Mówi: | Michał Kwieciński |
Funkcja: | adwokat, partner zarządzający |
Firma: | RK Legal |
Resort sprawiedliwości chce zmiany przepisów dotyczących przedawnienia roszczeń majątkowych. Dadzą one większą ochronę zadłużonym
Duże zmiany w kwestii przedawnień roszczeń majątkowych. Proponowana przez resort sprawiedliwości nowelizacja przepisów zakłada większą ochronę konsumentów przed wierzycielami. Nie będzie już można kierować sprawy do sądu w sprawie zadłużenia, które uległo przedawnieniu. Krótsze będą też terminy przedawniania roszczeń wobec osób prywatnych i dla wyroków sądowych. Zmiany mogą spowodować, że więcej osób będzie się uchylać od płacenia zobowiązań. Skrócenie okresu przedawnienia wymusi na wierzycielach szybsze prowadzenie procesów windykacyjnych, a to przełoży się na większe obłożenie sądów – oceniają eksperci.
– Przedawnienie roszczeń majątkowych polega na tym, że po upływie pewnego okresu dłużnik nie jest zobowiązany do zapłaty swojego długu. Obecnie jednak przepisy są tak ukształtowane, że gdy wierzyciel zwróci się do dłużnika po terminie przedawnienia o zapłatę, a dłużnik powie, że nie zapłaci, to mimo to wierzyciel może pójść do sądu i żądać wydania wyroku zasądzającego swoje świadczenie. Dopiero w toku postępowania dłużnik może złożyć zarzut przedawnienia, a sąd może oddalić powództwo – tłumaczy w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes Michał Kwieciński, adwokat, partner zarządzający RK Legal.
Proponowana przez resort sprawiedliwości nowelizacja Kodeksu cywilnego, Kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o prawach konsumenta zakłada, że nie będzie już można dochodzić roszczeń przedawnionych. Po zmianach to wierzyciel będzie musiał udowodnić przed sądem, że dane zobowiązanie jeszcze się nie przedawniło. To dobra wiadomość dla konsumentów.
– Resort sprawiedliwości uznał, że taka obrona dłużników – w większości konsumentów – przed przedawnieniem, czyli obrona w postaci zarzutu w czasie procesu jest niewystarczająca, gdyż większość konsumentów nie bierze udziału w tym procesie i nakazy zapłaty uprawomocniają się, a ochrona, którą mają zapewnić przepisy o przedawnieniu, w istocie nie działa. Dlatego proponuje się wprowadzenie przepisu, że wierzyciel nie będzie mógł kierować sprawy do sądu, o ile roszczenie będzie przedawnione – mówi Michał Kwieciński.
Zdaniem adwokata proponowane rozwiązanie będzie lepiej chroniło dłużników. Z drugiej jednak strony przy krótkich okresach przedawnienia – w przypadku przedsiębiorców do konsumentów wynosi rok przy roszczeniach z tytułu umowy przewozu osób czy mienia oraz z tytułu zawarcia umowy przedwstępnej, dwa lata z tytułu nieuregulowanej płatności za fakturę lub maksymalnie trzy lata za świadczenia okresowe oraz związane z prowadzeniem działalności gospodarczej) – może spowodować napływ spraw do sądów.
– W przypadku wejścia tej ustawy w życie każdy przedsiębiorca będzie się starał, jak najszybciej pozwać konsumenta, żeby tylko nie wpaść w termin przedawniony, bo wówczas nie będzie mógł skierować swojej sprawy do sądu – podkreśla Kwieciński.
Proponowane przepisy zakładają też skrócenie okresu przedawnienia w przypadku relacji konsument – konsument i konsument – przedsiębiorca z obecnych dziesięciu do sześciu lat. Istotną zmianą jest także skrócenie okresu przedawnienia roszczeń stwierdzonych tytułem wykonawczym lub ugodą sądową – również z dziesięciu do sześciu lat.
– Ministerstwo argumentuje, że jeżeli już ktoś ma wyrok, to powinien szybko go egzekwować. Nie możemy godzić się na sytuację, kiedy wyrok jest w zawieszeniu. Mamy niepewność stosunków prawnych i zmierzamy w istocie do tego, żeby długi szybciej egzekwować, a nie żeby one wisiały nad ludźmi, biegły odsetki i później po wielu latach same odsetki były wyższe niż roszczenia główne – mówi Kwieciński.
Z Raportu InfoDług opublikowanego przez BIG InfoMonitor wynika, że coraz więcej Polaków ma problem ze spłatą zadłużenia. Na koniec 2017 roku ponad 2,5 mln osób nie radziło sobie z terminową spłatą kredytów i bieżących rachunków. Łączna wartość przeterminowanych zobowiązań sięgnęła 64,5 mld zł. Przez rok długi wzrosły o 10,8 mld zł i przybyło 193 tys. niesolidnych dłużników. Rekordzista jest zadłużony na 66 mln zł. Przepisy proponowane przez resort sprawiedliwości mogą sprawić, że moralność płatnicza będzie na jeszcze niższym poziomie – ostrzega ekspert RK Legal.
– Ta zmiana jest także groźna dla firm. Wymusza bowiem na nich bardzo szybkie dochodzenie wierzytelności. Można się zastanowić, czy dłużnicy nie będą chcieli specjalnie zwlekać z zapłatą, a wierzyciele dużo szybciej niż teraz będą dochodzili należności, co skończy się większą liczbą spraw w sądzie. Tego ministerstwo stara się unikać, stąd zmiany np. o opłatach sądowych czy zachęta do polubownego rozpatrywania sporów. Od wielu lat widzimy, że spraw w sądzie jest coraz więcej, system staje się coraz bardziej niewydolny i pytanie, czy ministerstwo nie zaszkodzi sobie akurat taką zmianą – ocenia Michał Kwieciński.
Wciąż nie wiadomo jeszcze, kiedy nowe przepisy miałyby wejść w życie. Projekt Ministerstwa Sprawiedliwości trafił do Sejmu, ale biorąc liczne głosy krytyczne środowiska wierzycieli wobec proponowanych zmian, cała procedura może się wydłużyć.
Czytaj także
- 2025-07-04: Firmy będą mogły przetestować krótszy tydzień pracy z rządowym wsparciem. Nabór wniosków ruszy w sierpniu
- 2025-07-10: Nowy raport KE wskazuje pewną poprawę w zakresie praworządności w Unii. Parlament chce silniejszych instrumentów do jej ochrony
- 2025-06-20: M.Kobosko: Wszyscy zapłacimy za eskalację między Izraelem a Iranem. Kraje UE powinny robić więcej dla budowy swojego własnego bezpieczeństwa
- 2025-05-07: Prace nad unijnym budżetem po 2027 roku nabierają tempa. Projekt ma być gotowy w lipcu
- 2025-04-16: Polscy naukowcy rozwijają technologię hodowania bionicznej trzustki. Może ona rozwiązać problem cukrzycy insulinozależnej
- 2024-12-19: Ekonomiści obniżają prognozę wzrostu PKB dla Polski. Szybko rosnący dług publiczny wśród największych zagrożeń
- 2024-12-05: Przedświąteczna gorączka zakupów może sprzyjać nieprzemyślanym decyzjom. UOKiK ostrzega przed nadmiernym zadłużaniem
- 2024-10-24: Prawo autorskie nie nadąża za nową technologią. Uregulowania wymaga kwestia dzieł tworzonych przez sztuczną inteligencję
- 2023-11-20: Opiekunowie niesamodzielnych seniorów mogą liczyć na wynagrodzenie. To gminy wskażą, kto i w jakiej wysokości może z tego skorzystać
- 2023-11-14: Michał Szczygieł: Na nowej płycie pokazuję swoje nowe twarze. Może to być zaskoczenie dla tych odbiorców, którzy do tej pory uwielbiali moje wesołe, radiowe utwory
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Konsument

