Mówi: | dr Marek Michalak, Rzecznik Praw Dziecka w latach 2008-2018, założyciel Instytutu Praw Dziecka im. Janusza Korczaka Monika Kulik, członkini zarządu Forum Odpowiedzialnego Biznesu Monika Rosa, przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu Praw Dziecka |
Duża szansa na wzmocnienie praw dziecka w Polsce. Biznes zobowiązuje się do ich ochrony w swojej działalności
Dzieci i młodzież to w Polsce ponad 7-milionowa grupa, która stanowi blisko 20 proc. społeczeństwa – wynika z danych GUS. Mimo to ich prawa nie są wystarczająco respektowane, a ich głos często nie jest brany pod uwagę, na co skarżą się w badaniach sami zainteresowani. Tym zagadnieniem, niezależnie od działań instytucji państwa, zajął się biznes. Z inicjatywy Forum Odpowiedzialnego Biznesu powstała Karta Praw Dziecka w Biznesie, w której firmy zobowiązują się chronić prawa w całym swoim łańcuchu wartości: zarówno w obszarze pracowniczym, jak i komunikacji marketingowej czy działalności społecznej. Jak zapewniają inicjatorzy, to deklaracja, która będzie przekuta w konkretne działania.
– W Polsce poziom ochrony praw dziecka jest ciężki do zdefiniowania jednym zdaniem, ponieważ ta ochrona wygląda i dobrze, i źle. Z jednej strony powstają odpowiednie dokumenty i przepisy prawne i wydawałoby się, że to wystarczy, ale praktyka pokazuje, że niestety zdrowie psychiczne dzieci jest najgorsze od dekad, a ochrona podmiotowości dziecięcej, chociażby w szkole, nie jest najlepsza. O tym mówią same dzieci, które dopominają się o wsparcie, pomoc, wysłuchanie ich zdania. Niewątpliwie edukacja w zakresie praw dziecka musi być intensywniejsza, podejmowana odpowiedzialnie i rzetelnie – mówi agencji Newseria Biznes dr Marek Michalak, Rzecznik Praw Dziecka w latach 2008–2018, założyciel Instytutu Praw Dziecka im. Janusza Korczaka.
Jak wskazuje Forum Odpowiedzialnego Biznesu, nowe regulacje UE dotyczące zarządzania zrównoważonym rozwojem, czyli m.in. dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) oraz CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive), zwracają przedsiębiorstwom większą uwagę na respektowanie praw człowieka w całym łańcuchu wartości. Dotyczy to również dzieci, co dla firm oznacza m.in. konkretne zobowiązania do respektowania ich praw, przeciwdziałania naruszeniom i podjęcia działań naprawczych, jeśli do nich dojdzie.
– W celu uwrażliwienia firm na kwestie praw dziecka jako składowej praw człowieka powstała właśnie Karta Praw Dziecka w Biznesie – mówi Monika Kulik, członkini zarządu Forum Odpowiedzialnego Biznesu. – Janusz Korczak powiedział: „nie ma dzieci, są ludzie”. I to właśnie przekazuje ta karta, która jest zobowiązaniem firm do wdrożenia konkretnych działań na rzecz praw człowieka i praw dziecka w całym łańcuchu dostaw i obszarze pracowniczym, w jej produktach czy usługach, komunikacji marketingowej czy działalności społecznej.
Karta Praw Dziecka w Biznesie to inicjatywa przygotowana przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu we współpracy z firmami i organizacjami społecznymi. W tym tygodniu, 17 lipca br. dokument był już omawiany w Sejmie, podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu Praw Dziecka.
– To niesamowicie ważna inicjatywa, bo w końcu – poza hasłami o prawach dziecka i o tym, jak one są ważne – dochodzimy do konkretnych działań firm na rzecz praw dzieci – mówi Monika Rosa, przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu Praw Dziecka.
– Biznes to jest bardzo duża grupa, która ma też duże wpływy. Jeśli świat biznesu pochyla się nad sprawami dziecięcymi i chce to robić odpowiedzialnie, chce sam przestrzegać praw dziecka i nakłaniać do tego innych, to jest bardzo dobra inicjatywa, która może coś naprawić. I to niezależnie od instytucji państwa, które tworzą prawo i zostały w tym celu powołane – dodaje dr Marek Michalak.
Karta Praw Dziecka w Biznesie ma skłonić firmy do konkretnych działań na rzecz ochrony praw dziecka w całym łańcuchu wartości. Odnosi się m.in. do odpowiedzialnego zatrudniania i tworzenia przyjaznego miejsca pracy dla osób, które łączą obowiązki zawodowe z rolą rodzica. Porusza kwestie respektowania praw dzieci jako użytkowników produktów i usług oraz odbiorców przekazów marketingowych, a także odpowiedzialnej sprzedaży produktów i usług, których odbiorcami są dzieci. Zaleca również szczególną staranność przy tworzeniu materiałów komunikacyjnych, w których wykorzystywany jest wizerunek dzieci.
