Index MiU: Rośnie zdolność do konkurowania firm przemysłowych z sektora MŚP

• Firmy przemysłowe z sektora MŚP są obecnie w lepszej kondycji do konkurowania niż rok temu. W 2023 roku Index MiU wynosi 51,39 pkt (w skali od 0 do 100), czyli więcej o 7,33 pkt w relacji do wcześniejszego pomiaru. Największy wpływ na wartość indeksu miały zmiany w obszarze nakładów na odnowienia parku maszyn i urządzeń oraz automatyzacji, szczególnie te dotyczące prognoz na najbliższe miesiące.
• Wyniki badania Siemens Financial Services w Polsce wskazują na wzrost zdolności do konkurowania wszystkich badanych branż. Sub-indeks MiU dla branży obróbki metali wynosi 49,55 pkt, czyli więcej o 3,15 pkt w relacji do poprzedniego (wówczas 46,40 pkt). Lepszą niż w roku ubiegłym kondycję do podejmowania rynkowej rywalizacji mają również przedsiębiorcy przetwarzający tworzywa sztuczne (wzrost z 45,32 do 51,47 pkt.) oraz firmy z branży spożywczej (53,16 pkt w porównaniu do 40,48 pkt).

Index MiU to cykliczne badanie realizowane od 2020 roku na zlecenie Siemens Financial Services w Polsce. Jego celem jest określenie poziomu zdolności do konkurowania firm przemysłowych z branży spożywczej, obróbki metali i przetwórstwa tworzyw sztucznych. Autorski wskaźnik obliczany na podstawie wyników badania informuje, w jakiej kondycji do podejmowania rynkowej rywalizacji są wymienione branże. Index pokazuje również, jak kształtuje się i zmienia w czasie ich zdolność do zwiększania aktywności eksportowej i wzrostu możliwości sprzedaży krajowej, między innymi dzięki inwestycjom w maszyny i urządzenia (MiU).

W 2023 roku Index MiU wynosi 51,39 pkt, co oznacza wzrost o 7,33 pkt w porównaniu do ubiegłorocznego pomiaru. Wynik ten należy interpretować jako wyższą zdolność badanych branż do konkurowania obecnie, jak i w perspektywie kolejnych 12 miesięcy. Największy wpływ na wartość indeksu miały wzrosty nakładów na odnowienia parku maszyn i urządzeń oraz zwiększenie poziomu automatyzacji.

– Coraz więcej przedsiębiorców jest świadomych, jak istotne jest obecnie budowanie konkurencyjności oraz nieustanne dbanie o jej odpowiedni poziom. Doświadczenia z ostatnich lat sprawiły, że przedsiębiorcy starają się dziś systematycznie inwestować w nowe technologie, które mają wzmocnić ich kondycję do podejmowania rynkowej rywalizacji oraz wesprzeć w drodze do zrównoważonej produkcji. Motywacja do wzmacniania swojej zdolności do konkurowania wynika również z wymagającego otoczenia biznesowego, w jakim funkcjonują firmy. Wśród największych wyzwań, z jakimi będą się mierzyć w najbliższym czasie ankietowani przez nas przedsiębiorcy, są utrzymanie wysokiej jakości produkcji, poradzenie sobie ze wzrostem cen oraz utrzymanie płynności finansowej. W tak złożonej sytuacji biznesowej jednym z elementów strategii rozwoju przedsiębiorstwa powinny być inwestycje w nowoczesne maszyny i urządzenia – mówi Katarzyna Kaczmarek, CEO Siemens Financial Services w Polsce.

Firmy inwestują w nowe technologie i automatyzację

Wyniki badania Index MiU 2023 wskazują na wzrost zdolności do konkurowania wszystkich badanych branż. Aktualny pomiar sub-indeksu dla firm z branży obróbki metali wynosi 49,55 pkt, czyli więcej o 3,15 pkt w relacji do poprzedniego (wówczas 46,40 pkt). Lepszą niż w roku ubiegłym kondycję do podejmowania rynkowej rywalizacji mają również przedsiębiorcy przetwarzający tworzywa sztuczne (wzrost z 45,32 do 51,47 pkt.). Z kolei przedsiębiorstwa z branży spożywczej mają obecnie najwyższy poziom zdolności do konkurowania w porównaniu z innymi branżami. Tegoroczny sub-indeks dla tej branży wynosi 53,16 pkt i jest o 12,68 pkt wyższy od ubiegłorocznego odczytu.

