniorom. – To miejsca na biznesowej mapie naszego kraju, które warto promować i wspierać, bo dla nich liczy się nie tylko zysk, ale i ludzie – dodaje.

„Właśnie po to” jest kampanią promującą ideę przedsiębiorczości społecznej w Polsce, a w szczególności na Mazowszu. Wspiera ją popularny aktor filmowy i teatralny – Artur Barciś, znany między innymi z roli niepełnosprawnego intelektualnie Janka Kaniewskiego w serialu „Doręczyciel”. Bohater filmu po śmierci matki postanawia zmienić swoje życie i usamodzielnić się. Zostaje listonoszem, co pozwala mu zyskać niezależność finansową. – Jankowi Kaniewskiemu ktoś zaufał i zobaczył w nim potencjał, ktoś dał mu pracę, a dzięki temu pomógł odzyskać samodzielność, poniekąd także godność. To, co robią przedsiębiorcy społeczni jest ogromnie ważne. Uważam, że koniecznie trzeba ich wspierać. Ludzie lubią pomagać, tylko trzeba im raz za razem pokazywać konkretne problemy oraz sposoby na ich rozwiązanie. Z tego powodu kampanie takie jak „Właśnie po to” są bardzo ważne i potrzebne – tłumaczy Artur Barciś, ambasador kampanii.

– Kampania skierowana jest do wszystkich, którzy są już zmęczeni ciągłą pogonią za pieniądzem i pracą w miejscach nastawionych wyłącznie na zysk liczony w monetach. Chcemy pokazać, że swoje umiejętności biznesowe mogą z powodzeniem wykorzystać w działaniach na rzecz lepszego świata.  Przedsiębiorstwa społeczne to dobre rozwiązanie również dla tych, którzy chcą odnaleźć się na rynku pracy, ale brakuje im specjalistycznych kwalifikacji. W ośrodkach wspierania ekonomii społecznej zespoły specjalistów pokazują, jak działa takie przedsiębiorstwo i wspierają na pierwszym etapie powstawania – wyjaśnia Edyta Obłąkowska-Woźniak z Fundacji Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych. –Wierzymy, że „Właśnie po to” zainspiruje ich do aktywności, np. założenia kawiarni lub stołówki w modelu spółdzielni socjalnej, która będzie nie tylko rozwiązywać ważne problemy społeczne, ale tworzyć atmosferę godnej pracy – dopowiada.

Kampania „Właśnie po to” ma charakter ogólnopolski oraz mazowiecki. Jej inspiratorami są Stowarzyszenie BORIS, Fundacja Fundusz Współpracy, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Stowarzyszenie Ośrodek Kultury i Aktywności Lokalnej w Krzesku, Stowarzyszenie Europa i My oraz Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej. Kampania dofinansowana ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego. Więcej informacji na temat kampanii społecznej znajduje się na stronie: www.wlasniepoto.biz.pl oraz w mediach społecznościowych pod hashtagiem #WlasniePoTo. Spot reklamujący kampanię: www.wlasniepoto.biz.pl/wideo/.