Dr hab. Ernest Kuchar: Siłownie i kluby fitness nie zwiększają ryzyka zakażenia. Brak ruchu ma negatywny wpływ na zdrowie i odporność

Przed pandemią z obiektów sportowych korzystało 40 proc. Polaków, a blisko 80 proc. ćwiczyło tam przynajmniej raz  w tygodniu – wynika z badania MultiSport Index Pandemia. Zamknięcie siłowni i klubów fitness było głównym powodem ograniczenia aktywności fizycznej społeczeństwa, a to właśnie regularny ruch buduje odporność i poprawia zdrowie psychiczne. – Badania norweskie potwierdzają, że obiekty sportowe nie są ogniskiem zakażeń, dlatego otwarcie siłowni i klubów fitness leży w interesie publicznego zdrowia – przekonuje dr hab. n. med. Ernest Kuchar, specjalista chorób zakaźnych i medycyny sportowej z WUM.

– Nie można być zdrowym bez aktywności fizycznej, a to szczególnie ważne w obecnym jesienno-zimowym sezonie koronawirusowo-grypowym. Przez regularny wysiłek fizyczny możemy poprawić swoją odporność. Na pewno nie zyskamy jej, chodząc na zakupy do supermarketu. Analiza korzyści i ryzyk jednoznacznie wskazuje, że powinniśmy dbać o naszą kondycję, ponieważ to zwiększa odporność, a cały czas aktualne pozostają najważniejsze przyczyny zgonów w Polsce, którymi są choroby cywilizacyjne, a nie choroby zakaźne – podkreśla w rozmowie z agencją Newseria Biznes dr hab. n. med. Ernest Kuchar, specjalista chorób zakaźnych i medycyny sportowej z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia, z powodu chorób cywilizacyjnych co roku umiera 41 mln osób. To ponad 70 proc. wszystkich zgonów. Za większość chorób tego typu odpowiadają zła dieta, palenie tytoniu i brak aktywności fizycznej. WHO zaleca co najmniej 150 minut umiarkowanej aktywności fizycznej tygodniowo. Regularny ruch ma istotne znaczenie zwłaszcza w okresie pandemii, bo buduje odporność. Badania naukowe przeprowadzone w czasie pandemii grypy AH1N1pdm09 w 2009 roku wykazały, że regularny wysiłek fizyczny zmniejsza aż o 30 proc. ryzyko zakażeń dróg oddechowych.

– Warto pamiętać o tym, że obiekty sportowe pomagają w regularnej aktywności fizycznej, co jest bardzo istotne zwłaszcza w kontekście zdrowia publicznego. Obiekty sportowe w odpowiednim reżimie sanitarnym nie są ogniskami zakażeń. W tym zakresie mamy przykłady państw dostrzegających istotną rolę infrastruktury sportowej i aktywności fizycznej oraz jej wpływu na zdrowie. Jest to m.in. Wielka Brytania, która 2 grudnia otwiera ponownie swoje obiekty sportowe w podwyższonym reżimie sanitarnym – mówi Tomasz Groń, dyrektor zarządzający Benefit Systems Oddział Fitness.

Obecnie obiekty sportowe w Polsce działają w sposób niejednorodny: z uwzględnieniem podwyższonych norm sanitarnych niemal w pełni dostępne są korty tenisowe, szkoły jogi czy ścianki wspinaczkowe, natomiast kluby fitness czy siłownie prowadzą zorganizowane zajęcia sportowe lub pozostają zamknięte.

– Kluby fitness, centra fitness i siłownie mogą funkcjonować w reżimie sanitarnym oraz w bardzo dużym ograniczeniu. Nasze obiekty prowadzą obecnie zorganizowane zajęcia sportowe w dwugodzinnych blokach. W każdym z nich przewidziane jest 15 minut na przerwę sanitarną, żeby dokonać dezynfekcji i przygotować pomieszczenie na kolejne zajęcia, wszystko zgodnie z wytycznymi sanitarnymi. Dodatkowo w tym czasie wentylujemy i wymieniamy powietrze w obiektach, w których był realizowany trening – wymienia Tomasz Groń.

Zgodnie z wytycznymi GIS w siłowniach i klubach fitness obowiązują: ograniczenie liczby osób, dystans społeczny, zakrywanie nosa i ust w częściach wspólnych przed przystąpieniem do treningu i konieczność dezynfekcji rąk oraz sprzętu sportowego używanego przez klientów. Eksperci podkreślają, że siłownie nie zwiększają ryzyka zakażenia koronawirusem i nie są ogniskiem zachorowań na COVID-19. Przy zachowaniu odpowiedniego dystansu między ćwiczącymi i częstej dezynfekcji rąk oraz sprzętu możliwość zakażenia jest niewielka. Choć koronawirus może przetrwać do 4 godzin na powierzchniach metalowych i do 72 godzin na plastiku, to dezynfekcja sprzętu praktycznie niweluje ryzyko zakażenia.

Bezpieczeństwo obiektów sportowych potwierdza badanie norweskich naukowców przeprowadzone na blisko 4 tys. osób. Wykazało ono, że siłownie i kluby fitness stosujące podobne normy sanitarne do tych, które obowiązywały w Polsce w okresie letnim, nie stanowią podwyższonego ryzyka epidemicznego. W ramach badania naukowcy podzielili uczestników eksperymentu na dwie tak samo liczne grupy. Jedna z nich korzystała z siłowni, druga nie odwiedzała tego typu obiektów. Po trzech tygodniach wszyscy uczestnicy badania zostali poddani testom przesiewowym na obecność koronawirusa. Wśród osób biorących udział w treningach zaledwie jeden test okazał się pozytywny – jednak uczestnik badania został zarażony poza siłownią, w miejscu pracy. 

– To silny argument za tym, że siłownie są bezpieczne i powinno się je otworzyć. Nie zwiększają ryzyka zakażenia, mają natomiast korzystny wpływ na nasze zdrowie, bo wysiłek fizyczny jest nam potrzebny, zwiększa naszą odporność, poprawia samopoczucie i nasz sen. Dlatego w naszym wspólnym interesie zdrowotnym leży, żeby kluby były otwarte – ocenia dr hab. n. med. Ernest Kuchar.

Jak podkreśla, warto z większą rozwagą analizować badania oparte wyłącznie na modelu matematycznym, prowadzone np. na podstawie pomiarów mobilności społeczeństwa, struktury zachorowań i czasu spędzonego w danym miejscu, które wskazują podobne ryzyko zakażenia w takich miejscach jak przychodnie medyczne, sklepy spożywcze czy siłownie. Badanie, które opublikowano w magazynie „Nature”, nie uwzględniało m.in. specyfiki stosowanych obostrzeń sanitarnych i efektywności ich przestrzegania w USA. Tym bardziej że przychodnie czy sklepy odwiedzają również osoby z objawami chorobowymi, np. katarem, podczas gdy na trening nie przychodzą.

– Nawet jeśli weźmiemy pod uwagę osoby bezobjawowe, to w ich przypadku ryzyko przekazania wirusa jest znacznie mniejsze niż w przypadku osoby objawowej. Ważnym parametrem jest także możliwość przestrzegania zasad sanitarnych, które znacznie łatwiej jest wypełnić w klubie fitness niż w sklepie spożywczym. Niestety modele matematyczne często nie biorą pod uwagę tak istotnych parametrów – podkreśla specjalista chorób zakaźnych i medycyny sportowej z WUM.