Newsy

Wynik wyborów prezydenckich w USA zależeć będzie od kilku stanów. Jest ryzyko nieuznania przegranej jednej ze stron, zwłaszcza przez Donalda Trumpa

2024-11-04  |  06:25

Kończy się kampania prezydencka w Stanach Zjednoczonych, obfitująca w historyczne wydarzenia. Symbolicznie wybory rozstrzygną się we wtorek 5 listopada, ale ostateczną decyzję podejmie Kolegium Elektorów dopiero w grudniu. O wyniku zadecydują głosy w tzw. stanach wahających się, czyli niepopierających tradycyjnie demokratów ani republikanów. Najnowszy sondaż wskazuje na minimalną przewagę Kamali Harris w większości tych okręgów. Istnieje ryzyko, że Donald Trump nie uzna niekorzystnego dla siebie wyniku wyborów, jak było to cztery lata temu.

– Amerykańska kampania prezydencka z roku 2024 była zdecydowanie wyjątkowa, historyczna, na pewno znajdzie się w podręcznikach, przynajmniej jej elementy – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes dr hab. Tomasz Płudowski, prof. Akademii Ekonomiczno-Humanistycznej, prodziekan Wydziału Nauk Społecznych. – Nie przypominam sobie żadnej innej kampanii, w której byłoby więcej nietypowych, historycznych wydarzeń, czyli na przykład próba zamachu na kandydata na prezydenta Stanów Zjednoczonych oraz rezygnacja kandydata, i to w trakcie kampanii, po prawyborach, a przed wyborami zasadniczymi. Po trzecie, na pewno sama kandydatka, która należy do potrójnej mniejszości, jest kobietą, Afroamerykanką i również nie było jeszcze prezydenta ani prezydentki pochodzenia hinduskiego.

Specyfika amerykańskich wyborów prezydenckich polega na tym, że są pośrednie, czyli wyborcy w każdym stanie głosują formalnie na elektorów Partii Demokratycznej, Partii Republikańskiej lub innego kandydata. Łącznie elektorów jest 538 (każdy ze stanów ma przydzieloną liczbę elektorów), a żeby zostać prezydentem, trzeba zdobyć poparcie 270 z nich. Elektorzy zbierają się w poszczególnych stanach 17 grudnia i wtedy wybierają prezydenta. W 35 stanach prawo zobowiązuje elektorów do oddania głosu zgodnie z wynikiem głosowania w ich stanie, pozostali elektorzy teoretycznie mogą oddać go wedle własnego uznania. Uzyskanie największej liczby głosów w skali kraju nie jest równoznaczne z wygraniem wyborów.

 Wadą tego systemu jest to, że decydują tzw. stany wahające się. Ogólnie rzecz biorąc, to są stany w dwóch pasach, w pasie rdzy na Północy i w pasie słonecznym na Południu, czyli między innymi Arizona – tłumaczy dr hab. Tomasz Płudowski. – Zawsze ostatecznie to te stany decydują, mimo że oczywiście wybory odbywają się na terenie całego kraju. Dlatego nie ma sensu rozważać, jakie jest poparcie na terenie całego kraju, bo to nie ono decyduje, tylko trzeba patrzeć na poparcie w stanach wahających się. Ono jest zbliżone i każdy z tych kandydatów może wygrać.

Tzw. swing states to Nevada, Karolina Północna, Wisconsin, Georgia, Pensylwania, Michigan i Arizona. Ostatni sondaż, który wykonano dla dziennika „The New York Times", wskazuje, że w Nevadzie Donald Trump może liczyć na 46 proc. poparcia, a Kamala Harris na 49 proc., w Karolinie Północnej poparcie wynosi odpowiednio 46 proc. i 48 proc., w  Wisconsin to 47 proc. i 49 proc. Kandydatka demokratów prowadzi także w Georgii z 48 proc. wobec 47 proc. dla rywala z Partii Republikańskiej, a w Pensylwanii oboje mogą liczyć na 48 proc. głosów. Na remis wskazuje także sondaż w Michigan, gdzie oboje kandydaci mają po 47 proc. poparcia. Donald Trump prowadzi natomiast w Arizonie, gdzie może liczyć na 49 proc. poparcia, podczas gdy Kamala Harris jedynie na 45 proc.

Z kolei w opublikowanym w sobotę sondażu Des Moines Register/Mediacom ze stanu Iowa, w którym zarówno w 2016, jak i 2020 roku wyraźnie wygrał Donald Trump, wynika, że wyborcy skłaniają się w stronę wyboru demokratki w proporcji 47 proc. do 44 proc.

– Wyborcy mogą zostać zmotywowani do pójścia do wyborów stawką – jeśli ich kandydat umiejętnie przedstawi im stawkę tych wyborów, to, co mogłoby się wydarzyć, gdyby wygrała druga strona, czym się różnią programowo i o co walczą – wskazuje prof. Akademii Ekonomiczno-Humanistycznej w Warszawie. – Należałoby uświadomić wyborcom, że to nie są wybory takie jak każde inne. Czasami politycy przesadzają z zagrożeniem, natomiast różnice obecnie są dosyć duże.

