Mówi: | dr Rafał Batkowski |
Funkcja: | pełnomocnik ds. bezpieczeństwa obszarów zurbanizowanych, Polska Izba Ochrony prezes firmy RBS |
Bezpieczeństwo stanowi coraz większe wyzwanie dla polskich miast. Sektor prywatny ma tu do odegrania ważną rolę
Bezpieczeństwo w miastach to szerokie zagadnienie, na które składa się m.in. przestępczość, wypadki na drogach, infrastruktura krytyczna, zagrożenia naturalne czy nieprzewidziane sytuacje kryzysowe, a taką okazała się w ostatnich miesiącach wojna w Ukrainie i masowa migracja uchodźców zza wschodniej granicy. Jej główny ciężar wzięły na siebie właśnie polskie miasta, których populacja w krótkim czasie skokowo wzrosła. To zaś pociągnęło za sobą nowe wyzwania, także w obszarze bezpieczeństwa. W zarządzaniu tym obszarem miasta coraz częściej wspiera sektor prywatny i nowoczesne technologie, bazujące na algorytmach sztucznej inteligencji i analizie ogromnych zbiorów danych w czasie rzeczywistym.
– Miasta są kluczowym miejscem, gdzie tworzy się bezpieczeństwo. To tam jest najwięcej mieszkańców, ok. 60 proc. całej populacji, ale w miastach są też węzły komunikacyjne czy infrastruktura, która wiąże się z dostawami wody, energii, gazu i innych elementów służących wszystkim mieszkańcom kraju. Dlatego skuteczne zarządzanie bezpieczeństwem przez władze miast, posiadanie nowoczesnych narzędzi transformacji cyfrowej to jest klucz do bezpieczeństwa mieszkańców – mówi agencji Newseria Biznes dr Rafał Batkowski, pełnomocnik ds. bezpieczeństwa obszarów zurbanizowanych Polskiej Izby Ochrony, prezes firmy RBS.
W Polsce są 954 miasta – w tym 66 na prawach powiatu – i 302 gminy miejskie. Według danych GUS zamieszkują je 23 mln osób, co stanowi 60 proc. całej populacji. Postępująca urbanizacja sprawia, że polskie miasta mają przed sobą coraz więcej wyzwań, związanych m.in. z zapewnieniem szeroko pojętego bezpieczeństwa. Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa, publikowana przez Komendę Główną Policji, oraz dane dotyczące przestępczości obrazują fakt, że to właśnie w ośrodkach miejskich notuje się największą liczbę incydentów takich jak akty wandalizmu czy przekraczanie dozwolonej prędkości oraz poważniejszych przestępstw typu pobicia czy kradzieże z włamaniem.
Termin „bezpieczne miasto” jest jednak definiowany w wielu kontekstach. Samorządy mówią głównie o walce z przestępczością i ograniczeniu liczby wypadków drogowych, eksperci o rozwoju modelu Smart City/Safe City, aktywiści – o planowaniu miast bezpiecznych dla pieszych czy rowerzystów albo o bezpieczeństwie zdrowotnym związanym z jakością powietrza (raport „Bezpieczne miasta” C&C Partners). Do tej listy można dodać też bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej z punktu widzenia całego kraju.
– Bezpieczeństwo miast to niezwykle istotny element w bezpieczeństwie publicznym, w bezpieczeństwie narodowym – podkreśla dr Rafał Batkowski. – W tym zakresie możemy mówić o trzech perspektywach. Pierwsza to perspektywa administracji rządowej, w szczególności kluczowa rola Policji, a druga – administracji samorządowej, czyli władz miasta, które dostarczają mieszkańcom szereg niezbędnych usług i zapewniają bezpieczeństwo w ujęciu całościowym, w tym w toku zarządzania w kryzysach.
Jak wskazuje, trzecim elementem układanki jest sektor prywatny, dziś często niedoceniany, który jest w stanie wspierać bezpieczeństwo w miastach. Firmy prywatne oferują takie usługi zakresu Safe City jak audyt instytucji samorządowych w zakresie bezpieczeństwa, przygotowywanie procedur, regulaminów i polityk związanych z bezpieczeństwem czy zarządzania bezpieczeństwem i kryzysem. Wielkim wsparciem jest dostarczanie nowych technologii z zakresu inteligentnego monitoringu wizyjnego, wielosensorowej analizy sytuacyjnej czy analiz danych zebranych z powietrza. Warto docenić także tradycyjne usługi zabezpieczania imprez masowych, sportowych czy kulturalnych, ochrony urzędów czy obiektów miejskich spółek. W wielu innych aspektach branża ochrony może być pomocna np. w kształtowaniu bezpiecznych przestrzeni, analizach podatności miejsc i obiektów na poważne zagrożenia oraz dotyczących doradztwa, konsultacji i wspólnego budowania miejskich strategii bezpieczeństwa.
