Komercjalizacja wynalazków wymaga wsparcia menadżerskiego. Projekty z naukowcem na czele zarządu mają mniejsze szanse powodzenia

W inicjatywach łączących naukę z biznesem najważniejsze jest zorganizowanie odpowiedniego managementu. Z naszych doświadczeń wynika, że inicjatywy, w których jedna i ta sama osoba pełni zarówno rolę naukową, jak i biznesową, zarządczą czy menadżerską są nieskuteczne – mówi dr inż. Paweł Wielgus, prezes Kvarko, ekspert w dziedzinie komercjalizacji własności intelektualnej. Fundusz inwestujący w spółki naukowe i technologiczne skupia się na projektach, które wywodzą się głównie z jednostek naukowych. Jego najnowszym projektem jest spółka, która rozwija innowacyjne urządzenie do biopsji prostaty. 

– Stawiamy przede wszystkim na zespoły, na kompetencje zespołów. Własność intelektualna i zasoby osobowe są najważniejszym aktywem start-upów i młodych firm na wczesnym etapie rozwoju. Branże, które dominują w naszej strategii inwestycyjnej, to szeroko pojęte life science – specjalizujemy się szczególnie w tematach związanych z medycyną i weterynarią, ale też poszukujemy projektów dotyczących rolnictwa, chemii, inżynierii materiałowej i biomateriałów, idąc chociażby w kierunku takich rzeczy jak sensory czy technologie teledetekcyjne – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes dr inż. Paweł Wielgus, prezes zarządu Kvarko, ekspert w dziedzinie komercjalizacji własności intelektualnej.

Najnowszą inwestycją funduszu Kvarko jest DEBN, spółka założona wspólnie z dwoma pochodzącymi z Gdańska lekarzami urologii (Arturem Gibasem i Marcinem Sieczkowskim). Jest to projekt z branży urologicznej, którego celem jest rozwiązanie problemu zakażeń bakteryjnych związanych z biopsją prostaty. Dane przytaczane przez założycieli spółki pokazują, że w krajach rozwiniętych wykonuje się rocznie ok. pięciu milionów biopsji prostaty rocznie, z których siedem proc. kończy się infekcjami bakteryjnymi. Co trzeci pacjent, u którego dochodzi do infekcji, wymaga hospitalizacji.

– Problem jest narastający, związany jest z polepszającą się diagnostyką nowotworu prostaty i coraz większą liczbą biopsji prostaty wykonywanych w warunkach ambulatoryjnych. Biopsje wykonywane są per rectum, w związku z czym wiążą się one z bardzo dużym ryzykiem zakażeń bakteryjnych, miejscowych albo ogólnoustrojowych. Grupa naukowa z Gdańska wpadła na pomysł wdrożenia na rynek igły, która powlekana byłaby specjalnym polimerem, uwalniającym miejscowo antybiotyki w miejscu wkłucia. Wydaje nam się, że pozwoli to na ograniczenie zakażeń bakteryjnych w miejscu wkłucia i pomoże rozwiązać jeden z podstawowych problemów w urologii – wyjaśnia dr inż. Paweł Wielgus.

W lutym fundusz Kvarko zainwestował w DEBN milion złotych, który zostanie przeznaczony na prace badawczo-rozwojowe, testy laboratoryjne i komercjalizację wynalazku. Projekt jest realizowany wspólnie z funduszem technologicznym Alfabeat z Gdańska.

Kvarko inwestuje w innowacyjne spółki naukowe i technologiczne, które wywodzą się głównie z jednostek naukowych i są łatwo skalowane. Aktualnie ma w portfolio pięć zamkniętych inwestycji, wśród których jest m.in. Biovetika, rozwijająca nowe szczepionki dla zwierząt, oraz spółka QNA Technology, która pracuje nad krystalicznymi nanostrukturami stosowanymi na przykład w ekranach. Wsparcie, które można pozyskać z funduszu, wynosi od miliona do maksymalnie trzech milionów zł.

– Dbamy, żeby pieniądze, które udostępniamy firmom, to były środki określane jako „smart money”. Wspieramy nasze start-upy na polu prawnym, regulatorowym, to cecha wspólna wszystkich naszych projektów. Realizujemy tylko takie, które rozumiemy, bo tylko w takich przypadkach możemy naprawdę wesprzeć nasze firmy, zarówno relacjami na rynku, jak i wiedzą merytoryczną, np. w obszarze badań klinicznych i przedklinicznych, zagadnień regulatorowych na rynku farmaceutycznym czy biotechnologicznym – mówi dr inż. Paweł Wielgus.

Strategia Kvarko obejmuje pełne wsparcie projektów inwestycyjnych – od etapu zasiewowego i utworzenia spółki, poprzez prace badawczo-rozwojowe, kończąc na wdrożeniu produktu na rynek. Dr inż. Paweł Wielgus podkreśla, że fundusz wspiera współpracujące z nim firmy także swoimi kontaktami w branży inwestycyjnej, wśród większy funduszy i partnerów branżowych.

– Nasza przewaga wynika z faktu, że mamy własne doświadczenia w prowadzeniu badań naukowych. Sami byliśmy kiedyś naukowcami, bardzo dobrze rozumiemy, na czym polega specyfika pracy naukowej, potrafimy rozmawiać z pracownikami polskich jednostek naukowych. Wiemy dokładnie, jakie mają potrzeby. To pozwala nam stworzyć dla nich bardzo kompleksową ofertę – mówi dr inż. Paweł Wielgus.

Prezes funduszu inwestycyjnego Kvarko ocenia, że naukowcom w Polsce brakuje przede wszystkim wsparcia zarządczego – wielu z nich nie potrafi albo zwyczajnie nie chce prowadzić samodzielnie działalności biznesowej.

– Bardzo chętnie dzielą się za to swoją wiedzą merytoryczną, naukową i technologiczną. Dlatego w inicjatywach łączących działalność naukową z biznesową najważniejsze jest zorganizowanie odpowiedniego managementu. Z naszych doświadczeń wynika, że inicjatywy, w których jedna i ta sama osoba pełni zarówno rolę naukową, jak i biznesową, zarządczą czy menadżerską, są po prostu nieskuteczne. Te role powinny być rozdzielone, to jest jedna z największych bolączek, jeśli chodzi o komercjalizację własności intelektualnej w Polsce – podkreśla dr inż. Paweł Wielgus.