Mówi: | dr hab. Piotr Wawrzyk, Instytut Europeistyki Uniwersytet Warszawski Katarzyna Kochanowska, Associate w Kancelarii Taylor Wessing w Warszawie Aneta Pochylska, Departament Rent Zagranicznych, Centrala ZUS |
Osoby pracujące w kilku państwach nabywają prawo do emerytury w każdym z nich. Od 1. do 6. ZUS wypłacał za granicę ponad 52 tys. świadczeń emerytalno-rentowych
Przepisy unijne i dwustronne umowy między Polską a innymi państwami pozwalają osobom, które pracowały w kilku krajach, nabyć prawa do emerytury w każdym z nich. W ubiegłym roku do ZUS wpłynęło 111,6 tys. wniosków o świadczenia emerytalno-rentowe podlegające koordynacji na podstawie tych przepisów. W I połowie tego roku Zakład wypłacał za granicę ponad 52 tys. takich świadczeń.
– Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego daje Polakom gwarancję, że bez względu na to, gdzie będą mieszkali po zakończeniu aktywności zawodowej, będą mogli korzystać ze świadczeń i podlegać takiej samej ochronie społecznej jak obywatele państwa, w którym pracują czy w którym będą przebywali na emeryturze – przypomina w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes dr hab. Piotr Wawrzyk z Instytutu Europeistyki na Uniwersytecie Warszawskim.
Jeśli obywatel jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej pracował w różnych państwach, to jego emerytura składa się z części, które wypracował w poszczególnych krajach. Jest to możliwe dzięki przepisom o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Takie przepisy były konieczne, bo każdy z krajów Unii Europejskiej ma inny system ubezpieczeń społecznych.
– Osoba ubiegająca się o świadczenia emerytalno-rentowe podlegające koordynacji unijnej zobowiązana jest przedłożyć wniosek na formularzu krajowym. Jeżeli ubiega się o emeryturę, powinien być to formularz EMP, wraz załącznikiem EMZ, przy rencie rodzinnej – formularz ZUS RP2, a przy rencie z tytułu niezdolności do pracy – formularz ZUS RP1-R. Powinien być do nich dołączony formularz E207PL, z którego wynikają okresy ubezpieczenia osoby składającej wniosek – wskazuje Aneta Pochylska z Departamentu Rent Zagranicznych w Centrali ZUS.
Bez przepisów o koordynacji systemów niejednokrotnie osoba zatrudniona w czasie kariery zawodowej w kilku państwach mogłaby nie uzyskać prawa do emerytury lub renty. Miałaby zbyt krótki okres podlegania ubezpieczeniom w poszczególnych państwach. Dzięki przepisom obowiązującym w Unii liczy się suma przepracowanych lat, a świadczenia z każdego kraju oblicza się według zasady proporcjonalności. To element swobody przepływu osób, czyli niedyskryminowania osób pracujących poza krajem, m.in. pod względem ubezpieczeń społecznych.
Polska dodatkowo podpisała dwustronne umowy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego z krajami spoza UE.
– Umowę z byłą Jugosławią obecnie stosuje Serbia, Czarnogóra, Bośnia i Hercegowina. Łączy nas także taka umowa z Australią, Kanadą, USA, Koreą Południowa, Mołdawią, Ukraina, Macedonią – wymienia Pochylska.
Ze „Sprawozdania z działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za 2016 rok” wynika, że w 2016 roku wpłynęło 111,6 tys. wniosków o świadczenia emerytalno-rentowe podlegające koordynacji na podstawie rozporządzeń wspólnotowych oraz bilateralnych umów międzynarodowych o zabezpieczeniu społecznym. 63 tys. wniosków złożyły osoby mieszkające w Polsce, a blisko 31 tys. osoby mieszkające w krajach UE/EOG, przede wszystkim Niemczech (13 tys.). 3,6 tys. wniosków pochodziło od osób mieszkających w Stanach Zjednoczonych.
– Umowa z USA to jedna z naszych największych umów. Osoba, która pracowała w Polsce i USA, podlegała przepisom jednego i drugiego państwa. Jeżeli mieszka w Polsce, to składa wniosek w najbliższej placówce ZUS, ta zaś musi przekazać wszelkie informacje dotyczące realizacji umowy polsko-amerykańskiej w dziedzinie składania wniosków oraz przyjąć ten wniosek – mówi Aneta Pochylska.
Aby uzyskać świadczenie, konieczne jest przedstawienie dokumentów. Przede wszystkim muszą one potwierdzać fakt podlegania ubezpieczeniom społecznym ze wszystkich krajów oraz tytuł, z którego dana osoba im podlegała. Warto przedstawić także nadany przez właściwą instytucję numer ubezpieczenia lub ewidencyjny. Informacja o pracodawcy pozwoli natomiast łatwiej zidentyfikować wnioskodawcę i zweryfikować przedstawione informacje.
– Przede wszystkim należy gromadzić dokumenty potwierdzające nasz staż pracy za granicą. Takim dokumentem jest świadectwo pracy od pracodawcy, ale możemy też złożyć: umowę o pracę, oświadczenie o objęciu ubezpieczeniem społecznym w danym kraju, wykonywaniem pracy, jak również potwierdzeniem przelewów wypłaty – wymienia Katarzyna Kochanowska, Associate w Kancelarii Taylor Wessing w Warszawie.
