Mówi: | dr Maja Polikowska |
Funkcja: | psychiatra |
Firma: | Instytut Amici, Warszawski Uniwersytet Medyczny |
Na schizofrenię cierpi prawie 400 tys. Polaków. Tylko 9 tys. pracuje zawodowo
Schizofrenia dotyka ponad 50 mln ludzi na świecie i 385 tys. w Polsce. Częściej diagnozowana jest u ludzi młodych – przed 30. rokiem życia, a także u mężczyzn. Zdecydowania większość chorych wypada z rynku pracy, mimo że nowoczesne terapie lekami o przedłużonym działaniu pozwalają na normalne życie.
– Statystycznie rzecz biorąc, ta choroba dotyczy w Polsce prawie 400 tys. chorych. Może sama liczba w sobie nie jest najgorsza, najgorsze jest to, że prawie połowa chorych nie otrzymuje leczenia, które powinna otrzymywać. I to jest dramat i najtrudniejsza część tej choroby – mówi agencji informacyjnej Newseria dr Maja Polikowska, psychiatra, Instytut Amici, Warszawski Uniwersytet Medyczny.
Schizofrenia to przewlekła choroba psychiczna, przejawiająca się pod postacią zaburzeń postrzegania siebie i otaczającej rzeczywistości, a także odczuwania emocji. Najczęściej dotyka ona ludzi młodych, a im wcześniej się ona rozpocznie, tym trudniejszy ma przebieg.
– To są osoby między 25 rokiem życia, a 35 rokiem życia, czyli najbardziej aktywne zawodowo. Jeśli one wypadną w tym momencie z życia, wypadną z funkcjonowania społecznego, to bardzo trudno jest im wrócić do tego stanu normalności – mówi Polikowska.
Szansą na normalne życie jest systematyczne leczenie farmakologiczne – pozwala ono bowiem na redukcję objawów choroby i złagodzenie jej przebiegu. Schizofrenia cechuje się zaburzeniami funkcji poznawczych – deficytem uwagi i pamięci, chorzy często zapominają więc przyjmować leki. Według raportu „Schizofrenia. Rola opiekunów w kreowaniu współpracy” już kilkudniowa przerwa w stosowaniu leków powoduje dwukrotny wzrost ryzyka nawrotu choroby i ponownej hospitalizacji. Stąd tak ważna jest rola nie tylko lekarzy, którzy wdrożą odpowiednie leczenie, lecz także opiekunów, którzy czuwać będą nad ciągłością terapii.
– Pacjent potrzebuje pomocy na samym początku leczenia w zakresie podstawowych rzeczy: wstania, umycia się. Bardzo często chorobie towarzyszy brak siły i motywacji do działania. Więc opiekun musi poświęcić całe swoje życie po to, żeby być z tą osobą chorą – mówi dr Maja Polikowska.
Opiekunowie poświęcają zazwyczaj 34 godz. tygodniowo na opiekę nad chorym – w Polsce 25 proc. z nich musiało zmniejszyć liczbę godzin pracy o 1/3. Ciężka choroba bliskiej osoby to także silne źródło stresu opiekunów – niemal co piąty z nich zmaga się z objawami depresji. Zdaniem ekspertów w Polsce głównym celem leczenia schizofrenii powinna być zarówno poprawa jakości życia chorego, jak i redukcja niekorzystnego wpływu jego choroby na niego samego i jego rodzinę. Szansą na utrzymanie pacjenta w społeczeństwie i odciążenie opiekunów są leki o przedłużonym uwalnianiu w zastrzykach (LAI).
– To jest jedyna szansa pacjentów, żeby powrócić do normalności. Bardzo ważne w schizofrenii jest to, że pacjent nie ma wglądu w swoje objawy psychotyczne. On nie czuje tego, że jest chory. Ten moment, w którym podajemy mu leki w iniekcjach, to jest ten moment, w którym pomagamy mu zacząć współpracę z nami – mówi dr Maja Polikowska.
Leki te pozwalają w znacznym stopniu kontrolować chorobę, poprawiają ogólne funkcjonowanie chorych, a także umożliwiają im pełne życie zawodowe. Jest to także opłacalne dla budżetu państwa – chorzy nie wypadają bowiem z rynku pracy. Leki utrzymują się w organizmie aż do podania kolejnej dawki, nie ma więc ryzyka nagłego nawrotu choroby. Taka forma terapii wyklucza także możliwość pominięcia codziennej dawki, co znacznie odciąża opiekunów. Leki są bowiem podawane w dłuższych odstępach, nawet raz na kwartał.
– W tej chwili w Polsce mamy możliwość podawania leków o przedłużonym działaniu, tych nowoczesnych leków, tzw. atypowych neuroleptyków. To są tak naprawdę tylko dwie substancje, trzecia substancja nie ma nawet refundacji, a te, które są, podaje się raz na dwa tygodnie, raz na miesiąc – mówi dr Maja Polikowska. – Są już leki, które podaje się raz na trzy miesiące i myślę, że byłoby to idealne rozwiązanie i dla pacjentów, i dla opiekunów, i dla samych lekarzy. Psychiatrów w Polsce jest bardzo mało, raczej narzekamy na nadmiar pracy niż na niedobór.
Nowoczesne leki są już refundowane w większości krajów Unii Europejskiej, także na Węgrzech i w Rumunii, czyli w państwach o porównywalnym z polskim poziomie PKB. W Polsce pracuje tylko 9 tys. chorych na schizofrenię. Roczne wydatki ZUS związane ze schizofrenią wynoszą 1,1 mld zł (dane za 2013 rok) – większość z nich wynika z wypłacania rent z tytułu niezdolności do pracy.
