Mówi: | Katarzyna Lipka |
Funkcja: | dyrektor Działu Analiz i Badań Rynkowych |
Firma: | Cushman & Wakefield |
W kolejnych latach na rynek będzie trafiać mniej powierzchni biurowej. Popyt wróci do poziomu sprzed pandemii najszybciej za cztery–pięć lat
Spadek aktywności deweloperów na rynku biurowym w ciągu ostatnich miesięcy będzie skutkował tym, że zmniejszenie ilości dostępnej powierzchni będzie odczuwalne w kolejnych dwóch–trzech latach. Jednocześnie popyt ze strony najemców będzie stopniowo wzrastał, ale jego odbudowa do poziomów sprzed pandemii zajmie co najmniej cztery lata – oceniają eksperci Cushman & Wakefield. I to pod warunkiem że nie będzie kolejnych fali zachorowań. W I kwartale br. popyt był o 41 proc. niższy niż przed rokiem. Widać już jednak oznaki odmrożenia na rynku.
– Procesy dotyczące poszukiwania i wynajmu nowej powierzchni zaczynają się odmrażać, najemcy i pracownicy powoli wracają do biur. Przewidujemy, że z końcem tego roku będziemy już widzieć wzrost popytu, natomiast oczywiście zależy to również od sytuacji pandemicznej. Zakładając, że wszystko wróci do normy, uważamy, że w ciągu kolejnych dwóch–czterech lat ten popyt będzie stale wzrastał, a do wartości przed pandemią powinien wrócić w ciągu czterech–pięciu lat – szacuje w rozmowie z agencją Newseria Biznes Katarzyna Lipka, dyrektor Działu Analiz i Badań Rynkowych w Cushman & Wakefield.
Jak wynika z danych firmy, w I kwartale 2021 roku wolumen inwestycyjny w sektorze biurowym na dziewięciu największych rynkach biurowych w Polsce wyniósł 599 mln euro i był niższy o ok. 3 proc. w porównaniu do analogicznego okresu w ubiegłym roku. Wskaźnik pustostanów wyniósł 12,2 proc., co oznacza wzrost o 3,8 pkt proc. w stosunku do takiego samego okresu 2020 roku. Z kolei popyt brutto wyniósł 207 500 mkw. i tym samym był niższy o 41 proc. od popytu brutto w I kwartale 2020 roku.
– Przejście wielu firm na pracę zdalną spowodowało, że firmy zaczęły zastanawiać się, czy potrzebne są takie wielkości i powierzchnie, jakie wcześniej wynajmowały, czy może tę powierzchnię da się zredukować. Natomiast większość firm nie chciała podejmować w czasie pandemii długofalowych decyzji i renegocjowała dotychczasowe umowy – mówi dyrektor Działu Analiz i Badań Rynkowych w Cushman & Wakefield.
Struktura tego popytu była podobna do poprzednich okresów od początku pandemii i charakteryzowała się dużym udziałem renegocjacji (38 proc.) kosztem umów dotyczących nowych powierzchni (relokacji – 58 proc.) oraz ekspansji (4 proc.).
– W ciągu ostatnich 12 miesięcy mieliśmy do czynienia ze spadkiem popytu, ze spadkiem aktywności na rynku najmu, co również przełożyło się na niższą aktywność deweloperów. Jeszcze nie widzimy tego w wielkości nowej podaży, natomiast jest zdecydowanie mniej powierzchni w budowie niż w ubiegłych latach. To na pewno przełoży się na mniejsze wolumeny nowej podaży w kolejnych dwóch–trzech latach – prognozuje Katarzyna Lipka.
Całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Trójmieście, Katowicach, Poznaniu, Łodzi, Lublinie i Szczecinie w I kwartale br. wzrosły o 7 proc., do 11,9 mln mkw. Od stycznia do końca marca w Warszawie – która jest największym rynkiem (6 mln mkw. powierzchni) – przybyło ponad 167 tys. mkw. w ośmiu inwestycjach, a na rynkach regionalnych – 44,4 tys. mkw. w czterech inwestycjach (wszystkie w Krakowie i Gdańsku). Poza wymienionymi miastami występuje grupa kilkunastu ośrodków, takich jak Białystok, Kielce czy Rzeszów, w których rynek powierzchni biurowych się rozwija, a interesują się nimi zwłaszcza firmy z sektora nowoczesnych usług biznesowych.
– Polski rynek biurowy jest w tej chwili już rynkiem dojrzałym, zwłaszcza w największych miastach. Jest on rynkiem też bardzo zróżnicowanym, zarówno terytorialnie, jak i jakościowo. To, że mamy Warszawę, sześć dużych miast regionalnych i jeszcze kilkanaście mniejszych ośrodków, jest ewenementem na skalę europejską – inwestorzy mają z czego wybierać – ocenia ekspertka Cushman & Wakefield. – Pierwszym krokiem, który jest najczęściej podejmowany przez firmy szukające lokalizacji, jest analiza danego miasta nie tylko pod kątem nieruchomości, ale zwłaszcza pod kątem dostępności kadry pracowniczej, jakości życia i różnego rodzaju kosztów.
Zdaniem ekspertów C&W stopniowy powrót do normalności na rynku w kolejnych miesiącach powinien także przynieść dalszą stabilizację czynszów. Po korekcie stawek w ciągu ostatniego roku najlepsze powierzchnie biurowe w Warszawie kosztowały w I kwartale 23–25 euro za mkw. miesięcznie w strefie Centrum i 13,5–16,5 euro poza tą strefą. W miastach regionalnych czynsze utrzymały się na dotychczasowym poziomie 12–15 euro za mkw. za miesiąc.
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Prawo
Trwają prace nad ostatecznym kształtem ustawy o związkach partnerskich. Kluczowe są kwestie tzw. małej pieczy
– Trwają rozmowy nad wypracowaniem konsensusu, który pozwoli na poparcie ustawy o związkach partnerskich przez większość sejmową – mówi ministra ds. równości Katarzyna Kotula. Jak podkreśla, rządowy projekt jest minimum, ale dlatego trzeba go wykorzystać do maksimum, by zabezpieczyć partnerów i dzieci wychowujące się w takich rodzinach. Szczególnie ważna jest kwestia tzw. małej pieczy. W toku konsultacji publicznych i międzyresortowych wpłynęło kilkaset stron uwag i kilka tysięcy maili.
Handel
Lekarze apelują o uregulowanie rynku saszetek z nikotyną. Na ich szkodliwe działanie narażona jest głównie młodzież
Saszetki z nikotyną są dostępne na rynku od kilku lat, ale nadal nie ma żadnych unijnych ani krajowych regulacji dotyczących ich oznakowania, reklamy czy sprzedaży. To powoduje, że tzw. pouches są bardzo łatwo dostępne, bez większych problemów można je kupić nawet przez internet, co przekłada się na ich rosnącą popularność, także wśród dzieci i młodzieży. Eksperci apelują o pilne uregulowanie tego rynku.
Problemy społeczne
Dane satelitarne będą częściej pomagać w walce z żywiołami w Polsce. Nowy system testowany był w czasie wrześniowej powodzi
Światowa Organizacja Meteorologiczna podaje, że w ciągu ostatnich 50 lat pięciokrotnie zwiększyła się liczba katastrof naturalnych na świecie. Jednocześnie nowe możliwości w zakresie wczesnego ostrzegania i zarządzania kryzysowego pozwoliły ograniczyć liczbę ofiar trzykrotnie. Coraz częściej pomagają w tym dane satelitarne, czego przykładem było wykorzystanie nowego systemu Poland’s Civil Security Hub w trakcie wrześniowej powodzi na południowym zachodzie kraju.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.