– Należy jednak zaznaczyć, że istotny wpływ na wartość tegorocznego indeksu oraz sub-indeksów miały prognozy na najbliższe 12 miesięcy, które w opinii przedsiębiorców będą lepsze niż poprzednie. Więcej ankietowanych spodziewa się bowiem wzrostu sprzedaży krajowej i zagranicznej w przyszłości. Większy odsetek firm planuje także zwiększenie nakładów na odnowienia parków MiU oraz wzrost poziomu automatyzacji – podkreśla Katarzyna Kaczmarek, CEO w Siemens Financial Services w Polsce.

Jakość najważniejszą przewagą konkurencyjną

To kolejny rok z rzędu, gdy obserwujemy, że dla firm przemysłowych z sektora MŚP to jakość produktów jest najważniejszym elementem pozwalającym na osiągnięcie przewagi nad konkurencją, nie tylko w kraju, lecz także zagranicą. W tegorocznej edycji badania Index MiU odpowiedziało tak 51,3 proc. respondentów. Trzech na dziesięciu (29 proc.) ankietowanych wskazało z kolei najniższe ceny, a co piąty (22,3 proc.) dobre relacje z kontrahentami. Terminowość dostaw jest ważna zdaniem prawie 20 proc., a szybkość realizacji zamówienia według niemal 18 proc.

– Tak jak w poprzednich edycjach naszego badania jakość jest ważniejszą przewagą niż cena. W tym roku jednak utrzymanie jakości produktów jest według ankietowanych przedsiębiorców również największym wyzwaniem, z jakim mierzyć się będą w nadchodzących miesiącach. Jest to znacząca zmiana w porównaniu do wyników ubiegłorocznego badania, zgodnie z którymi utrzymanie jakości było wyzwaniem tylko dla niewielkiej grupy respondentów – mówi Katarzyna Kaczmarek, CEO w Siemens Financial Services w Polsce. –  Warto dodać, że obecnie przedsiębiorcy częściej niż we wcześniejszym badaniu zwracali także uwagę, że to stan posiadanych maszyn i urządzeń jest istotną przewagą konkurencyjną. Aktualnie tego zdania jest 15,3 proc. firm MŚP z sektora przemysłowego – w roku ubiegłym takiej odpowiedzi udzieliło 10,3 proc. respondentów –  dodaje Katarzyna Kaczmarek.

Maksymalizowanie korzyści z inwestycji w MiU                                                                                

Ponad połowa (52,3 proc.) badanych firm inwestując w rozwój parku MiU korzysta z finansowania zewnętrznego. Podobnie jak w roku ubiegłym z finansowania zewnętrznego korzystają najczęściej firmy obrabiające metale. Ponad 13 proc. ankietowanych przedsiębiorców z badanych branż realizuje inwestycje w park MiU korzystając wyłącznie ze środków zewnętrznych, a dwóch na pięciu (39,2 proc.) dywersyfikuje źródła finansowania, łącząc środki własne z zewnętrznymi.

Warto podkreślić, że korzystanie ze środków pozyskanych od wyspecjalizowanych podmiotów wspiera podejmowanie działań inwestycyjnych w modernizację oraz rozwój parku maszyn. Odpowiednio dopasowane rozwiązania finansowe pozwalają firmie zachować elastyczność i realizować inwestycje nawet bez angażowania kapitału własnego. Korzystanie z takich rozwiązań umożliwia więc nie tylko unowocześnienie zakładu produkcyjnego, lecz także umiejętne zarządzanie płynnością przedsiębiorstwa. Wpływa również pozytywnie na kondycję do podejmowania rynkowej rywalizacji pomimo bieżących wyzwań.

Nota metodologiczna:

Index MiU przyjmuje wartości w skali od 0 do 100 pkt. Im wyższy odczyt, tym wyższa ocena zdolności firm do konkurowania, bardziej skupiają się one na inwestycjach w rozwój parków maszyn i urządzeń, automatyzacji oraz m.in. zwiększają skalę sprzedaży krajowej i zagranicznej. Progi newralgiczne, które świadczą o dużym wzroście lub spadku konkurencyjności wynoszą odpowiednio 60 pkt i 40 pkt. Konstrukcja indeksu opiera się na ośmiu komponentach, które w różnym stopniu wpływają na końcową wartość informującą o zdolności do konkurowania producenta. Wśród nich są m.in. odnowienia parku maszyn i urządzeń oraz ich częstotliwość, automatyzacja procesów produkcji, sprzedaż krajowa i eksport czy udział oraz dostępność finansowania zewnętrznego.

Badanie z przedstawicielami 300 małych i średnich firm zrealizował Instytut Badań i Rozwiązań B2B Keralla Research we wrześniu 2023 r. Uczestnikami badania byli przedsiębiorcy z branży spożywczej, obróbki metali i przetwórstwa tworzyw sztucznych z całej Polski, posiadający własny park maszyn i urządzań (MiU). Wykorzystano metodę ilościową, technikę standaryzowanych wywiadów telefonicznych (CATI).