W podstawie nauczania brakuje wiedzy związanej z ubezpieczeniami społecznymi. Lukę tę mają wypełnić programy edukacyjne ZUS

Tylko 10 proc. Polaków ma zadowalającą wiedzę z zakresu ubezpieczeń społecznych – wynika z badań Instytutu Spraw Publicznych i Millward Brown. Wśród starszej części społeczeństwa pokutuje wiele trudnych do wyprostowania mitów i stereotypów, dlatego edukację w tym zakresie trzeba kierować głównie do młodego pokolenia. Zakład Ubezpieczeń Społecznych od kilku lat prowadzi cieszący się dużą popularnością program edukacyjny dla uczniów. Zainteresowanie jest duże również ze strony nauczycieli, dlatego na początku marca w Krakowie ZUS organizuje dla nich konferencję naukową „Jak uczyć o ubezpieczeniach społecznych?”.

– Polacy generalnie mają niską wiedzę o ubezpieczaniach społecznych. Mają problem z rozróżnieniem, od czego są poszczególne ubezpieczenia, jakie są ich prawa i obowiązki, a nawet co wiąże się z zawarciem umowy na rynku pracy. Nie wiedzą, co dzieje się, kiedy zawierają umowę o pracę czy umowę zlecenie i jakie są różnice – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Wojciech Andrusiewicz, rzecznik prasowy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

System ubezpieczeń społecznych obejmuje ponad 25 mln Polaków. Mimo to, jak wskazuje badanie Instytutu Spraw Publicznych i Millward Brown, blisko 60 proc. ma o nim znikomą wiedzę. Polacy mylą poszczególne rodzaje ubezpieczeń, nie odróżniają ubezpieczenia chorobowego od zdrowotnego (50 proc.), nie znają przepisów związanych z odprowadzaniem składek od różnego rodzaju umów albo mylnie przypisują Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych ustalanie wysokości składek (40 proc.). Tylko 25 proc. osób trafnie wskazała na instytucje III filara emerytalnego. Blisko połowa Polaków (46 proc.) twierdzi, że ubezpieczenia społeczne w ogóle ich nie interesują.

– Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że 2/3 spośród tej grupy stanowili młodzi ludzie, to pokazuje skalę problemu – podkreśla Wojciech Andrusiewicz.

Rzecznik ZUS wskazuje, że wśród starszej części społeczeństwa pokutuje wiele trudnych do wyprostowania stereotypów i mitów związanych z ubezpieczeniami społecznymi. Dlatego edukację w tym zakresie trzeba kierować przede wszystkim do młodego pokolenia.

Wspólnie ze Związkiem Banków Polskich ZUS prowadzi na uczelniach wyższych projekt edukacyjny „Nowoczesne zarządzanie biznesem”. Do gimnazjów i szkół podstawowych dociera z akcją „Projekt z ZUS”, natomiast od 2013 roku ZUS prowadzi zakrojony na szeroką skalę projekt „Lekcje z ZUS” adresowany do uczniów szkół ponadgimnazjalnych: liceów, techników i szkół zawodowych. Część z nich będzie niedługo stawiać pierwsze kroki na rynku pracy albo zdecyduje się na prowadzenie własnej działalności gospodarczej.

– Niestety, dziś w postawach programowych wiedzy o ubezpieczeniach społecznych nie ma jeszcze zbyt wiele. Zaczęliśmy działać własnym sumptem – przygotowaliśmy projekt edukacyjny złożony z czterech godzin lekcji o ubezpieczeniach społecznych. Młodzież faktycznie ocenia tę wiedzę jako przystępną i ciekawą. Wiele osób zauważa, że dzięki tym czterem godzinom mają lepszą świadomość tego, co ich potem czeka w życiu. Młodzież licealna, z techników czy szkół zawodowych niedługo wchodzi na rynek pracy i dotąd nie miała świadomości, z czym wiąże się to od strony ubezpieczeń społecznych – mówi Wojciech Andrusiewicz.

„Lekcje z ZUS” to cztery godziny zajęć, których scenariusze zostały opracowane we współpracy z metodykiem nauczania. ZUS zapewnia wszystkie materiały dydaktyczne i multimedialne potrzebne do prowadzenia zajęć, ale także edukuje w tym zakresie nauczycieli. Co roku do programu zgłasza się kilkaset szkół z całej Polski. W czterech dotychczasowych edycjach „Lekcji z ZUS” wzięło udział w sumie ponad 150 tys. uczniów.

– To pokazuje, że zainteresowanie tą tematyką jest duże wśród młodzieży. 80 tys. uczniów, czyli ponad połowa wszystkich tych, którzy przeszli przez „Lekcje z ZUS”, wzięła udział w olimpiadzie, po której można się dostać bez problemu na studia. ZUS przy współpracy z uczelniami wyższymi rozdaje indeksy za wygraną w olimpiadzie – podkreśla Wojciech Andrusiewicz.

ZUS często dostaje pytania i prośby o wskazówki dla nauczycieli, którzy chcą rozwijać tę tematykę w szkołach. Dlatego w marcu (7–8.03) organizuje dla nich konferencję naukową „Minimalizacja ryzyka a ryzyko minimalizacji. Jak uczyć o ubezpieczeniach społecznych?”, która odbędzie się na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie.

– Na konferencji spotkają się praktycy i teoretycy, przedstawiciele świata nauki, instytucji publicznych oraz instytucji komercyjnych rynku ubezpieczeń. Przedstawią możliwe projekty edukacyjne oraz formy nauczania dobre dla młodzieży, które pomogą przyswajać tę wiedzę. Mamy bardzo duże zainteresowanie konferencją, którą zaplanowaliśmy na 150 osób. Dziś mamy już 250 uczestników, a cały czas zgłaszają się kolejni nauczyciele. Dlatego ZUS będzie prowadził relację online z tego wydarzenia – mówi Wojciech Andrusiewicz.