– Na całym świecie widać już tendencję prywatyzowania bezpieczeństwa. Firmy, które dostarczają usługi ochrony i bezpośrednie wsparcie fizyczne albo nowoczesne narzędzia technologiczne, mogą odegrać kluczową rolę w podnoszeniu poziomu bezpieczeństwa w miastach – ocenia ekspert Polskiej Izby Ochrony. – W Polsce też mamy wiele takich inicjatyw, które łączą partnerów publicznych i prywatnych. Na przykład w Poznaniu funkcjonuje system wykrywania i wczesnego ostrzegania młodych ludzi przed zagrożeniami, żeby móc odpowiednio przygotować ich na potencjalne kryzysy „Obserwatorium zagrożeń dla ludzi młodych”.
Najbardziej powszechną technologią, która wspiera samorządy w zarządzaniu bezpieczeństwem, są systemy miejskiego monitoringu. Dziś są to nowoczesne platformy bazujące na algorytmach sztucznej inteligencji i analizie ogromnych zbiorów danych w czasie rzeczywistym. Takie narzędzie potrafi automatycznie wykrywać incydenty zagrożenia bezpieczeństwa (bójka, niszczenie mienia, picie alkoholu w miejscu publicznym, pozostawienie bagażu w newralgicznym punkcie etc.) i natychmiast wysyła alert do odpowiednich służb, które są w stanie pojawić się na miejscu w ciągu kilku minut. Wśród polskich miast, które zainwestowały w takie rozwiązania, są m.in. duże aglomeracje oraz Leszno, Częstochowa, Łódź, Zielona Góra, Gostyń czy Gorzów Wielkopolski.
– Bardzo ważną rolę odgrywają inicjatywy edukacyjne, które służą budowaniu świadomości mieszkańców w zakresie bezpieczeństwa, radzenia sobie w trudnych sytuacjach. To jest również zadanie samorządu, który może oczekiwać w tym zakresie wsparcia od Policji, administracji publicznej czy organizacji pozarządowych, które mają wiedzę ekspercką w zakresie bezpieczeństwa – mówi dr Rafał Batkowski.
Jak wskazuje, wypadki czy przestępczość to niejedyne zagrożenia, które występują na obszarach miejskich. Samorząd musi brać też pod uwagę np. zagrożenie naturalne czy nieprzewidziane sytuacje kryzysowe, a taką okazała się w ostatnich miesiącach wojna w Ukrainie i masowa migracja uchodźców zza wschodniej granicy. Unia Metropolii Polskich oszacowała, że w maju br. ich liczba – wraz z Ukraińcami, którzy byli tu już wcześniej – wynosiła ok. 3,37 mln. Zdecydowana większość Ukraińców (prawie 70 proc.) osiedliła się właśnie w dużych miastach (kolejno: Warszawa, Katowice, Wrocław, Kraków, Gdańsk, Rzeszów, Łódź i Poznań) oraz otaczających je gminach. To zaś przełożyło się na skokowy wzrost populacji w bardzo krótkim czasie (np. populacja Rzeszowa wzrosła o 53 proc., Warszawy – o 15 proc.), co pociągnęło za sobą nowe wyzwania – także w obszarze bezpieczeństwa (raport UMP „Miejska gościnność. Wielki wzrost, wyzwania i szanse”).
– Wojna w Ukrainie to poważne zagrożenie, które wpływa na bezpieczeństwo miast i regionów, samorządów w wielu aspektach. Pojawiają się problemy, które trzeba rozwiązywać właśnie na poziomie lokalnym, jak np. edukowanie obywateli, uświadamianie w zakresie pożądanych zachowań. One z jednej strony ograniczą ewentualne szkody, ofiary, zagrożenia, a z drugiej sprawią, że poradzimy sobie z niebezpieczeństwem, które może pojawić się na lokalnym poziomie. Warto też doskonalić elementy ostrzegania, alarmowania, przygotowania społeczności lokalnej do sytuacji kryzysowych – mówi ekspert Polskiej Izby Ochrony.
