Na cukrzycę choruje już ponad 3 mln Polaków. Dla pacjentów najważniejsze jest zapobieganie groźnym dla życia powikłaniom jak zawał serca czy udarmózgu

Walka z cukrzycą to nie tylko kontrolowanie poziomu cukru we krwi, lecz także zapobieganie powikłaniom, takim jak zawał serca i udar mózgu. To z ich powodu pacjenci żyją nawet kilka lat krócej niż osoby zdrowe. Leczenie powinno obejmować stosowanie leków, do których polscy chorzy mają ograniczony dostęp, zdrowe żywienie oraz aktywność fizyczną. Niezbędne jest wsparcie bliskich osób, zapewniających pacjentom równowagę emocjonalną oraz motywację do walki z chorobą.

Cukrzyca to choroba cywilizacyjna, którą Światowa Organizacja Zdrowia uznała za epidemię XXI wieku. Chorych stale przybywa – według Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej od 1980 roku liczba osób cierpiących z powodu cukrzycy zwiększyła się ze 108 mln do ponad 400 mln. Jak wynika z danych Narodowego Funduszu Zdrowia, w Polsce choruje obecnie ponad 3 mln osób, przy czym na przestrzeni najbliższych 15–20 lat liczba ta może się podwoić.

– Pacjenci z cukrzycą umierają o kilka lat wcześniej niż osoby bez cukrzycy i to jest najważniejsze wyzwanie, które stoi przed wszystkimi, którzy opiekują się osobami z cukrzycą – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes prof. dr hab. n. med. Maciej Małecki. – Chodzi o to, żeby wydłużyć życie pacjenta z cukrzycą. Pacjenci przede wszystkim z cukrzycą typu 2 umierają dlatego, że doświadczają zawału mięśnia sercowego, udaru mózgu, wszystkich postaci miażdżycy tętnic. Chodzi o to, żeby to widmo, tę plagę odsunąć, żeby odsunąć przewlekłe powikłania, te, o których wspomniałem, a także powikłania oczne, powikłania nerkowe, żeby pacjenci nie tracili wzroku, żeby nie doświadczali konieczności dializoterapii, przeszczepów nerek – dodaje.

Znacznie gorzej przedstawia się sytuacja pacjentów borykających się z cukrzycą typu 2. Jest to najcięższa postać choroby, dotykająca 90 proc. wszystkich pacjentów, w efekcie której dochodzi do zaburzenia działania i wydzielania insuliny. Leczenie polega na redukcji masa ciała poprzez wprowadzenie odpowiedniej diety i aktywności fizycznej oraz stosowania odpowiedniej farmakoterapii.

Cukrzycy żyją nawet o kilkanaście lat krócej niż osoby wolne od tej choroby. Przyczyną przedwczesnych zgonów są najczęściej powikłania sercowo-naczyniowe, m.in. zawał serca i udar mózgu – osoby chore na cukrzycę są dwukrotnie bardziej narażone na wystąpienie tych schorzeń niż osoby zdrowe. Do istotnych komplikacji towarzyszących cukrzycy należą ponadto retinopatia cukrzycowa, stopa cukrzycowa, niewydolność nerek oraz zapalenie nerwów obwodowych. Przedłużenie życia chorych i poprawa jego jakości to obecnie największe wyzwanie stojące przed systemem opieki zdrowotnej, możliwe do zrealizowania dzięki nowoczesnym lekom. Równie istotne jest zwiększanie świadomości Polaków w zakresie skutecznej walki z chorobą.

– Edukacja rodzin ma również kluczowe znaczenie, dlatego że rodzina może bardzo pomagać choremu w codziennym zarządzaniu chorobą. Niestety, niewyedukowana rodzina może mu wręcz w tym przeszkadzać. Cukrzyca nie jest tylko chorobą tej osoby, która na nią choruje, lecz także jest chorobą całej rodziny – mówi Anna Śliwińska, prezes zarządu Głównego Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków.

Bez wsparcia najbliższych pacjentom bardzo trudno jest zmienić dotychczasowy tryb życia i wykorzenić złe nawyki. Rodzina może zapewniać pomoc poprzez kontrolowanie wykonywania badań, mierzenie poziomu cukru we krwi czy zachęcanie do zdrowego stylu odżywiania. Eksperci radzą, by najbliższe pacjentowi osoby również zmieniły dietę, zwiększy to bowiem motywację chorego. Warto też pamiętać o wsparciu psychicznym.

– Człowiek chory ma swoje słabsze momenty i wówczas rodzina dająca wsparcie to chyba najlepsze lekarstwo. To pozwala mu żyć dalej, ale nie tylko, czuje się, że nie jest osamotniony – mówi Monika Kaczmarek, prezes Polskiego Stowarzyszenia Diabetyków oddziału w Złotoryi i mama zwyciężczyni nagrody głównej w konkursie „Rodzina wygrywa”, który przeprowadzono w ramach kampanii „Dłuższe życie z cukrzycą”.

Ogólnopolska kampania edukacyjna „Dłuższe życie z cukrzycą” ma na celu zwiększenie świadomości Polaków w zakresie skutecznej walki z chorobą. W 2017 roku jej organizatorzy sformułowali Deklarację 12 zasad w walce o dłuższe życie z cukrzycą. Elementem tegorocznej odsłony kampanii był konkurs „Rodzina wygrywa” przeznaczony dla Polaków mających pośród bliskich krewnych przynajmniej jedną osobę chorą na cukrzycę typu 2. W ten sposób organizatorzy chcieli pokazać pozytywne przykłady pacjentów, którzy dzięki pomocy najbliższych radzą sobie z chorobą. Ambasadorem kampanii został Michał Piela, popularny aktor, u którego 3 lata temu zdiagnozowano cukrzycę typu 2.

– Dzięki mojej popularności serialowej, artystycznym działaniom, jestem dziś osobą rozpoznawalną, więc poproszono mnie, żebym wziął udział w tej kampanii, żebym został jej twarzą. Uważam, że to bardzo ważne, bo ta kampania ma na celu uświadomienie społeczeństwu, na czym polega cukrzyca i jak z nią walczyć – mówi aktor.