Czytaj także
- 2024-07-04: Ukraińcy mają podobne problemy związane z ochroną zdrowia, co Polacy. Problemem jest długi czas oczekiwania na wizytę i wysokie koszty leków
- 2024-05-09: Trening siłowy może mieć umiarkowane działanie przeciwdepresyjne. Naukowcy rekomendują jego włączenie do procesu leczenia
- 2024-05-29: Tomasz Ciachorowski: Publiczna służba zdrowia wymaga reform. Kiedy chciałem zapisać się do gastrologa, to okazało się, że na wizytę muszę czekać pół roku
- 2024-06-03: Sektor biotechnologii przyciąga coraz więcej naukowców. Najbardziej poszukiwani są specjaliści z kompetencjami laboratoryjnymi i pracownicy rozwoju biznesu
- 2024-05-14: Wykorzystanie technologii znacznie skraca prace nad nowymi lekami. Sektor biotechnologiczny nadrabia zaległości i mocno inwestuje w innowacje
- 2024-04-10: Badania kliniczne są często jedyną szansą na dostęp do innowacyjnego leczenia. Polska notuje dynamiczny wzrost liczby ich rejestracji
- 2024-04-11: Wibracje mogą pomóc w leczeniu fobii społecznej. Brytyjscy naukowcy zbadali skuteczność ich stosowania w stresujących sytuacjach
- 2024-03-26: W anestezjologii dokonał się skokowy postęp. To dziś jedna z najbezpieczniejszych dziedzin medycyny
- 2024-03-06: Pacjenci i lekarze apelują o Narodowy Plan dla Chorób Rzadkich. Aktualizacja strategii ma być gotowa w II kwartale
- 2024-03-05: Uzależnienie od ekranów i gier dotyczy nawet małych dzieci. Profilaktyka potrzebna jest już od najmłodszych lat
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-innowacje.png)
Jedynka Newserii
![](/files/11111/n-lifestyle.png)
Handel
![](https://www.newseria.pl/files/11111/e-papieros1,w_274,_small.jpg)
Od przyszłego roku akcyza na e-liquidy ma wzrosnąć o 75 proc. To trzy razy więcej niż na tradycyjne papierosy
– Na rynku e-liquidów mamy największą szarą strefę, z którą fiskus niezbyt dobrze sobie radzi. Gwałtowna podwyżka akcyzy nie pomoże w rozwiązaniu tego problemu, tylko go spotęguje – mówi Piotr Leonarski, ekspert Federacji Przedsiębiorców Polskich. Krajowi producenci płynów do e-papierosów zaapelowali już do ministra finansów o rewizję planowanych podwyżek akcyzy na wyroby tytoniowe. W przypadku e-liquidów ma być ona największa i w 2025 roku wyniesie 75 proc. Branża podkreśla, że to przyczyni się do jeszcze większego rozrostu szarej strefy, a ponadto będzie zachętą dla konsumentów, żeby zamiast korzystać z alternatyw, wrócili do palenia tradycyjnych papierosów.
Infrastruktura
Zielone zamówienia publiczne stanowią dziś zaledwie kilka procent rynku. Rządowy zespół ma opracować specjalne kryteria dla nich
![](https://www.newseria.pl/files/11111/oigd-zielone-regulacje-foto,w_133,r_png,_small.png)
Zielone zamówienia publiczne stają się w ostatnich latach coraz bardziej powszechną praktyką, choć w Polsce odpowiadają za kilka procent ogólnej liczby zamówień. Duży nacisk na ten aspekt, w postaci nowych regulacji i wytycznych, kładzie także Unia Europejska. Dlatego też w maju br. zarządzeniem prezesa Rady Ministrów został powołany specjalny rządowy zespół, którego zadaniem będzie uwzględnienie aspektów środowiskowych w polskim systemie zamówień publicznych oraz opracowanie wytycznych dla zamawiających. – Ważne, żeby te opracowywane kryteria były dostosowane do realiów polskiego rynku – wskazuje Barbara Dzieciuchowicz, prezes Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Drogownictwa.
IT i technologie
Boom na sztuczną inteligencję w ochronie zdrowia ma dopiero nastąpić. Wyzwaniem pozostają regulacje i zaufanie do tej technologii
![](https://www.newseria.pl/files/11111/upmedic-ai-foto,w_133,r_png,_small.png)
Sztuczna inteligencja ma potencjał, żeby zrewolucjonizować podejście do profilaktyki, diagnostyki i leczenia pacjentów, jednocześnie redukując ich koszty. W globalnej skali wartość rynku rozwiązań opartych na AI w opiece zdrowotnej rośnie lawinowo – w ub.r. wynosiła ponad 32 mld dol., ale do 2030 roku ta kwota ma się zwiększyć ponad sześciokrotnie. Również w Polsce narzędzia bazujące na AI zaczynają być wdrażane coraz szerzej, choć – jak wynika z lipcowego raportu SGH – prawdziwy rozwój potencjału sztucznej inteligencji w polskiej branży ochrony zdrowia ma dopiero nastąpić. Warunkiem jest stworzenie stabilnego i bezpiecznego środowiska dla rozwoju tej technologii, opartego na regulacjach prawnych i zaufaniu wszystkich interesariuszy.
Partner serwisu
Szkolenia
![](https://www.newseria.pl/files/11111/ramka-prawa-akademia-newser_1,w_274,_small.jpg)
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.