Co istotne dokument zobowiązuje firmy do wdrożenia tych działań nie tylko we własnej działalności, ale i wprowadzania odpowiednich wymagań wobec swoich dostawców, kontrahentów oraz partnerów biznesowych i społecznych. Przedsiębiorstwa, które zdecydują się go przyjąć, podejmują się też promowania wiedzy na temat praw dziecka wśród różnych interesariuszy oraz angażowania się w działania na rzecz ich respektowania w biznesie i społeczeństwie.
– W obszarze pracowniczym dotyczy to m.in. konkretnych działań na rzecz pracowników, którzy są jednocześnie rodzicami, oraz godnej pracy, która pozwoli im zapewnić dzieciom dobre warunki życia. To także kwestie dotyczące m.in. zatrudniania młodocianych pracowników, płatnych praktyk czy programów edukacyjnych dla młodzieży wchodzącej na rynek pracy. Natomiast w całym łańcuchu wartości – w działalności marketingowej, produktowej i usługowej, społecznej i charytatywnej, a także w kontekście kontrahentów, dostawców i partnerów biznesowych – jest to zobowiązanie do tego, żeby współpracować z takimi instytucjami, które respektują prawa i podmiotowość dziecka – mówi Monika Kulik.
FOB liczy, że do podpisania karty uda się skłonić jak największą grupę przedsiębiorstw. Jej uzupełnieniem ma być kompendium wiedzy na temat respektowania praw dziecka w obszarze przedsiębiorstw wraz z przykładami dobrych praktyk firm, które takie działania już podejmują.
– W tej chwili pracujemy też nad kwestionariuszem, który pozwoli firmom zmapować realizację praw dziecka w swoich organizacjach, tak żeby zobaczyć mocne strony i luki, które należy wypełnić – mówi ekspertka Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
– Karta Praw Dziecka w Biznesie jest bardzo potrzebnym instrumentem, ponieważ zahacza też o temat edukacji firm i ich pracowników na temat tego, jak ważne są prawa dziecka. Pokazuje też, w jaki sposób te prawa chronić, jak tworzyć przyjazne otoczenie dla dzieci – dodaje Monika Rosa.
Z wydanego niedawno raportu „Dojrzeć do praw”, opracowanego przez Fundację Orange we współpracy z grupą 42 ekspertów, wynika, że w Polsce szereg obszarów związanych z respektowaniem praw i podmiotowości dziecka w obszarze cyfrowym wymaga znaczącej poprawy. Wśród wymienionych problemów znalazły się m.in. niewystarczająca ochrona danych i wizerunków dzieci i młodzieży w internecie, ekspozycja na niebezpieczne treści i reklamy, brak wsparcia psychologicznego oraz marginalny udział młodych w konsultowaniu polityk publicznych i regulacji, które ich dotyczą.
Czytaj także
- 2025-03-04: Przedsiębiorcy apelują o deregulację i stabilny system podatkowy. Obecne przepisy są szczególnie uciążliwe dla małych i średnich firm
- 2025-03-05: Biznes coraz chętniej angażuje się w działania społeczne. To ważny partner dla Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy
- 2025-03-03: Unia Europejska spóźniona w wyścigu AI. Eksperci apelują o szybsze inwestycje i zaprzestanie regulacji
- 2025-02-24: Umowa UE–Mercosur budzi sprzeciw ze strony rolników m.in. z Francji i Polski. To może być główną przeszkodą w ratyfikacji porozumienia na forum UE
- 2025-02-14: Dzieci mają zbyt łatwy dostęp do pornografii i patostreamingu. Rzecznik Praw Dziecka apeluje o zaostrzenie prawa
- 2025-02-11: Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców chciałby zyskać nowe kompetencje. Wśród nich mediacje między przedsiębiorcami
- 2025-01-31: Unijne przepisy zwiększą bezpieczeństwo inwestycji w kryptowaluty. Nowe regulacje mają uporządkować rynek
- 2025-01-24: M. Kobosko: Obowiązkiem Europy jest wspieranie białoruskiej opozycji i wolnych mediów. Najgorszym scenariuszem dla Polski jest wchłonięcie Białorusi przez Rosję
- 2025-01-22: T. Bocheński: Współpraca z Donaldem Trumpem może być bardzo trudna. Interes amerykański będzie stawiany na pierwszym miejscu
- 2025-02-05: Wdrożenie dyrektywy o jawności wynagrodzeń będzie dużym wyzwaniem dla ustawodawcy. Pracodawcy muszą się liczyć z nowymi obowiązkami
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii

