Różnorodność i równość w miejscu pracy. Wyniki badań napawają optymizmem

Jeszcze do niedawna zarządzanie różnorodnością czy włączająca kultura organizacyjna były pojęciami kojarzącymi się głównie z pracą w dużych międzynarodowych korporacjach. Najnowsze badania LeasingTeam Group pokazują jednak, że również mniejsze firmy mają w tej kwestii coraz więcej do powiedzenia. Już 8 na 10 przedsiębiorców prowadzi działania antydyskryminacyjne i antymobbingowe, a blisko 70 proc. edukuje w obszarze różnorodności, równości i włączania. Skąd ta nagła zmiana? Czy pracodawcy zaczęli dostrzegać potencjał inkluzywności?

Coraz więcej mówi się o tym, że organizacje, które chcą zyskać przewagę w dynamicznie zmieniającym się środowisku biznesowym, powinny budować zespoły zróżnicowane pod względem pokoleniowym, płciowym i kulturowym, gdzie każdy traktowany jest z szacunkiem, czuje się ważny i akceptowany. Koncepcja DEI (ang. Diversity, Equity, Inclusion) jest też nieodłącznym elementem działań ESG i choć do ich raportowania obecnie zobligowane są wyłącznie największe spółki i grupy kapitałowe, to większość firm zatrudniających powyżej 50 osób podejmuje działania wspierające różnorodność, równość szans i inkluzywność. Dane z opublikowanego pod koniec września br. raportu LeasingTeam Group „Czy  firmy w Polsce dbają o zrównoważony rozwój?” zdecydowanie napawają optymizmem. Okazuje się bowiem, że 81 proc. przedsiębiorstw ma politykę antydyskryminacyjną i antymobbingową, a ponad dwie trzecie prowadzi politykę równego wynagradzania niezależnie od płci czy pochodzenia (73 proc.), dba o dobrostan pracowników, wprowadzając elastyczne warunki pracy czy przerwy rodzicielskie (71 proc.) i prowadzi działania edukacyjne z obszaru DEI (69 proc.). Wyniki badań pozytywnie zaskoczyły nawet ekspertów od ESG i zrównoważonego rozwoju.

- Niezwykle pozytywne wrażenie zrobiły na mnie odpowiedzi na pytanie o działania podejmowane na rzecz różnorodności, równości i włączania pracowników. Prawie 70 proc. badanych firm szkoli pracowników w tym zakresie. A przecież jeszcze kilka lat temu tzw. diversity management właściwie nie istniał poza największymi korporacjami - mówi dr hab. Bolesław Rok, profesor zarządzania w Akademii Leona Koźmińskiego.

O tym, że nie są to tylko puste deklaracje, świadczy fakt, że już 49 proc. firm monitoruje i raportuje dane dotyczące różnorodności w zatrudnieniu, awansach i wynagrodzeniach. Niewiele mniej (48 proc.) prowadzi inicjatywy promujące i doceniające różnorodność pracowników, a dokładnie połowa przedsiębiorców rekrutuje w sposób wolny od uprzedzeń, standaryzując procesy czy wykorzystując narzędzia do anonimizacji aplikacji.

- Wiele analiz eksperckich potwierdza, że firmy posiadające zróżnicowane zespoły są bardziej efektywne i innowacyjne, a przy tym podejmują trafniejsze decyzje i lepiej szacują ryzyka rynkowe. To ogromna szansa zwłaszcza dla mniejszych przedsiębiorstw, działających w wysoce konkurencyjnym środowisku – komentuje Paulina Mazur, konsultantka HR, ekspertka ds. employer brandingu. - Pamiętajmy, że kandydaci również obserwują, co dzieje się na rynku i jak pracodawcy podchodzą do tych kwestii. Firmy, które traktują wszystkich sprawiedliwie i budują relacje z otoczeniem w sposób kompleksowy, mają większe szanse na przyciągnięcie i zatrzymanie najlepszych talentów – dodaje Paulina Mazur.

Szacunek i równe traktowanie wszystkich pracowników

Uczestników badania zapytano też o to, co ich zdaniem powinno mieścić się w ramach etycznej kultury organizacyjnej. Tu również nie odbyło się bez zaskoczeń. Okazuje się bowiem, że najmniej wskazań było na możliwość anonimowego zgłaszania nieprawidłowości i nadużyć w firmie. Dziwi to zwłaszcza w kontekście ustawy o ochronie sygnalistów, która weszła w życie 25 września br. Za to aż 85 proc. badanych uznało, że najważniejszy jest szacunek względem pracowników, traktowanie ich z godnością, dbanie o wellbeing i bezpieczne warunki pracy. Niewiele mniej (80 proc.) dodało do tego dialog prowadzony z pracownikami i interesariuszami, czyli słuchanie i dostarczanie informacji zwrotnej. Trzecią pod względem ważności składową etycznej kultury organizacyjnej okazała się transparentność  (79 proc. wskazań), rozumiana jako prowadzenie otwartej komunikacji z pracownikami, regularne raportowanie działań firmy i łatwy dostęp do informacji.

- Badania pokazują, że w zdecydowanej większości firm to pracownik jest na pierwszym miejscu. Cieszy nas to tym bardziej, że sami od lat kierujemy się dewizą „people make a difference”.  Budujące jest też to, że przedsiębiorcy zaczęli stawiać na DEI, czerpać korzyści z szerokiego spektrum odmiennych perspektyw i dostrzegać przewagę konkurencyjną, jaką można zbudować dzięki różnorodności. Oczywiście pozostaje jeszcze wiele do zrobienia, ale wierzę, że ta postawa będzie katalizatorem znaczącej zmiany - mówi Andżelika Majewska, wiceprezeska LeasingTeam Group.

Jakość benefitów pozapłacowych pozostawia wiele do życzenia

Raport „Czy firmy w Polsce dbają o zrównoważony rozwój?” pokazuje, że przedsiębiorcy odrobili lekcje o różnorodności, potrafią nią zarządzać i dążą do tworzenia sprawiedliwego środowiska pracy. Natomiast obszarem, który wymaga poprawy, są benefity pozapłacowe wspierające dobrostan pracowników. Tylko 43 proc. przebadanych przez LeasingTeam Group firm ma programy wspierające zdrowie psychiczne, a przecież lekarze od lat biją na alarm w związku z rosnąca liczbą przypadków syndromu wypalenia zawodowego. Na szczęście już blisko połowa przedsiębiorców (47 proc.) wdrożyła rozwiązania wspierające pracowników w godzeniu roli opiekunów członków rodziny z życiem zawodowym i powrotem do pracy (dodatkowe urlopy opiekuńcze, wsparcie finansowe, firmowe żłobki). 51 proc. firm realizuje programy zachęcające do prowadzenia zdrowego stylu życia.

***

Badanie przeprowadzone zostało metodą CATI oraz CAWI na reprezentatywnej grupie 515 firm zatrudniających co najmniej 50 pracowników. Zrealizowane zostało w dniach 24 czerwca – 19 lipca 2024 roku przez agencję badawczą ARC Rynek i Opinia na zlecenie LeasingTeam Group. Pełna treść raportu „Czy firmy w Polsce dbają o zrównoważony rozwój?” opublikowana została 23 września 2024 roku na stronie agencji zatrudnienia LeasingTeam. Partnerem merytorycznym raportu jest Great Digital, a patronem instytucjonalnym Forum Odpowiedzialnego Biznesu.