Więcej niż innowacje – technologie dla przemysłu nuklearnego

Przemysł nuklearny obostrzony jest wieloma bardzo restrykcyjnymi przepisami, podobnie jak przemysł kosmiczny, chemiczny czy farmaceutyczny. Firmy zajmujące się rozwiązaniami w tym obszarze muszą spełniać szereg norm, a także na każdym etapie projektowania i realizacji prowadzić dokładną dokumentację, dbać o szereg pozwoleń i certyfikację. Nie wystarczy więc tworzenie innowacyjnych rozwiązań – partnerami w obszarze energetyki atomowej powinny być podmioty o wieloletnim doświadczeniu, które zapewnią pełne wsparcie również w obszarze formalnym. To wysoko postawione wymagania, ale na polskim rynku funkcjonują firmy, które je spełniają i mają doświadczenie w prowadzeniu takich projektów. Kilkanaście z nich będzie zaangażowanych w budowę pierwszej polskiej elektrowni jądrowej. 

Niedawno przeprowadzone badania CBOS[1] i ARC Rynek i Opinia[2] pokazują, że wśród Polaków wzrasta liczba zwolenników budowy elektrowni atomowej oraz osób, które uważają, że proces ten należy przyspieszyć. Przyczynia się do tego między innymi wojna w Ukrainie, kryzys energetyczny i związane z nim wysokie ceny oraz potrzeba zapewnienia niezależności energetycznej. Budowa pierwszej elektrowni jądrowej jest już potwierdzona, a co istotne – spory udział w jej tworzeniu będą miały polskie firmy.

Polski udział w budowie elektrowni jądrowej

Zgodnie z raportem Polskiego Instytutu Ekonomicznego nawet do 70 proc. wartości inwestycji w energetykę jądrową może zostać zrealizowane przez firmy zlokalizowane w Polsce.[3] Wsparcie lokalnych podmiotów będzie niezbędne między innymi w kontekście zapewnienia dokumentacji, która musi być przygotowana w języku polskim, kwestii przepisów – prawa budowlanego, przepisów przeciwpożarowych i dopełniania formalności związanych z tym procesem. Jedną z firm przygotowanych do realizacji tego projektu jest Emerson Automation Solutions.  Jesteśmy firmą, która ma nie tylko ogromne doświadczenie w tworzeniu i wdrażaniu projektów w branży energetycznej, tym również nuklearnej, ale także łączy innowacyjne rozwiązania i produkty z polską wiedzą inżynierską. Mamy zespół, który mówi po polsku, a jednocześnie ma wieloletnie doświadczenie zdobyte między innymi w elektrowniach nuklearnych w Szwajcarii czy Bułgarii – mówi Tomasz Kosik z Emerson Automation Solutions. Istotnym aspektem będzie także odpowiednie włączenie elektrowni w polski system elektroenergetyczny. Kluczowe znaczenie będzie miało wdrożenie odpowiednich struktur regulacji pracy obiektu, w tym integracja z systemem przesyłowym PSE oraz niezawodna, cyberbezpieczna komunikacja z systemami Krajowej Dyspozycji Mocy.  Tu również niezbędne może się okazać wsparcie polskich inżynierów, którzy mają nie tylko wysokie kompetencje, ale także dobrze znają nasz rynek i jego wymagania.

Sztuka inżynieryjna na najwyższym poziomie

Elektrownie atomowe to obiekty, które wykorzystują wyłącznie certyfikowane rozwiązania. Każdy element, od niewielkich zaworów, urządzeń pomiarowych aż po skomplikowane systemy sterowania czy zabezpieczeń, musi spełniać odpowiednie normy. Wymagania związane z bezpieczeństwem jądrowym i ochroną radiologiczną w Polsce należą do najbardziej rygorystycznych na świecie. Obiekt musi spełniać standardy Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA), a także określone przez prawo wtórne Unii Europejskiej i wspólnoty EURATOM. Szereg produktów w naszym portfolio, od urządzeń pomiarowych, przez systemy sterowania i zabezpieczeń aż po armaturę regulacyjną i odcinającą, ma odpowiednią dokumentację, może być więc stosowany w rozwiązaniach nuklearnych. Część tych rozwiązań jest również tworzona w Polsce. Nasz zespół badawczy z R&D w Warszawie pracuje między innymi nad zaawansowanymi układami pomiaru i analizy drgań stosowanymi w diagnostyce procesowej, które będą stosowane również w projektach nuklearnych – mówi Tomasz Kosik z Emerson Automation Solutions. Innowacyjne rozwiązania, to jednak tylko jeden z elementów pracy przy tak skomplikowanych projektach. Niezbędny jest także doświadczony zespół, bo wdrażane technologie wymagają odpowiedniego testowania, uruchomienia, ciągłego nadzoru i wsparcia, przez wiele lat budowy obiektów nuklearnych. Sam proces uruchamiania elektrowni jądrowej jest sztuką inżynieryjną na najwyższym poziomie. Wysoko wyspecjalizowani inżynierowie stroją układy regulacji, uruchamiają poszczególne urządzenia i systemy, testują układy zabezpieczeń. Wspieramy w tym obszarze kilka elektrowni atomowych w Europie od wielu lat. Czasami zastanawiam się, czy jest to po prostu wiedza i doświadczenie, czy może już sztuka – dodaje Tomasz Kosik z Emerson Automation Solutions.

Elektrownia jądrowa w Polsce ma zapewnić bezpieczeństwo energetyczne i niezależność w tym obszarze. Ma również pomóc spełnić wymogi związane z polityką klimatyczną oraz, co równie ważne, stanowić źródło taniej energii dla gospodarki. Znaczny udział firm funkcjonujących w Polsce w procesie jej budowy już teraz pokazuje, że jest to również szansa na rozwój gospodarczy naszego kraju.

[1] Opracowanie CBOS powstało na podstawie badania przeprowadzonego w dniach od 6 do 16 maja 2021 r. na próbie liczącej 1163 osoby. 

[2] https://arc.com.pl/polacy-przestali-bac-sie-atomu/

[3] Ekonomiczne aspekty inwestycji jądrowych w Polsce – wpływ na biznes, rynek pracy i społeczności lokalne https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2022/08/PIE-Raport_Ekonomiczne-aspekty-inwestycji-jadrowych-w-Polsce.pdf