Mówi: | prof. dr hab. inż. Renata Mikołajczak |
Funkcja: | profesor NCBJ |
Firma: | Ośrodek Radioizotopów POLATOM w Narodowym Centrum Badań Jądrowych |
Coraz więcej zastosowań radiofarmaceutyków. Nowe odkrycia dają szanse na wyleczenie raka tarczycy i przyspieszenie diagnostyki raka prostaty
Radiofarmaceutyki są szczególną grupą leków. To związki chemiczne o cząsteczkach zawierających jeden lub więcej atomów promieniotwórczych, stosowane w diagnostyce i leczeniu schorzeń kardiologicznych, onkologicznych, endokrynologicznych czy neurologicznych. Znany na całym świecie Ośrodek Radioizotopów POLATOM należący do NCBJ ma w zakresie rozwoju radiofarmaceutyków spore osiągnięcia. Niebawem nowe znaczniki do diagnostyki raka prostaty i jego przerzutów będzie wprowadzać w fazę badań klinicznych.
– Radiofarmaceutyki są szczególną grupą leków, które mogą być stosowane zarówno w celach diagnostycznych, jak i leczniczych. W celu diagnostycznym wykorzystujemy promieniowanie, żeby zlokalizować miejsca w organizmie chorego, które zachowują się inaczej niż tkanki zdrowe. Dotyczy to procesów nowotworowych, ale także różnych innych, które się dzieją w naszych organizmach, a które możemy obserwować dzięki radiofarmaceutykom w układzie dynamicznym. Możemy patrzeć, jak szybko gromadzi się radiofarmaceutyk, jak szybko uwalnia się z obrazowanej tkanki. Jest to cenna informacja, którą lekarz wykorzysta do tego, żeby dobrze opisać zaobserwowane zmiany – wyjaśnia w rozmowie z agencją Newseria Biznes prof. dr hab. inż. Renata Mikołajczak z Ośrodka Radioizotopów POLATOM Narodowego Centrum Badań Jądrowych.
NCBJ od ponad 60 lat dzięki reaktorowi MARIA prowadzi badania i prace rozwojowe nad wykorzystaniem izotopów promieniotwórczych w medycynie. Jak zauważa prof. Mikołajczak, pole do ich zastosowania jest bardzo szerokie i stale się powiększa.
– Ważnym diagnostycznym obszarem jest kardiologia. Badania z zastosowaniem izotopów stosowane są w diagnostyce schorzeń serca w lokalizowaniu obszarów objętych zawałem, unaczynienia mięśnia sercowego, jego witalności itd. Są to bardzo istotne badania u pacjentów kardiologicznych. Innym obszarem jest neurologia, ponieważ dzięki radiofarmaceutykom możemy wizualizować funkcje mózgu i uzyskiwać dane niedostępne innymi technikami obrazowymi. Są też znane powszechnie zastosowania w endokrynologii, np. schorzeniach tarczycy – opisuje ekspertka NCBJ.
Ostatnie 20 lat to okres przełomowych odkryć nowych zastosowań radiofarmaceutyków. Pod koniec lat 90. pojawiły się terapie celowane z ich wykorzystaniem, których skuteczność wykazano w leczeniu nowotworów neuroendokrynnych. Ten obszar zastosowań jest już dobrze zbadany i opisany, ale prowadzone są kolejne badania.
– Temu służy m.in. nasz projekt realizowany przy wsparciu Agencji Badań Medycznych dotyczący właśnie wykorzystania charakterystyki fizycznej dwóch różnych radionuklidów do tego, żeby zindywidualizować dawkę preparatu podawanego pacjentom z nowotworami neuroendokrynnymi, zależnie od rozległości tego schorzenia. Tak że ciągle, mimo że terapia jest znana, poszukujemy tam nowych możliwości personalizacji leczenia i liczymy na efekty poznawcze tego projektu – wyjaśnia Renata Mikołajczak.
Jak niedawno poinformowali naukowcy z NCBJ, długoletnie badania nad radiofarmaceutykami celowanymi w pewne typy nowotworów, w tym trudny w diagnozowaniu i leczeniu rak rdzeniasty tarczycy, wreszcie przyniosły obiecujące rezultaty w fazie przedklinicznej. Daje to szansę na dalszy rozwój teranostyki nowotworów, czyli zastosowania wiodącej cząsteczki nakierowanej na cel biologiczny do diagnostyki lub terapii, zależnie od charakterystyki fizycznej przyłączonego izotopu promieniotwórczego. W ostatnim czasie perspektywicznym kierunkiem badań jest rozwój wczesnej diagnostyki i leczenia raka prostaty.
– Jest to schorzenie, które dotyka mężczyzn dosyć powszechnie. Często towarzyszą mu zmiany przerzutowe, zarówno do kości, jak i tkanek miękkich. Radiofarmaceutyki nowej generacji służą zarówno bardzo wnikliwej diagnostyce, lokalizacji schorzenia i jego przerzutów, jak również w niektórych wskazaniach w leczeniu raka prostaty – tłumaczy pełnomocniczka dyrektora ds. naukowych Ośrodka Izotopów POLATOM. – Tutaj również mamy osiągnięcia: nowe znaczniki, które będziemy wprowadzać do fazy badań klinicznych. To również dedykowane izotopy do diagnostyki i leczenia, jak np. lutet-177, itr-90 czy ostatnio emitery promieniowania alfa, takie jak aktyn-225, budzące duże zainteresowanie.
POLATOM jest głównym polskim producentem radiofarmaceutyków i preparatów promieniotwórczych dla nauki i przemysłu. Jego produkty eksportowane są do ponad 70 krajów na świecie.
Czytaj także
- 2025-07-16: Na horyzoncie nowe terapie w leczeniu rdzeniowego zaniku mięśni. Rosną wyzwania w opiece nad dorosłymi pacjentami w Polsce
- 2025-07-02: Polki coraz bardziej świadomie podchodzą do profilaktyki nowotworów piersi. Wciąż jednak blisko połowa się nie bada
- 2025-07-25: Przebywanie w lesie pozytywnie wpływa na zdrowie. Kąpiele leśne stają się coraz popularniejsze
- 2025-07-29: Mężczyźni generują dużo wyższy ślad węglowy z transportu i konsumpcji niż kobiety. Główne powody to spożycie czerwonego mięsa i jazda samochodem
- 2025-05-22: Statystyki dotyczące otyłości coraz bardziej niepokojące. Niewielki odsetek chorych podejmuje leczenie
- 2025-05-27: Doda: Udało mi się całkowicie zwalczyć przyczynę Hashimoto, a nie tylko skutki tej choroby. Nadal będę się dzielić moimi doświadczeniami i nie dam się zastraszyć
- 2025-05-28: Innowacyjne leki zmieniają oblicze rzadkich chorób neurologicznych uznawanych dotychczas za nieuleczalne. Tak jest w przypadku rdzeniowego zaniku mięśni
- 2025-06-27: Przełom w badaniach nad amnezją dziecięcą. Przechowujemy wspomnienia z okresu niemowlęcego, ale nie potrafimy ich przywołać w dorosłym życiu
- 2025-04-24: Polska nauka potrzebuje różnych źródeł finansowania. Trwają rozmowy o zmianach w systemie
- 2025-03-12: Klienci oczekują od salonów optycznych nie tylko profesjonalnych badań wzroku. Ważne jest także doradztwo w doborze oprawek
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Jedynka Newserii

