Debata panelowa nt. wspierania rodzin przeżywających wiele problemów

Stowarzyszenie SOS Wioski Dziecięce, poza działalnością z zakresu pieczy zastępczej, wspiera także rodziny przechodzące kryzys, tak aby jak najwięcej dzieci mogło wychowywać się w szczęśliwej i bezpiecznej rodzinie biologicznej. 15 maja 2023 r. wraz z Uniwersytetem Humanistyczno-Przyrodniczym im. Jana Długosza w Częstochowie zorganizowano debatę panelową dotyczącą przyszłości wspierania rodzin z licznymi problemami. Wśród gości znalazła się m.in. dr hab. Izabela Krasiejko, prof. UHP w Częstochowie, prezes OSAR, ceniona ekspertka asystentury rodziny.

Na spotkaniu on-line „Polityki publiczne wspierające rodziny przeżywające trudności życiowe” eksperci i ekspertki dyskutowali nad skuteczną metodą wsparcia rodzin z licznymi problemami, a także skutecznością lokalnych polityk społecznych. Motorem do dyskusji była prezentacja nowego modelu „Niezależni – Samodzielni”. Jest to propozycja standardu usamodzielniania/sprawnego funkcjonowania rodzin z wieloma problemami, powstała w ramach projektu „Partnerstwo dla samodzielności” realizowanego przez Stowarzyszenie w latach 2021-2023 ze środków NIW NOWE FIO. Wydarzenie zostało zorganizowane przy wsparciu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Biłgoraju oraz Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Biłgoraju.

„Niezależni – Samodzielni” – wysłuchać tych, którym chcesz pomóc

Opracowany przez SOS Wioski Dziecięce model zakłada głębokie i podmiotowe spojrzenie na rodzinę. W jego tworzeniu, oprócz konsultacji ze specjalistami, wykorzystano także wywiady przeprowadzone z rodzinami, które przezwyciężyły liczne problemy i funkcjonują samodzielnie. Łukasz Łagód, psycholog SOS Wiosek Dziecięcych oraz współautor publikacji tak wyjaśnia jego charakterystykę:

Rozwiązanie z jednej strony zakłada bezpośrednie wsparcie rodziny z wieloma problemami – duży nacisk kładzie się tu na identyfikację potrzeb i ograniczeń rodziny, a także możliwości ich zaspokajania w oparciu o dostępne zasoby własne i środowiskowe. Drugim filarem opracowanej metody jest wdrożenie działań profilaktyki środowiskowej. To m.in ukazywanie potrzeb rodzin i dzieci, integracja lokalnej społeczności, tworzenie nieformalnych sieci wsparcia społecznego. Działania te prowadzić mają do stanu, w którym to społeczność lokalna jest w stanie udzielić pierwszego wsparcia w przypadku kryzysu w konkretnej rodzinie.

Szerokie spektrum ekspertów

Wśród zaproszonych gości znaleźli profesjonaliści pracujący z rodzicami w kryzysie, którzy podczas debaty podzielili się swoim doświadczeniem oraz dr hab. Izabela Krasiejko, prof. UHP w Częstochowie – pedagog, terapeuta rodziny, prezes OSAR, autorka licznych  książek i ponad stu artykułów, głównie dotyczących asystentury rodziny. Na spotkaniu przybliżyła kierunki tworzenia polityk publicznych z zakresu pracy z rodziną przeżywającą wiele problemów.

- Zawsze kierujemy się zasadą godności, zdrowia i życia członków rodziny. Podstawą działań jest więc upodmiotowienie osób i rodzin, np. poprzez odwoływanie się do ich własnych zasobów, czy też uznanie ich wpływu na swoje decyzje i wybory. Ważne jest również uznanie ich autorytetu w kierowaniu własnym życiem oraz umożliwienie im czynnego udziału w poprawie swojej sytuacji życiowej.  – komentuje dr hab. Izabela Krasiejko, prof. UHP w Częstochowie i jak dodaje -  Złotym środkiem jest więc zapraszanie rodzin nie tylko do współtworzenia strategii wsparcia rodziny, ale także do tworzenia lokalnych koszyków usług oraz indywidualnych planów ewaluacji działań na rzecz rodziny.

Ważne spojrzenie na problem pokazali także zaproszeni przedstawiciele rodzin usamodzielniających się, aktywnie uczestniczący w procesie powstawania zmiany systemowej. Jako eksperci przez doświadczenie (ang. experts by experience) wnieśli oni do dyskusji unikalny zestaw doświadczeń i kompetencji, którego nie sposób poznać z doświadczenia stricte teoretycznego.

W drugiej części spotkania odbył się panel, w którym wzięli udział zaproszeni goście oraz przedstawiciele instytucji partnerskich debaty panelowej, czyli pracownicy GOPS z Biłgoraju oraz MOPS w Biłgoraju, Elżbieta Poluga, która podzieliła się doświadczeniami pracy z rodzinami przeżywające wiele problemów, jak i współpracy lokalnych instytucji ze Stowarzyszeniem SOS Wioski Dziecięce w Polsce.

Ponadto, jak podkreśla Beata Kulig, koordynatorka projektu oraz doradca ds. rzecznictwa w Stowarzyszeniu SOS Wioski Dziecięce w Polsce -  Wielkim atutem proponowanych rozwiązań jest ich wysoka dostępność oraz ogólnokrajowy potencjał. Oznacza to, że  model może być wdrożony we wszystkich gminach, które są zainteresowane jego implementacją. Nie jest to więc ograniczone wyłącznie do lokalizacji bliskich Programom Umacniania Rodziny, gdzie SOS Wioski Dziecięce mają długie doświadczenie wzajemnej współpracy z ośrodkami pomocy społecznej.

Więcej o projekcie: https://wioskisos.org/partnerstwo-dla-samodzielnosci/