Jak pestycydy trafiają na nasze stoły? - nowy raport ujawnia niespójności w polityce UE
Czy pestycydy wracają na nasze stoły? Najnowszy raport rzuca światło na poważne niespójności w polityce rolnej i handlowej Unii Europejskiej. Analiza wskazuje, że mimo ambitnych deklaracji w zakresie ochrony zdrowia i środowiska, UE wciąż stosuje podwójne standardy - zakazuje wielu szkodliwych pestycydów na własnym rynku, jednocześnie pozwalając na import żywności produkowanej z ich użyciem. To nie tylko zagrożenie dla konsumentów i środowiska, ale także poważny cios dla konkurencyjności europejskich rolników.
Podwójne standardy UE: eksportujemy toksyny, importujemy ryzyko
Raport ujawnia, że niemal połowa pestycydów stosowanych w Ukrainie w 2023 r. (48,7%) to substancje zakazane w UE. Z około 270 substancji czynnych używanych w tym kraju, aż 84 nie są dopuszczone na rynku unijnym. Podobna sytuacja dotyczy importu soi z Brazylii, USA i Ukrainy oraz rzepaku z Ukrainy, Australii i Kanady – produkty te często powstają z użyciem niebezpiecznych pestycydów oraz GMO odpornych na herbicydy. UE jest uzależniona od importu tych surowców, które trafiają do łańcucha żywnościowego, m.in. jako pasze dla zwierząt, a następnie pośrednio do konsumentów w mięsie, mleku i jajach.
Toksyczny import – zagrożenie dla zdrowia i środowiska
Badania i studia przypadków przedstawione w raporcie potwierdzają, że importowane produkty rolne często zawierają pozostałości pestycydów o udowodnionej szkodliwości dla zdrowia ludzi i środowiska. Obecny system kontroli w UE skupia się na badaniu pozostałości w gotowych produktach, nie uwzględniając jednak metod produkcji w krajach trzecich. To sprawia, że toksyny mogą wracać na europejskie stoły – mimo formalnych zakazów ich stosowania w UE.
Brak przejrzystości w oznakowaniu GMO
Raport zwraca uwagę na brak obowiązku etykietowania produktów pochodzenia zwierzęcego (mięso, mleko, jaja), jeśli zwierzęta były karmione paszami GMO. Konsumenci nie mają więc pełnej informacji o tym, co trafia na ich talerze, a produkty GMO przenikają do łańcucha żywnościowego bez odpowiedniej kontroli i transparentności.
Ukryte koszty systemu – zdrowie i środowisko płacą najwyższą cenę
Według szacunków FAO, zewnętrzne koszty obecnych systemów żywnościowych sięgają 12,7 bln USD rocznie, z czego aż 73% to koszty zdrowotne wynikające m.in. z kontaktu z pestycydami i niezdrowych diet. Pestycydy mają również dewastujący wpływ na środowisko: zanieczyszczają wody gruntowe i powierzchniowe, degradują glebę, zabijają pożyteczne organizmy (np. pszczoły) i zmniejszają bioróżnorodność.
Czas na równe zasady
Raport jednoznacznie wskazuje na potrzebę wdrożenia tzw. środków lustrzanych (mirror measures) – mechanizmów prawnych uzależniających dostęp do rynku UE od spełnienia równoważnych standardów środowiskowych, zdrowotnych i etycznych przez wszystkich producentów, niezależnie od kraju pochodzenia. Takie rozwiązanie wyeliminuje podwójne standardy, wzmocni bezpieczeństwo żywnościowe i wesprze transformację rolnictwa w krajach kandydujących, w tym w Ukrainie.
„Solidarność handlowa musi iść w parze z ochroną zdrowia obywateli oraz wsparciem dla zrównoważonego rolnictwa. Bez konsekwentnego wdrażania jednolitych standardów Unia ryzykuje nie tylko zdrowiem swoich obywateli, ale także wiarygodnością polityki klimatycznej i rolnej” - komentuje autorka, Ewa Świerkula.
Najważniejsze rekomendacje raportu:
- Wprowadzenie środków lustrzanych: te same zasady dla wszystkich producentów, niezależnie od kraju pochodzenia.
- Zastosowanie unijnych norm do importu – zero tolerancji dla zakazanych substancji.
- Większa przejrzystość w oznakowaniu produktów GMO i konsekwentne stosowanie zasady ostrożności wobec importu.
Nowy raport to apel o pilne działania legislacyjne i polityczne, które pozwolą na skuteczną ochronę zdrowia publicznego, środowiska i przyszłości europejskiego rolnictwa.
Zapraszamy do zapoznania się z pełną treścią raportu na stronach:
https://www.pine.org.pl/rowni-i-rowniejsi-najnowszy-raport-o-srodkach-lustrzanych/
https://chronmyklimat.pl/ekosystem/2860-rowni-i-rowniejsi-najnowszy-raport-o-srodkach-lustrzanych
Źródło informacji: Instytut na rzecz Ekorozwoju

Eksperci rynku rolnego apelują: Nie cofajmy polskiego rolnictwa do zeszłego stulecia

Rolnicy dostaną 70 procent dopłaty

Czy kolejne nowoczesne gospodarstwo zostanie zlikwidowane decyzją urzędników podległych MRiRW?
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Ochrona środowiska

Kraje dotknięte powodzią z 2024 roku z dodatkowym wsparciem finansowym. Europosłowie wzywają do budowy w UE lepszego systemu reagowania na kryzysy
W lipcu Parlament Europejski przyjął wniosek o uruchomienie 280,7 mln euro z Funduszu Solidarności UE na wsparcie sześciu krajów dotkniętych niszczycielskimi powodziami w 2024 roku. Polska otrzyma z tego 76 mln euro, a środki mają zostać przeznaczone na naprawę infrastruktury czy miejsc dziedzictwa kulturowego. Nastroje polskich europosłów związane z funduszem są podzielone m.in. w kwestii tempa unijnej interwencji oraz związanej z nią biurokracji. Ich zdaniem w UE potrzebny jest lepszy system reagowania na sytuacje kryzysowe.
Handel
Nestlé w Polsce podsumowuje wpływ na krajową gospodarkę. Firma wygenerowała 0,6 proc. polskiego PKB [DEPESZA]

Działalność Nestlé w Polsce wsparła utrzymanie 45,2 tys. miejsc pracy i wygenerowała 20,1 mld zł wartości dodanej dla krajowej gospodarki. Firma przyczyniła się do zasilenia budżetu państwa kwotą 1,7 mld zł – wynika z „Raportu Wpływu Nestlé” w Polsce przygotowanego przez PwC na podstawie danych za 2023 rok.
Polityka
M. Kobosko: Surowce dziś rządzą światem i zdecydują o tym, kto wygra w XXI wieku. Zasoby Grenlandii w centrum zainteresowania

Duńska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej rozpoczęła się 1 lipca pod hasłem „Silna Europa w zmieniającym się świecie”. Według zapowiedzi ma się ona skupiać m.in. na bezpieczeństwie militarnym i zielonej transformacji. Dla obu tych aspektów istotna jest kwestia niezależności w dostępie do surowców krytycznych. W tym kontekście coraz więcej mówi się o Grenlandii, autonomicznym terytorium zależnym Danii, bogatym w surowce naturalne i pierwiastki ziem rzadkich. Z tego właśnie powodu wyspa znalazła się w polu zainteresowania Donalda Trumpa.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.