Życie przed ekranem - jak zadbać o wzrok?

Praca z urządzeniami elektronicznymi, czyli komputerem, tabletem czy telefonem komórkowym, to dla naszych oczu bardzo duży wysiłek, ponieważ po prostu nie zostaliśmy stworzeni do pracy z bliskich odległości. Zamiast wpatrywania się w ekrany, nasze oczy wolałyby pracować w dali lub tzw.  nieskończoności – jak to się mówi w optyce – wyjaśnia specjalista dobrego widzenia, mistrz optyki okularowej, inżynier Małgorzata Leszczyńska z firmy Optom Leszczyńscy. Oznacza to, że odległość widzenia naturalna dla naszego wzroku wynosi co najmniej 6 m od obiektu, któremu się przyglądamy. Wtedy nasze oczy funkcjonują prawidłowo i nie wykonują nadmiernej pracy wzrokowej. Jednak dziś dużo przebywamy w pomieszczeniach, czytamy, piszemy – i to coraz częściej na ekranach telefonów, tabletów czy laptopów, a to powoduje problemy z ostrością wzroku na bliskie odległości.  

Kilka godzin codziennego wpatrywania się w ekrany powoduje, że mięśnie w naszych oczach są nieustannie napięte. Po odejściu od komputera trudno nam je rozluźnić i zobaczyć przedmioty z dalekich odległości, obraz się rozmazuje, a nawet w ekstremalnych przypadkach czujemy delikatny ból. Po godzinach spędzonych przed monitorem, mierzymy się najczęściej z tzw. cyfrowym zmęczeniem oczu – tłumaczy ekspertka z firmy Optom. Najbardziej wpływa na to długotrwała praca w jednej odległości, wpatrywanie w ekran i zapominanie o mrużeniu oczu. To obciąża oczy i wywołuje wspomniane objawy, których nie powinniśmy lekceważyć. W celu usprawnienia naszego układu wzrokowego, powinniśmy udać się do specjalisty. Optometrysta sprawdzi nasz wzrok i dobierze właściwą korekcję, zaproponuje sposoby na zdrowszą pracę przed komputerem, a optyk dopasuje okulary z odpowiednimi powłokami, które będą dostosowane do naszych indywidualnych potrzeb. Poleci również produkty nawilżające, które przyniosą ulgę zmęczonym oczom.

W salonach optycznych znajdziemy dziś okulary i soczewki kontaktowe, które posiadają specjalne filtry ograniczające dostęp rażącego światła niebieskiego emitowanego przez urządzenia cyfrowe. 

Wykonując pracę przy komputerze bardzo mocno skupiamy się na wykonywanych czynnościach przez co promieniowanie elektromagnetyczne nas hipnotyzuje i przestajemy mrugać – stwierdza Małgorzata Leszczyńska. W takich trudnych okolicznościach, nasze oczy niewątpliwie potrzebują wsparcia, np. w postaci filtrów blokujących szkodliwe światło niebieskie. Dzięki temu nasze oczy odbierają łagodniejszy obraz i są mniej obciążone.

Ekspertka z Optom podkreśla, że największym problemem wysuszonych oczu przy komputerze jest brak ich nawilżenia. Powoduje to wysychanie oka, a co za tym idzie, dyskomfort, a nawet ból. W takiej sytuacji mamy tendencje do pocierania lub drapania oczu i łatwo możemy uszkodzić rogówkę – mówi pani Leszczyńska. Zamiast tego, by złagodzić ból wysuszonych oczu, wystarczy częściej mrugać lub użyć kropli nawilżających. Tak naprawdę warto zrobić sobie z tego nawyk. Podczas długotrwałej pracy przed komputerem polecamy używanie kropli nawilżających co dwie, trzy godziny. Wtedy nasze oczy przez cały ten czas będą utrzymane w gotowości do wysiłku.

W dbaniu o wzrok popularna jest też metoda 20-20-20, która polega na patrzeniu co 20 minut na odległość 20 stóp (odpowiednik 5-6 metrów) przez 20 sekund. Powoduje to, iż napięte mięśnie oka dostają sygnał do odpoczynku, rozluźniają się oraz mają czas na swobodne mruganie. Wprowadzenie tej zasady do codziennego życia da nam bezpieczeństwo układu wzrokowego i pomoże zniwelować poważniejsze problemy w przyszłości – tłumaczy Małgorzata Leszczyńska.

***

Kilka skutecznych sposobów na ochronę wzroku:

1. Stosuj zasadę 20-20-20

Co 20 minut popatrz na coś oddalonego o co najmniej 20 stóp (ok. 6 metrów) przez 20 sekund. Pozwala to odpocząć twoim oczom od skupienia na bliskie odległości.

1. Ustaw odpowiednio ekran – najlepiej w odległości 50-70 cm od oczu. 

Monitor powinien być lekko pochylony do tyłu (ok. 10-20°), tak aby twoje oczy obejmowały cały ekran. Dzięki takiej pozycji będziesz pracować efektywniej.

1. Reguluj jasność i kontrast

Jasność powinna być dostosowana do oświetlenia w pomieszczeniu – nie może być ani zbyt jasna, ani zbyt ciemna. Warto włączyć tryb zmniejszający emisję niebieskiego światła – jest on dostępny w systemie operacyjnym lub aplikacjach.

1. Zapewnij odpowiednie oświetlenie

Staraj się pracować w miejscach dobrze oświetlonym światłem dziennym, a w przypadku sztucznego, stosuj ciepłe i rozproszone oświetlenie, a także pilnuj, aby ekran nie odbijał światła z lampy czy okna.

1. Mrugaj 

Aby dobrze widzieć twoje oczy potrzebują nawodnienia i odżywienia rogówki poprzez łzy. Zadbaj o świadomemruganie, a w razie potrzeby używaj nawilżających kropli do oczu.

1. Rób regularne przerwy w pracy

Co godzinę wstań od komputera na 5-10 minut, poruszaj się, spójrz w dal dając odpocząć od długotrwałego skupienia twoich oczu na bliskie odległości.

1. Ćwiczenia oczu

Poruszaj oczami w górę, w dół, na boki i po okręgu – to pomoże rozluźnić mięśnie odpowiedzialne za ustawienie oczu utrzymując ich elastyczność na dłużej. 

1. Skorzystaj z narzędzi ochrony wzroku

Jeśli pracujesz przed ekranem przez długi czas, warto rozważyć zakup okularów z powłoką antyrefleksyjną lub filtrującą światło niebieskie. Można też wyposażyć się w tzw. filtry ekranowe - matowe nakładki na ekran ograniczają odbicia i niebieskie światło.

1. Dbaj o zdrową dietę

Pamiętaj, aby Twoje pożywienie obfitowało w witaminy: A (np. marchew, szpinak), luteinę 
i zeaksantynę (np. jarmuż, kukurydza), kwasy omega-3 (np. ryby, orzechy włoskie). Pij też dużo wody, aby zapobiec suchości oczu.

1. Regularne badania wzroku

Co najmniej raz w roku odwiedzaj specjalistę ochrony wzroku, nawet jeśli nie masz widocznych problemów, ponieważ praca przy komputerze może wpływać na zmianę wady wzroku.