Donald Trump opowiada się za wprowadzeniem 60-proc. ceł na towary z Chin i 10-proc. z pozostałych krajów, w tym z Unii Europejskiej. Ekonomiści przestrzegają, że będzie to miało przełożenie na wzrost cen. Zarówno republikanin, jak i demokratka zapowiadają kontynuację stymulacji fiskalnej prowadzonej przez administrację Joego Bidena, która sprawia, że deficyt sięga już 5 proc. PKB, i to przy dobrej koniunkturze gospodarczej. Z punktu widzenia Europy, zwłaszcza Środkowo-Wschodniej, istotnym punktem jest ewentualne wstrzymanie wsparcia dla zmagającej się z rosyjską inwazją Ukrainy w przypadku wygranej Trumpa. Dodatkowym zagrożeniem jest nieuznanie wyborów przez jedną ze stron, jeśli wynik będzie dla niej niekorzystny.

– Bardziej prawdopodobne jest, że wyborów nie uzna Donald Trump, jeśli przegra, dlatego że on ma za sobą taką historię. To jest osoba, która nie uznaje instytucji demokratycznych i gotowa jest na podjęcie różnych kroków, także podważanie instytucji demokratycznych, takich jak sądy czy media – ocenia amerykanista. – Natomiast myślę, że Kamala Harris nie będzie podważała wyniku wyborów, chyba że byłyby jakieś dowody na to, gdybyśmy mieli nagrania, taśmy, wiedzieli o jakichś nieprawidłowościach i wiadomo by było, że wpłynęły one na różnicę w wyniku, nie tylko zwiększyły, zmniejszyły, ale też zmieniły osobę wygraną. Myślę, że demokraci nie byliby tak ulegli, jak był Al Gore w 2000 roku, kiedy dla dobra kraju, dla utrzymania spokoju oddał władzę George’owi Bushowi, chociaż były różnego rodzaju wątpliwości.

Czytaj także

Więcej ważnych informacji

Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Kongres Profesjonalistów Public Relations

Polityka

Firmy dzierżawiące grunty od Skarbu Państwa muszą zwrócić majątek rolny. Zagrożony jest też wspierany przez nich ośrodek rehabilitacyjny

Działalność ośrodka rehabilitacji dla dzieci z niepełnosprawnościami w Głubczycach, w województwie opolskim, jest zagrożona, o czym alarmuje Stowarzyszenie „Tacy Sami”. Zagrożenie jest konsekwencją restrukturyzacji spółki Top Farms Głubczyce, która jest jednym z największych pracodawców w okolicy i od lat wspiera działalność stowarzyszenia. Rolnicza spółka nie wie, jakie będą dalsze losy dzierżawionych do tej pory przez nią ziem, które w listopadzie br. muszą wrócić do Zasobu Skarbu Państwa. Zarząd spółki od wielu miesięcy apeluje do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa o wiążące decyzje w sprawie powołania Ośrodków Produkcji Rolniczej, które miałyby powstać na zwróconych gruntach, oraz kryteriów wyboru ich nowych dzierżawców.

Bankowość

Polskie kredyty hipoteczne wciąż jednymi z najdroższych w Europie. Zdaniem członka RPP odgórne ograniczanie marż banków się nie sprawdzi

Hipoteki w Polsce, co podkreśla też wielu polityków, należą do najdroższych w Europie. To nie tylko kwestia wysokości stóp procentowych, ale też marży banku. Zdaniem członka RPP prof. Ireneusza Dąbrowskiego jest tylko możliwość wpływania na ten pierwszy czynnik, bo regulacyjne ograniczenie wysokości marży byłoby trudne do wdrożenia.

Ochrona środowiska

Budowa morskich farm wiatrowych w Polsce szansą na kilkadziesiąt tysięcy nowych miejsc pracy. Wciąż brakuje jednak wykwalifikowanych pracowników

W Krajowym Planie w dziedzinie Energii i Klimatu rząd przewiduje zainstalowanie do 2030 roku około 5,9 GW w morskich farmach wiatrowych i kolejnych 12 GW w ciągu następnej dekady. Offshore ma być istotnym filarem dekarbonizacji krajowej gospodarki. Realizowane przez polskie spółki wraz z partnerami zagranicznymi projekty tzw. fazy I nabierają tempa i wkraczają w etap budowy infrastruktury na lądzie. Wśród wyzwań, które czekają wykonawców, jest m.in. brak pracowników z branży offshore. Pomocne może być ściąganie do kraju Polaków, którzy pracują na zagranicznych projektach morskich.

Partner serwisu

Instytut Monitorowania Mediów

Szkolenia

Akademia Newserii

Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a  także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.