Polityka

Tarcza Wschód flagowym projektem na rzecz wspólnego bezpieczeństwa UE. To przełom w zakresie unijnej obronności
Parlament Europejski uznał Tarczę Wschód, zaproponowaną przez premiera Donalda Tuska, za flagowy projekt na rzecz wspólnego bezpieczeństwa UE. W ramach głosowania nad rezolucją dotyczącą wzmocnienia obronności UE przyjęto poprawkę, zgodnie z którą ochrona granic lądowych, powietrznych i morskich UE przyczynia się do bezpieczeństwa całej UE, zwłaszcza jej wschodniej granicy. – To przełom, bo oznacza, że to Polska narzuca w tej chwili myślenie w Europie na temat obronności – ocenia europoseł Michał Szczerba.
Robotyka i SI
Inwestycje w sztuczną inteligencję na bardzo niskim poziomie. Potencjał polskich kadr nie jest wykorzystywany

Komisja Europejska zapowiedziała uruchomienie nowej inicjatywy InvestAI, która ma zmobilizować 200 mld euro na inwestycje w sztuczną inteligencję. W globalnym wyścigu zbrojeń w AI to jednak wciąż niewiele. Również polskie firmy technologiczne zazwyczaj korzystają z infrastruktury stworzonej przez zachodnich liderów. Największym wyzwaniem, które stoi przed polskimi firmami, jest to, by innowacje były tworzone na miejscu. – Zwłaszcza że inwestycja w sztuczną inteligencję i kryptografię kwantową to inwestycja w bezpieczeństwo kraju – przekonuje dr Maciej Kawecki, prezes Instytutu Lema.
Handel
Ekonomiczna dostępność alkoholu rośnie. To zwiększa jego konsumpcję i prowadzi do uzależnień

Spożycie alkoholu w Polsce systematycznie wzrasta, co pociąga za sobą dziesiątki tysięcy przedwczesnych zgonów i koszty społeczno-ekonomiczne liczone w miliardach złotych rocznie. – W Polsce alkohol tanieje w stosunku do naszych zarobków, jego cena nie nadąża za wzrostem gospodarczym. A im wyższa dostępność ekonomiczna, tym wyższa konsumpcja. Alkohol jest według mnie absurdalnie tani – mówi dr hab. n. med. Łukasz Balwicki, krajowy konsultant ds. zdrowia publicznego. Jak ocenia, konieczna jest kompleksowa zmiana polityki podatkowej, dzięki której alkohol stałby się mniej dostępną ekonomicznie używką.
Partner serwisu
Szkolenia

Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.