Czytaj także
- 2024-04-24: Katarzyna Cichopek i Maciej Kurzajewski: Mamy wieloletnie doświadczenie telewizyjne. To nam pozwoliło zbudować wideopodcast „Serio?” od strony merytorycznej i technicznej
- 2024-04-11: Katarzyna Cichopek i Maciej Kurzajewski: Regularne badania profilaktyczne stawiamy sobie za punkt honoru. Chcemy być zdrowi i aktywni
- 2024-04-15: Piotr Zelt: Zmiany klimatyczne nabrały już gigantycznego rozpędu. Na każdym kroku trzeba pamiętać o segregacji śmieci, oszczędzaniu wody i recyklingu ubrań
- 2024-03-26: Piotr Zelt: W tym roku na Wielkanoc jadę na narty w Alpy. Chyba wszystkim jest na rękę, że będę gdzieś daleko
- 2024-04-04: Enej: Poprzez płytę „Vesna” chcieliśmy dać fanom pewien powiew świeżości. Pierwszy raz stworzyliśmy duet z ukraińskim raperem
- 2024-01-29: Aneta Glam-Kurp: Liczę na to, że Krzysztof Stanowski zdecyduje się na zdemaskowanie Caroline Derpienski. Bardzo by mi to pomogło, bo ona oszukuje ludzi i nie daje mi spokoju
- 2024-01-02: Aneta Glam-Kurp: Nie chciałam się przywitać z Natalią Janoszek, bo słyszałam, że oszukała całą Polskę, a ja nie toleruję kłamstwa. W dżungli spojrzałam na nią z innej perspektywy
- 2024-01-18: Aneta Glam-Kurp: Jestem muzą i inspiracją George’a. Bardzo dużo rozmawiamy o różnych wynalazkach, ja również daję mu jakieś ciekawe pomysły
- 2024-01-11: Aneta Glam-Kurp: Zawsze czułam się królową przetrwania w Miami. W nowym programie też doskonale radzę sobie z różnymi dramami
- 2024-01-08: Lisha & The Men: Praktycznie mamy już 2/3 materiału na płytę. Będziemy się nim zajmować w styczniu
Kalendarium
Więcej ważnych informacji
Jedynka Newserii
Jedynka Newserii
Finanse
Zmiany klimatu i dezinformacja wśród największych globalnych zagrożeń. Potrzeba nowego podejścia do zarządzania ryzykiem
Niestabilność polityczna i gospodarcza, coraz większa polaryzacja społeczeństwa, kryzys kosztów utrzymania, rosnąca liczba konfliktów zbrojnych i ryzyka cybernetyczne związane z rozwojem sztucznej inteligencji – to największe zagrożenia dla biznesu wskazywane w tegorocznym „Global Risks Report 2024”. Z raportu wynika, że obawy o bliską i dalszą przyszłość wciąż są zdominowane przez ryzyka klimatyczne i środowiskowe. Jednak w tym roku przykryły je niebezpieczeństwa związane z dezinformacją, wspieraną przez AI, która może wywoływać coraz większe niepokoje społeczne. – W tym roku na świecie 3 mld ludzi weźmie udział w wyborach, więc konieczność zaradzenia temu ryzyku staje się coraz pilniejsza – podkreśla Christos Adamantiadis, CEO Marsh McLennan w Europie.
Ochrona środowiska
Ciech od czerwca będzie działać jako Qemetica. Chemiczny gigant ma globalne aspiracje i nową strategię na sześć lat
Globalizacja biznesu, w tym możliwe akwizycje w Europie i poza nią – to jeden z głównych celów nowej strategii Grupy Ciech. Przedstawione plany na sześć lat zakładają także m.in. większe wykorzystanie patentów, współpracę ze start-upami w obszarze czystych technologii i przestawienie biznesu na zielone tory. – Mamy ambitny cel obniżenia emisji CO2 o 45 proc. do 2029 roku – zapowiada prezes spółki Kamil Majczak. Nowej strategii towarzyszy zmiana nazwy, która ma podsumować prowadzoną w ostatnich latach transformację i lepiej podkreślać globalne aspiracje spółki. Ciech oficjalnie zacznie działać jako Qemetica od czerwca br.
Finanse
72 proc. firm IT planuje podwyżki. W branży wciąż ogromna jest różnica w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn
W ubiegłym roku rynek pracy IT był znacznie mniej dynamiczny niż w poprzednich latach – wynika z „Raportu płacowego branży IT w 2024” Organizacji Pracodawców Usług IT. Przy wysokim poziomie podwyżek specjaliści rzadziej zmieniali pracę, ale niektórych zmusiły do tego cięcia w zatrudnieniu wynoszące w zależności od wielkości firmy od 12 do 26 proc. Ten rok zapowiada się bardziej optymistycznie: 61 proc. przedsiębiorstw planuje zwiększać zatrudnienie, a 72 proc. – pensje. Eksperci zwracają uwagę na wciąż duży rozstrzał między wynagrodzeniami kobiet i mężczyzn w tej branży.
Partner serwisu
Szkolenia
Akademia Newserii
Akademia Newserii to projekt, w ramach którego najlepsi polscy dziennikarze biznesowi, giełdowi oraz lifestylowi, a także szkoleniowcy z wieloletnim doświadczeniem dzielą się swoją wiedzą nt. pracy z mediami.