Według badania przeprowadzonego w 2020 roku przez Agencję Badawczą IQS na zlecenie serwisu Otodom za najbezpieczniejsze miasta w Polsce są uważane kolejno: Lublin, Białystok, Gdańsk, Warszawa, Gdynia i Poznań. W badaniu zapytano o bezpieczeństwo ponad 120 tys. mieszkańców polskich miast, a pod uwagę wzięto szereg czynników, w tym m.in. przestępczość, relacje sąsiedzkie, ekologię, zadbaną okolicę, komunikację, koszty życia, infrastrukturę czy dostępność służby zdrowia.
Czytaj także
- 2025-06-24: Nie brakuje przeciwników zwiększenia wydatków na obronność do 5 proc. Obawiają się, że paradoksalnie zagrozi to bezpieczeństwu Europy
- 2025-06-16: Testowanie pojazdów zautomatyzowanych wkrótce będzie możliwe. To odpowiedź na postulaty przedsiębiorców
- 2025-06-18: Dzięki e-commerce rośnie eksport polskich małych i średnich przedsiębiorców. Wartość ich sprzedaży na Amazon przekracza rocznie 5 mld zł
- 2025-06-11: Wiceprzewodniczący PE: Polska prezydencja zapewniła UE stabilność w niepewnych czasach. Wiele inicjatyw dotyczyło obronności
- 2025-06-12: Uchodźcy z Ukrainy pomogli wygenerować 2,7 proc. PKB Polski w 2024 roku. Napływ nowych pracowników znacznie zmienił polski rynek pracy
- 2025-06-12: Nowe technologie mogą wspierać samoleczenie. Szczególnie pomocne są dane zbierane przez aplikacje i urządzenia mobilne
- 2025-06-11: Bolt rozpoczyna szkolenia z bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Będzie wprowadzać także nowe funkcje bezpieczeństwa
- 2025-06-02: UE zmienia podejście do transformacji energetycznej i łączy ją z konkurencyjnością. To zasługa polskiej prezydencji
- 2025-06-09: Import materiałów budowlanych z Rosji zagrożeniem dla konkurencyjności europejskiego rynku. Konieczne są zmiany i egzekwowanie sankcji
- 2025-05-27: Globalny sektor finansowy mocniej otwiera się na blockchain. Nowe regulacje likwidują kolejne bariery na rynku
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Transport

Bezpieczeństwo stało się w UE tematem numer jeden. Miała w tym udział polska prezydencja
Ostatnie dni czerwca to dobra okazja do podsumowania pół roku prezydencji Polski w Radzie UE. Z tej okazji w Łodzi odbył się Wielki Piknik Europejski w Łodzi, w trakcie którego również wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego podsumowała ten okres: w ciągu ostatnich sześciu miesięcy Polska była silnym i odważnym przywódcą i również nam dała siłę i odwagę, aby kroczyć naprzód w tych bardzo trudnych czasach. Zdaniem europosła Dariusza Jońskiego Polsce udało się odbudować swoją pozycję na arenie międzynarodowej.
Polityka
Nie brakuje przeciwników zwiększenia wydatków na obronność do 5 proc. Obawiają się, że paradoksalnie zagrozi to bezpieczeństwu Europy

W Hadze rusza szczyt NATO. Jednym z ważniejszych punktów ma być podwyższenie wydatków państw sojuszniczych na zbrojenia i obronność do 5 proc. PKB. Jeśli wniosek zostanie zatwierdzony, państwa członkowskie przeznaczą łącznie na ten cel ponad 500 mld euro więcej rocznie. – Zwiększając wydatki na broń, nie tworzy się warunków do pokoju. Dlatego jesteśmy temu zdecydowanie przeciwni – podkreśla włoski europoseł Pasquale Tridico z Ruchu Pięciu Gwiazd (M5S).
Ochrona środowiska
Gospodarowanie odpadami nieodłącznym elementem strategii firm. Brak jasnych przepisów utrudnia ich działania

Odpowiedzialne gospodarowanie odpadami stanowi integralną część biznesu, a działania w tym obszarze coraz częściej wchodzą w skład strategii ESG. Opóźniające się wdrożenie systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) zgodnego z wymogami Unii Europejskiej stawia jednak przed polskimi przedsiębiorstwami wiele wyzwań.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.