Newsy

Susza w lasach powoduje osłabienie drzew. Część gatunków może już wkrótce całkowicie zniknąć

2019-07-01  |  06:10

Przy coraz dłuższych okresach upalnych dni zagrożone są niektóre gatunki drzew i całe lasy, bo część drzew nie dożywa starości. To powoduje określone koszty związane z nowymi nasadzeniami – podkreśla nadleśniczy Waldemar Zaremba z Nadleśnictwo Miękinia. Dużym zagrożeniem w okresie suszy są również pożary.

– Na terenie Nadleśnictwa Miękinia, podobnie jak na terenie całego Dolnego Śląska, ostatnie 3–4 lata to okres z niedoborem wody. Można go zdefiniować jako okres suszy. Najczęściej przejawia się to w braku wystarczającej ilości opadów deszczu, ale przy długotrwałej pogodzie słonecznej i wysokich temperaturach susza atmosferyczna przechodzi w stan suszy hydrologicznej, poniżej przeciętnego stanu wód powierzchniowych, a następnie również w stan suszy hydrogeologicznej, czyli niedoboru wody w gruncie, tzw. niżówki – podkreśla w rozmowie z agencją Newseria Biznes nadleśniczy Waldemar Zaremba z Nadleśnictwa Miękinia w województwie dolnośląskim.

Susza występuje w dziesięciu województwach. To zagrożenie nie tylko dla rolników, lecz także dla stanu polskich lasów. Państwowy Instytut Geologiczny podaje w prognozie na lipiec i sierpień, że niskie położenie zwierciadła wód pierwszego, swobodnego poziomu wodonośnego i lokalne występowanie niżówki hydrogeologicznej może wystąpić w granicach województw: zachodniopomorskiego, kujawsko-pomorskiego, lubuskiego, wielkopolskiego, mazowieckiego, lubelskiego, dolnośląskiego, opolskiego, śląskiego i małopolskiego.

– Na terenie naszego nadleśnictwa przy średnich opadach rocznych z wielolecia około 600 mm dzisiaj mówimy o opadach na poziomie 400 mm, więc to jest duży niedobór wody dla roślin i drzew, który musi powodować sytuację stresową. W dziesięcioleciu zdarzyły się może rok lub dwa takie lata, natomiast teraz okres z deficytem wody mamy od 2015 roku – wskazuje Waldemar Zaremba.

Lasy Państwowe (dane za Encyklopedia Leśna) podają, że stres wywołany suszą zaczyna się u większości drzew już przy utracie 5 proc. wody tkankowej. Przy 18 proc. zamykają się szparki, a powyżej 33 proc. zmiany są już nieodwracalne. Przy utracie na poziomie 65 proc. następuje śmierć tkanek. Zmniejszenie zawartości wody ma wpływ na wszystkie procesy życiowe w komórkach.

 Obserwujemy zjawisko zamierania drzewostanów. Z punktu widzenia bilansu zysków i strat tylko ekonomicznych, nie licząc wartości przyrodniczych, należy podkreślić, że te drzewostany nie dożywają do starości, mówiąc kolokwialnie. Z tego powodu musimy je użytkować wcześniej, pozyskując często drewno i to o obniżonej jakości – mówi Waldemar Zaremba.

Inne drzewa zagrożone są wyginięciem – taka sytuacja może spotkać np. świerk, który nie lubi gorącego i suchego klimatu. Już teraz drzewa są bardziej osłabione, skutkiem gorących temperatur jest np. plaga kornika w Puszczy Białowieskiej.

– Zważywszy na to, że około 20 proc. lasów dolnośląskich zbudowanych jest z drzewostanów świerkowych, problem jest dość duży – zaznacza Zaremba.

Długotrwała susza zwiększa ryzyko pożarów. Już 2018 rok był pod tym względem rekordowy – pożarów było dwukrotnie więcej niż rok wcześniej. W 2019 roku tylko do połowy kwietnia pożarów było tyle, co w całym 2017 roku.