Prawo

Trwają dalsze prace nad uproszczeniami we wspólnej polityce rolnej. Celem jest ich wejście w życie w styczniu 2026 roku
Przed przerwą wakacyjną w Parlamencie Europejskim rozpoczęły się prace nad ogłoszonym w maju kolejnym Omnibusem – pakietem uproszczeń istotnym z punktu widzenia rolników. Chodzi m.in. o uproszczenie pewnych obowiązków w sprawozdawczości, ułatwienia dla drobnych rolników czy ograniczenie kontroli. Zdaniem europosłanki PO propozycje KE to przykład wsłuchiwania się w postulaty rolników, co jest potrzebne także przy kształtowaniu wspólnej polityki rolnej.
Finanse
Zdecydowane odbicie w liczbie ofert pracy dla programistów. Wynagrodzenia rosną, ale nie wrócą na dotychczasowe poziomy

Po 2,5 roku perturbacji na rynek pracy w branży IT wracają wzrosty. Jak wynika z danych JustJoin.IT, w I połowie tego roku na tym portalu odnotowano blisko 70-proc. wzrost liczby ofert pracy w porównaniu do sytuacji sprzed roku. W górę idą także płace, chociaż eksperci wskazują, że dynamika nie jest tak wysoka jak kilka lat temu. Wciąż trudności ze znalezieniem pracy mają pracownicy dopiero zaczynający karierę w branży.
Konsument
Dobrobyt Polski uzależniony od wiedzy społeczeństwa o ekonomii i finansach. Takiej edukacji wciąż za mało jest w szkołach

Ostatnie badania wskazują na pewną poprawę w świadomości ekonomicznej Polaków, zwłaszcza na temat konieczności oszczędzania. Jednak w zakresie inwestowania i dostępnych do tego narzędzi oraz systemu podatkowego wciąż są poważne deficyty w wiedzy. Polacy mają świadomość, że podnoszenie swoich kompetencji pozytywnie wpłynie na ich budżety domowe, ale mało się mówi o tym, że od tego zależy też przyszły dobrobyt kraju. Dlatego też edukacja finansowa i ekonomiczna powinna się wkrótce stać elementem nauczania na jak najwcześniejszym etapie.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.