Klątwa jednorazowego plastiku
Mimo, że przepisy dyrektywy SUP funkcjonują w Polsce już ponad półtora roku, większość Polaków nie dostrzegła żadnej istotnej zmiany w kwestii opakowań, redukcji plastiku czy dostępności alternatyw dla jednorazówek – wynika z najnowszych danych przedstawionych w pierwszej części raportu „W pułapkach jednorazowości”, zatytułowanej „Klątwa jednorazowego plastiku”, opracowanego przez Interzero.
Rewolucja przeszła i mało kto ją zauważył – tak, w kilku żołnierskich słowach, można byłoby podsumować skutki wejścia w życie tzw. ustawy o jednorazowych plastikach (dalej też: „ustawy SUP” – od Single-Use Plastic). Tylko 13 proc. badanych, zadeklarowało, że wie czym jest dyrektywa SUP, jakie są jej założenia i stawiane przed nią cele, a także – jakimi narzędziami będą one realizowane.
Nie o samą świadomość Polaków jednak chodzi, tylko o niską skuteczność wdrożonych w Polsce mechanizmów, które miały sprzyjać przeciwdziałaniu powstawaniu odpadów i ponownemu użyciu produktów. Jednym z nich jest obowiązujące od 1 stycznia 2024 r. obciążenie opakowań plastikowych dodatkową opłatą, co miało – podobnie jak w przypadku reklamówek, za które od kilku lat płacimy – zachęcić nas do wykorzystania wielorazowych opakowań na napoje i żywność.
Sęk w tym, że 42 proc. badanych nigdy tych dodatkowych opłat nawet nie zauważyło. Z kolei aż 56 proc. je systematycznie ignoruje, bo najczęściej są na tyle niskie względem sumy na paragonie (średnio kilkadziesiąt groszy, najwięcej – ok. 2 zł za sztukę), że nie zachęcają do zrezygnowania z wygody, jaką zdecydowana większość badanych dostrzega w opakowaniach jednorazowych. „Nie trzeba ich myć, oddawać do jakiegokolwiek punktu czy zwracać do restauracji, ani nosić ze sobą na wypadek spontanicznych decyzji o zamówieniu posiłku na wynos” – wskazywali też ankietowani w trakcie pogłębionych badań focusowych przeprowadzonych niezależnie przez Opinia24.
Wielokrotne użycie – wciąż mało zachęt
Niestety, fikcją z perspektywy respondentów jest także oferowanie alternatywnego rodzaju opakowania w placówkach gastronomicznych. Okazuje się, że obowiązek ten realizowany jest bardziej w teorii, niż w praktyce – zdecydowana większość badanych (79 proc.) nigdy nie spotkała się z możliwością wybrania innego, bardziej ekologicznego opakowania w restauracji czy przy zamówieniach na wynos. Tylko jeden na czterech konsumentów kiedykolwiek napotkał informację o prawnie gwarantowanej (właśnie na mocy dyrektywy SUP) alternatywie w postaci opakowania wielorazowego.
Potwierdzali to bezpośrednio sami badani – „Tylko wybór co do sztućców, czy chcesz dodatkowe plastikowe. To jedyny wybór, który mam w aplikacji. Jak przychodzę i zabieram na wynos, to też się mnie nikt nie pyta. Ewentualnie czy dać siatkę, czy wziąć w rękę” – mówił jeden z uczestników badań jakościowych.
– „Zazwyczaj nie ma takiej opcji, to jest po prostu jedna opcja dostępna w danym miejscu. Na przykład „chińczyk” ma swoje pojemniki, pizzeria – kartony na pizzę i nikt nie pyta o to, czy chcemy coś innego. Nie spotkałam się z wyborem” – wtórował drugi.
– „[…] powiem szczerze, że od 1 lipca, zamawiałem wielokrotnie, ponad 15 razy albo i więcej, i nikt ani w lokalu, ani przez telefon nie proponował mi czegoś takiego” – wskazywał kolejny z badanych.
Co mówią o nas wyrzucane opakowania?
W pierwszej części raportu „W pułapkach wielorazowości”, zatytułowanej „Klątwa jednorazowego plastiku” przeczytamy też wiele o nawykach żywieniowych Polaków: co zamawiają najczęściej, gdzie i jak składają zamówienia (przez telefon, aplikacje, osobiście), na co zwracają uwagę, gdy patrzą na oferowane im opakowania, a także, co myślą o opakowaniach wielorazowych.
A to tylko część wniosków z badań jakościowych i ilościowych, które miały pomóc zdiagnozować i opisać stan wdrożenia dyrektywy o jednorazowych plastikach w Polsce. Badania jakościowe objęły wywiady z 24 osobami, badania ilościowe CAWI zostały przeprowadzone na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie 1000 osób. Z całością publikacji możesz zapoznać się tutaj: https://ekobezkantow.pl/raporty/w-pulapkach-jednorazowosci/
Zachęcamy do kontaktu!

„Zamień jednorazowe butelki na lepsze” – mały krok, realna zmiana. Kampania SodaStream prezentuje bąbelkową rewolucję

Amazon 5. rok z rzędu największym na świecie korporacyjnym nabywcą energii odnawialnej

Poznaliśmy zwycięzców globalnego konkursu "Go Green with Taiwan"
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Prawo

Kwestie bezpieczeństwa priorytetem UE. Polska prezydencja ma w tym swój udział
– Polska prezydencja skierowała oczy Europy na obronność – przekonuje Magdalena Sobkowiak-Czarnecka z KPRM. Większość europejskich państw jest zgodna, że najważniejszą kwestią jest obecnie finansowanie bezpieczeństwa i obronności. Jednym z priorytetów białej księgi w sprawie obronności europejskiej będzie Tarcza Wschód, która obejmuje umocnienia wzdłuż wschodniej i północnej granicy Polski.
Problemy społeczne
Duża zmiana w organizacji pracy w firmach. Elastyczność wśród najważniejszych oczekiwań pracowników

Dotychczasowe modele organizacji pracy w firmach nie zawsze odpowiadają na wyzwania przyszłości. Ostatnie lata zmieniły zasady gry na rynku pracy i teraz elastyczność liczy się na nim bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Elastyczny model pracy staje się jednym z bardziej oczekiwanych benefitów, a dla firm jest to sposób na przyciągnięcie talentów. Kolejnym jest wykorzystanie innowacyjnych narzędzi technologicznych. To jednak wymaga zarówno od pracowników, jak i od pracodawców zaangażowania w ciągłe podnoszenie kompetencji.
Motoryzacja
Pożary pojazdów elektrycznych są rzadsze niż spalinowych. W powszechnym przekonaniu jest odwrotnie, bo brakuje edukacji

Trzydzieści pożarów aut elektrycznych i niemal 9,5 tys. pożarów aut spalinowych – to statystyki za ubiegły rok. Jak podkreślają eksperci, statystycznie pojazdy elektryczne płoną rzadziej niż spalinowe. W przeliczeniu na tysiąc zarejestrowanych pojazdów wskaźnik pożarów w przypadku elektryków wynosi 0,372, a w przypadku aut spalinowych 0,424. Specjaliści są zgodni co do tego, że w powszechnym obiegu brakuje rzetelnej wiedzy na temat samochodów elektrycznych i ich bezpieczeństwa pożarowego.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.