Tam, gdzie przez wiele lat były zastoiska wody, płynęły cieki, dzisiaj już ich nie obserwujemy. Czekamy na długotrwałe, intensywne opady, które mogłyby ten niedobór wody uzupełnić. To oznacza na pewno straty ekonomiczne i wyższe koszty użytkowania, bo trzeba odnowić te powierzchnie, które zostały na skutek zamierania drzewostanów wylesione, i posadzić w tym miejscu młody las – tłumaczy ekspert.

Trudną sytuację w lasach może poprawić program adaptowania lasów i leśnictwa do zmian klimatu. Celem projektów jest wzmocnienie odporności ekosystemów leśnych, m.in. poprzez zmniejszenie ryzyka strat wywołanych przez susze i powodzie czy na maksymalnym wykorzystaniu naturalnych właściwości retencyjnych terenu poprzez budowę zbiorników. W Nadleśnictwie Miękinia ma ich powstać osiem.

Czytaj także

Kalendarium

Więcej ważnych informacji

Kongres MOVE

Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Infrastruktura

Sektor ochrony zdrowia odpowiada za większe emisje CO2 niż lotnictwo. Zielone zmiany wymagają drastycznego przyspieszenia

Sektor ochrony zdrowia ponosi znaczące konsekwencje wynikające z rosnącej liczby ekstremalnych zjawisk klimatycznych, ale też poważnego zanieczyszczenia powietrza, a koszty z tym związane będą rosły. Z drugiej strony sam sektor też się przyczynia do zmian klimatycznych – odpowiada za 4 proc. emisji CO2, czym wyprzedza takie branże jak żegluga czy lotnictwo. O potrzebie przyspieszenia zielonych zmian w ochronie zdrowia coraz więcej się mówi, ale to wymaga konkretnych działań. Temu ma służyć powołana właśnie do życia Zielona Koalicja dla Zdrowia, w której uczestniczy prawie 30 podmiotów i której patronuje m.in. Narodowy Fundusz Zdrowia.

Ochrona środowiska

Nowa kadencja samorządów pod znakiem działań energetycznych i klimatycznych. 15 mld euro z UE może przyspieszyć zmiany w tym zakresie

Do wyborów samorządowych pozostał nieco ponad tydzień. Jak pokazuje nowy raport Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju, na samorządowców nadchodzącej kadencji będzie czekać wiele wyzwań związanych z energetyką i polityką klimatyczną, które wynikają zarówno z regulacji UE, jak i oczekiwań społecznych. Jednak w praktyce możliwości aktywnego działania samorządów w tym obszarze są tak szerokie, jak umożliwiają im to regulacje prawne. – Tutaj pewnych rozwiązań po prostu nie ma albo są w dość dokuczliwy sposób szczegółowe i stwarzają samorządom duże trudności. Dlatego potrzebna jest interwencja rządu, żeby umożliwić samorządom aktywne działania – ocenia dr Wojciech Szymalski, prezes Fundacji Instytut na rzecz Ekorozwoju.

Prawo

Postęp technologiczny rewolucjonizuje pracę specjalistów ds. finansów. Stają się strategicznymi doradcami biznesu

Częste zmiany regulacyjne i postęp technologiczny wymuszają na specjalistach ds. finansów ciągłe nabywanie nowych kompetencji, doszkalanie i uaktualnianie swojej wiedzy. Ci, którzy potrafią się dostosować do szybkich zmian i wesprzeć swoimi umiejętnościami rozwój biznesu, mogą jednak liczyć na większe możliwości rozwoju kariery. – Finanse operują w świecie, który coraz szybciej się zmienia. To powoduje, że w przyszłości ludzie z obszaru finansów będą musieli poświęcać dużo więcej energii na to, żeby dotrzymać tempa – mówi Kuba Neneman, head of finance.ai, commercial data science manager w Shellu.

Partner serwisu

Instytut Monitorowania Mediów

Szkolenia

Akademia Newserii

Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a  także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.