Polacy nie korzystają z hossy trwającej na warszawskiej giełdzie. Na wzrostach zarabiają głównie inwestorzy zagraniczni
Od października 2022 roku na rynkach akcji trwa hossa, nie omija ona także warszawskiej giełdy. Mimo to inwestorzy indywidualni odpowiadają zaledwie za kilkanaście procent inwestycji, a o wzrostach decyduje i na nich zarabia głównie kapitał z zagranicy. Widać to również po napływach i odpływach do i z funduszy inwestycyjnych. Zdaniem Tomasza Koraba, prezesa EQUES Investment TFI, do przekonania Polaków do inwestowania na rodzimej giełdzie potrzeba zysków z akcji, informacji o tych zyskach docierającej do konsumentów oraz czasu.
Polityka
Obowiązek zapełniania magazynów gazu w UE przed sezonem zimowym ma zapewnić bezpieczeństwo dostaw. Wpłynie też na stabilizację cen

Unia Europejska przedłuży przepisy z 2022 roku dotyczące magazynowania gazu. Będą one obowiązywać do końca 2027 roku. Zobowiązują one państwa członkowskie do osiągnięcia określonego poziomu zapełnienia magazynów gazu przed sezonem zimowym. Magazyny gazu pokrywają 30 proc. zapotrzebowania Unii Europejskiej na niego w miesiącach zimowych. Nowe unijne przepisy mają zapewnić stabilne i przystępne cenowo dostawy.
Infrastruktura
Gminy zwlekają z uchwaleniem planów ogólnych zagospodarowania przestrzennego. Może to spowodować przesunięcie terminu ich wejścia w życie

Reforma systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego rozpoczęła się we wrześniu 2023 roku wraz z wejściem w życie większości przepisów nowelizacji ustawy z 27 marca 2003 roku. Uwzględniono w niej plany ogólne gminy (POG) – nowe dokumenty planistyczne, za których przygotowanie mają odpowiadać samorządy. Rada Ministrów w kwietniu br. uchwaliła jednak ustawę o zmianie ustawy z 7 lipca 2023 roku, a jej celem jest zmiana terminu obowiązywania studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin na 30 czerwca 2026 roku. Wskazana data może nie być ostateczna z uwagi na to, że żadna z gmin nie uchwaliła jeszcze POG.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.